1. Ekoturizmning ta’rifi va mohiyatini tushuntiring

71. Tabiat yodgorliklari deganda nimalarni tushunasiz?
Tabiat haykallari kelib chiqishi jihatidan juda xilma-xil bo‘lmasin, ularning har birida tabiat jarayonlarining izlari qolgan bo‘ladi. Ularning holati, tuzilishiga qarab ana shu joy tabiatidagi muammolarni yechish tadbirlarini ishlab chiqish mumkin. O‘zbekistonning tabiat muzeylarining ro‘yxatga olinganlari 400 ta. Bularning ko‘pchiligini «botanika muzeylari» tashkil qiladi. Bu muzeylardan 75 tasiga «pasport» berilgan, ya’ni davlat tomonidan qayd qilingan va alohida muhofaza qilinadi
72. Ekoturizmni rivojlantirishning qanday modellari bor, ularni tushuntirib bering.
Jahonda ekoturizmni rivojlantirishda Yagona, har bir davlatlarning tabiiy iqlim Sharoitiga, ulardagi turizm resurslaridan Foydalanishda to‘g‘ridan to‘g‘ri mos Keladigan, qulay bo‘lgan modellar yoki Usullar hozirgacha ishlab chiqilgan emas. Lekin, ekoturizmni rivojlantirishda Milliy parklardan va davlat tabiiy Qo‘riqxonalaridan foydalanish masalalari Yaxshi tadqiq qilingan37.38. Shu nuqtayi nazardan milliy parklar Modeli tushunchasiga, mazmun va mohiyatiga to‘xtalish Zarurati bor. Chunki, ekoturizmni rivojlantirishda milliy parklar Standart, etalon vazifasini o‘tamoqda. Hozirgi vaqtda ekoturizm Va rekreatsiya turizmlarini rivojlantirishda milliy parklardan Foydalanishning 6 ta modeli bor. Bu modellarning alohida-alohida Model sifatida ajratilishi o‘ziga xos xususiyatlarga asoslangan:

1. 
   Amerika modeli.
   
2. 
   Yevropa modeli.
   
3. 
   Park rezervat modeli.4 Osiyo modeli.
   
4. 
   Avstraliya modeli.
   
5. 
   Bavariya o‘rmonlari milliy parki – Yevropa-2 modeli.
   

73. “Biosfera qo‘riqxonalari”ni tushuntirib bering.
Davlat tabiat qo‘riqxonalari ko‘p hollarda bitta noyob o‘simlik yoki hayvon turini qo‘riqlash uchun ham tashkil qilinadi. Bu holda ham qo‘riqxona hududlaridagi barcha ekologik tizimlar va ulardagi biologik xilma-xillik bir xil rejimda muhofaza qilinadi. Masalan, O‘zbekistonda “Zarafshon tabiat qo‘riqxonasi” endemik bo‘lgan Zarafshon tustovug‘ini, “Nurota tabiat qo‘riqxonasi” yovvoyi qo‘y arxarlarni qo‘riqxonaning butun ekologik tizimlari bilan muhofaza qiladi. Davlat tabiat qo‘riqxonalari alohida o‘simlik yoki alohida noyob, endemik bo‘lgan hayvon turini muhofaza qilishga (Badayto‘qay biosfera qo‘riqxonasi) ham ixtisoslashtirilishi mumkin. Masalan, botanika tabiat qo‘riqxonalari (xalqaro “Qizil kitob” va “O‘zbekiston “Qizil kitob”iga kiritilgan endemik bo‘lgan noyob o‘simliklar, geomorfologik yoki geologik qo‘riqxonalar (Kitob geologik qo‘riqxonasi).