1. Endogen geologiyalik protsessler. Magmatizm intruziv xam effuziv magmatizmi xaqqinda

Ozlestiriu sorauları:
1.Tektonikalikaliq protsessler degeniz ne?
2.Tektonikalikaliq ha`reketlerinin` tu `rlerin atap berin ?
3. Jer silkiniw kalay boladı?
4.Jer planetasında neshe tau burmalanıu dauiri bolgan?

Tiykargı adebiyatlar xam okıu kollanbalar
1.Qurbonov A. S.- Geologiya «O’qituvchi» 1992 yil.
Qo’shimcha adabiyotlar
1.Islomov O.I. SHaraxmedov SH. Ol mumiy geologiya. Toshkent, 1971
2.Alison A., Palmer D. Geologiya .M., 1988
Sabaktın informasialık-metodikalık ta’minoti quyidagilardan iborat:
1. www. tdpu. uz


LEKTSİYA № 5

TEMA 5-2: JERDIN` TIIYKARG`I GEOSTRUKTURALARI. GEOSINKLINAL HA`M PLATFORMA WALAYATLARI HA`M OLARDIN` USILLARI. LITOSFYERA TEKTONİKALIKALIK PLITALARI.
REJE:
1.Jerdin` tiiykarg`i geostrukturalari. Geosinklinal ha`m platforma walayatlari ha`m olardin` usillari.
2. Jerdin` tiiykarg`i geostrukturalari. Platforma walayatlari ha`m olardin` usillari.

Jerdin tiykargı geostrukturalariga platforma xam geosinklinal geologiyalık ob`ektlar kiradi. Jer kabatının geosinklinal zonalariga nisbatan tinch tektonikalık rejimda bo’lgan qismi platforma deb ataladi. Platformalar katta-katta maydonlarni egallaydi. Platformalar ikki qabattan iborat bo’lib, pastki qabati bulrmalangan cho’kindi, yoxud metamorflık yamasa magmalık jinslardan tuzilgan bo’ladi. Ustingi qabati gorizontal yotgan cho’kindi jinslardan iborat. Ol stki kabatı - chexol, pastki kabatı - fundament deb ataladi.
Jer kabatının uzoq uaqıtlar cho’kindi jinslar to’planadigan xam platformalar orasida joylashgan, aktiv tektonikalık xarakatlar bo’lib turadigan qismi gyeosinklinal deb ataladi. Geosinklinal jer kabatının tiykargı geotektonikalık elementlaridan biri bo’lib, u platformaning aksini tasvirlovchi zonadir. Geosinklinal rayonlarda turli-tuman, kuchli tektonikalık xarakatlar vujudga kelishi sababli gorizontal xolda yotgan qatlamlar bulrmalanadi, egiladi xam ayrim joylarda uziladi.