1. Gen va gen konsepsiyasi haqida tushuncha, allel va alternativ belgilar

Генга алоқадор атамалар.

Бенза - ДНК молекуласи ва генетик феномен ўртасидаги муносабатни белгиловчи янги атама.Рекон - кроссенговер ва рекомбинацияга учровчи ДНКнинг энг кичик бирлиги.Мутон - мутация содир бўлиши мумкин бўлган ДНКнинг энг кичик бирлиги.Цистрон - функция бирлиги. Ҳақиқий маънода бир энзимнинг полипептид занжирини синтезлаш қобилиятига эга ген.Комплон - комплиментария бирлиги.

Buyuk olim G.Mendel no‘xat o‘simligi ustida olib borgan genetik tadqikotlar natijasida irsiy omillar (endilikda genlar), uning allel va noallel tiplari haqidagi dastlabki ilmiy dunyoqarashni shakllantirdi. Uning fikricha:

- organizmlarning har bir belgisi ayrim irsiy faktor (gen) tomonidan boshqariladi;

- har qaysi irsiy faktor ikki xil - dominant va retsessiv allel holatida bo‘ladi;

- bitta belgining alternativ (keskin farqlanuvchi) holatda rivojlanishini ta’min etuvchi genlar keyinchalik allel genlar deb ataladigan bo‘ldi. Bu atamani boshqacha bir gen allellari deb ham yuritiladi;

- ikki va undan ortiq belgilarning namoyon bo‘lishini ta’min etuvchi genlar noallel genlar deb belgilandi. Mendel allel genlar (bir gen allellari) o‘zaro ta’sir qilgan holatda faoliyat ko‘rsatishining bitta qonuniyatini - to‘liq dominantlik hodisasini