1. Фанга доир умумий тушунчалар, фаннинг мақсади ва вазифалари; Метрологиянинг ривожланиш тарихи, мақсад ва вазифалари; Асосий атама ва таърифлар



Download 1,28 Mb.
bet23/81
Sana25.02.2022
Hajmi1,28 Mb.
#311639
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   81
Bog'liq
Kubayeva

Rt=R0(1+At+Bt2) (4)
3 та турли ҳароратда резистор қаршилиги ўлчанади ва учта тенгламали система тузилади, улардан R , А ва В боғланиш параметрлари топилади.
R0 - 20 С даги қаршилик;
А, В – температура коэффициенти;
t – атроф-муҳит ҳарорати.
Ўлчаш принципини ва воситасини белгилаб берадиган усуллар ўлчаш усули деб аталади.
Ўлчашларда қўйидаги усуллардан фойдаланилади.
1 – бевосита, яъни тўғридан-тўғри баҳолаш усули.
2 – Ўлчов билан таққослаш қўйидаги усулларни ўз ичига олади.
а – дифференциал (айирмали) усул.
б – ноль (компенсацион) усул
в – ўрнига қўйиш усули
г – мослаштириш усули (мос келтириш).
Бевосита баҳолаш усули – бу усулда катталикнинг қиймати ўлчов асбобининг саноқ қурилмасидан бевосита аниқланади.
Масалан: Ток кучи амперметр билан, кучланиш вольтметр билан ўлчанади, лекин аниқлиги юқори эмас. кўрсаткичли асбоблар шу усул асосига кўрилган.
Ўлчов билан таққослаш усули:
а) дифференциал усул ёки айирмали усул – бу усул ўлчанаётган ва маълум катталикларнинг айирмасини ўлчашни характерлайди, яъни катталиклар орасидаги фарқ ўлчаш асбобига таъсир кўрсатади.

6.4-расм. Дифференциал усул чизмаси.

Агар Х= Х0 + ∆ ва ∆=0 бўлса дифференциал усул «нол» усулга айланади.


Бу усул ўлчов асбобларини текширишда кенг қўлланилади. Унча аниқ бўлмаган ўлчаш асбобларидан фойдаланилганда ҳам юқори аниқликда натижалар олиш имкони мавжуд.
Масалан: Ток ва кучланиш ўлчов трансформаторларида. Электрўлчов техникасида кенг фойдаланиладиган ўзгарувчан ва ўзгармас ток кўприкларининг иши шу усулга асослангандир.
б) ноль усули ўлчашларда юқори аниқликни таъминлайди.
Масалан: Электр қаршиликни кўприқ ёрдамида ўлчаш.
Ноль мувозанатлаш усулда ўлчанаётган катталик ўлчов билан таққосланади, аммо улар орасидаги айирма қиймати маълум бўлган катталикни ўзгартириш усули билан нолга келтирилади.






Download 1,28 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   81




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish