1. Fan funksiyalarining o‘zaro aloqadorligi va farqi



Download 0,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/7
Sana23.01.2023
Hajmi0,5 Mb.
#901623
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
sessiya tadqiqot

 

Ilmiy ijod 
inson ruhiy faoliyatining ongsizlik xossa va sifatlarini namoyon bo‘lishidir”, deb hisoblaydi. Bu 
masalaga S.I.Bugrova yanada chuqurroq yondashadi. Uning fikricha, “Ilmiy ijod insonning 
bev
osita hayotiy faoliyati bilan bog‘liq bo‘lib, unga ko‘proq ob’ektivlik hamda tizimlilik xosdir”. 
Ayni shu ma’noda, biz ilmiy ijodni dunyoni butun insoniy borliq bilan zabt etish, unga 
nisbatan o‘zgacha ochiqlik va xolislik nuqtai nazaridan qarash, deb tushuntirishimiz mumkin. 
15. Ilmiy-ijodiy faoliyatning amal qilish xususiyatlari 
ilmiy-tadqiqot faoliyatining amal qilish xususiyatlari quyidagilarda
namoyon bo ‘ladi: 
ilmiy tadqiqot faoliyatida moddiy va ma’naviy qadriyatlarni yaratish sifatida namoyon bo 
‘ladigan aksiologik jihatda. Ijodiy faoliyatning yangi, ilgari mavjud bo ‘Imagan bilimlami ochish 
ma ’nosidagi evristik jihatda; 
ilmiy tadqiqot faoliyatda insonning o‘z-o‘zini namoyon qilishi va о ‘z-o ‘zini rivojlantirishi 
sifatida namoyon bo ‘ladigan gumanistik jihatlar ham muhim ahamiyat kasb etadi. 
Shuningdek, ijodning asosiy omili erkin faoliyatda namoyon bo'ladi. Ijod bu- dunyoga 
prinsipial yangilik kiritish va yaratuvchanlik demakdir. 
Ilmiy-ijodiy faoliyatda olimning shaxsiy fazilatlari bilan bir qatorda ilmiy
salohiyati ham muhim ahamiyat kasb etadi.
16. Ilmiy tadqiqotning boshqa ijod shakllari bilan aloqadorligi nimalarda ko‘rinadi?
17. Ilmiy tadqiqotning xossalari nimalardan iborat? 
Ilmiy tadqiqotning xossalari quyidagilar:


 ilmiy-tadqiqotni amalga oshirishda mavhum, mantiqiy tafakkurga tayanish;
timsollar, tushunchalar, mulohazalar, nazariyalar, va mavhura g‘oyalar ko‘rinishidagi yangi bilimlar 
ilmiy ijodning mahsuli hisoblanadi; 
18. Ilmiy tadqiqotning amal qilish mexanizmlarini aniq misol bilan tushuntiring 
Muammo va uni to‘g‘ri qo‘yish ilmiy tadqiqotnnig eng muhim mexanizmi (bu haqda to‘liq 2 
bo‘limda fikr boradi)
Gipoteza. Ilmiy tadqiqot va ijodiy faoliyat inson intellektual salohiyatini yuksaltiruvchi omillar bo‘lib, 
bu
lar orqali insonning biladigan haqiqati ham bilimdan iborat bo‘ladi, aql esa ilmdan quvvat oladi va 
shuning bilan birga ilm ham egallanadi.
Bu jarayonda gipotezaning o‘rni beqiyos hisoblanadi.
Nazariya 

bu tabiat va jamiyat qonunlarining tushunishgagina 
emas, balki unga faol ta’sir etib aqliy 
asosda o‘zgartirishlar kiritish haqidagi ilmiy g‘oyalar to‘plamidir
. Ilmiy bilishda nazariya hodisalarning 
muayyan turkumi, bu turkumdagi hodisalarning mohiyati va ularga nisbatan amal qiladigan borliq 
qonunlari haqi
dagi bilimlarning mantiqiy asoslangan va amaliyot sinovidan o‘tgan tizimi sifatida ham 
talqin etiladi 
19. Fundamental tadqiqotlaming qanday shakllarini bilasiz? 
inson, jamiyat va tabiiy muhitning tuzilishi, faoliyati va rivojlanishining asosiy qonuniyatlari 
haqida yangi bilimlarni olishga qaratilgan eksperimental yoki nazariy faoliyat. Ular 
hodisalarning asoslari va ushbu bilimlarni amaliy qo'llash bilan bevosita bog'liq bo'lmagan 
kuzatiladigan faktlar haqida yangi bilimlarni olishga qaratilgan. Fundamental ilmiy 
tadqiqotlarning yakuniy maqsadi qonunlar, nazariyalar, gipotezalar, tamoyillar, tadqiqot 
yo'nalishlari va boshqa shakllarda ifodalangan yangi ilmiy bilimlarni olishdir. 
Fundamentallikning eng muhim belgilaridan biri tadqiqot asosida yotgan gipotezadir. 
Fundamental tadqiqotning asosiy vazifasi kognitivdir; bevosita maqsad - umumiy xarakterga 
ega va tabiiy doimiylikka ega bo'lgan tabiiy qonunlar haqida xulosalar chiqarishdir. Ochilgan 
hodisalarning fundamental tabiatining asosiy belgilari: 
a) kontseptual universallik; 
b) fazoviy-zamoniy jamoa. 
20. Amaliy tadqiqotning ahamiyatli jihatlari nimalarda namoyon bo‘ladi?
Amaliy tadqiqotlar amaliy muammolarni hal etishga qaratilgan ilmiy tadqiqotlar va tadqiqotlarni 
anglatadi. Ushbu turdagi tadqiqotlar ko'pincha hayot, ish, sog'liq va umumiy farovonlikka ta'sir 
qiladigan kundalik muammolarni hal qilishda muhim o'rin tutadi. Amaliy tadqiqotlar kundalik 
muammolarni echish, kasalliklarni
davolash va innovatsion texnologiyalarni ishlab chiqish uchun ishlatiladi. 
Amaliy tadqiqotlar ilmiy tadqiqotlar natijalarini bevosita real dunyodagi vaziyatlardan foydalanishga 
qaratilganligi sababli, ushbu tadqiqot yo'nalishida ishlayotganlar ishlarining tashqi kuchliligi bilan 
ko'proq bog'liqdir 


21. Innovatsion tadqiqotlaming yo'nalishlariniga izoh bering 

Download 0,5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish