1. Dunyoqarash subyektiv voqe’likni baholovchi qarorlar to‘plamidir. Atrof-olamni anglashga harakat qilish natijasi o‘laroq kelib chiqadi. Dunyoqarash diniy, falsafiy, ilmiy bo‘lishi mumkin. Dunyoqarash

 Ongsizlik
(psixologiyada) 
— ong ishtirokisiz sodir boʻladigan ruhiy jarayon va 
holatlar. O., koʻpincha, badan harakatida, xotira, xayolda na-moyon boʻladi. Real mavjud, lekin 
sezi
lmaydigan qoʻzgʻatgichlar vujudga keltiradigan javob taʼsirotlarida, asli ongli paydo boʻlib, 
takrorlanishi natijasida avtomatlashib ketgan harakatlarda va boshqa holatlarda roʻy beradi. Mac, 
odam oʻz oʻyxayollariga choʻmgan holda uyiga qaytadi va har holda yoʻldan adashmasdan keladi. 
Agar u biror xavfni sezib qolsa, bu xavfning sababi va qandayligini hali anglamasdan turib ham, 
himoya harakatini qiladi. Bemor psixikasida vujudga keladigan alahlash, gallyusinatsiya kabi 
patologik hodisalar, uxlash, gipnoz v
aqtida, lunatizm va shahrik. chogʻida yuz beradigan psixik 
faoliyat ham O. holatiga kiradi. 3. Freyd O.ni sof irratsionalis-tik tarzda talqin etadi. Uning fikricha, 
ong bilan O. oʻrtasida murosasiz qarama-qarshilik bor. Insonning bu-tun xattiharakati ana shu 
qarama-
qarshilik bilan belgilanadi. O.ni odam anglashga va payqashga jurʼat etolmaydi, u insondagi 
azaliy mayllar maskanidir.
[1
Inson ongi organik ravishda bog'liqdir 
tilda
bo'lish usuli sifatida. 
Hayvonlar birinchi signalizatsiya tizimiga ega, ularning asosida shartli reflekslar hosil 
bo'ladi. Odamlarda, birinchi signalizatsiya tizimiga qo'shimcha ravishda, u 
rivojlanadi 
ikkinchi signal tizimi - 
nutq, til,
 
xususan insoniy aloqa, aloqa, axborot uzatish 
tizimi. Hayvonlarning tovush va imo-ishora ma'lumotlarini uzatish qobiliyati bilan 
taqqoslaganda, tilning o'ziga xos xususiyati shundaki, ishlov berish belgilari (masalan, 
o'qish tezligi, nutq, yozish tezligi va boshqalar) meros bo'lib o'tmagan, ammo insonning 
ijtimoiylashishi jarayonida olingan. Ong mavjudligi shakli sifatida, nutq u bilan murakkab 
funktsional aloqada. Ular bir-birisiz mavjud emas: ong voqelikni aks ettiradi, til esa bu aks 
ettirishda muhim narsani bildiradi va ifodalaydi. Til ideal asosni (ma'lumotni) va uni 

---

uzatish usulini birlashtiradi 
material tashuvchisi.
Ongni rivojlantirish, uning ma'lumot 
boyligini boyitish nutqni rivojlantiradi, ammo boshqa tomondan, ong mavjudligining 
yaxshilangan usuli sifatida nutqning rivojlanishi ongni rivojlantiradi. Til fikrlash uslubiga, 
uning uslubiga, texnikasiga va usullariga ta'sir qiladi. 
DAVOMI 8-JAVOBDA. 
41. 20-JAVOBDA 
42.
Qadimgi Sharq va G‘arbda shakllangan falsafa insoniyatning ilm, fan, ma'naviy taraq
qiyotining 
debochasi hisoblanadi. Ularning rivojlanishi, o‘ziga xosligi va betakrorligidan qat'iy nazar, ayrim umumiy 
qonuniyatlarga ega. 
Birinchidan,
falsafiy tafakkur Sharqda ham, G‘arbda ham ijtimoiy ongning dastlabki shakli sifatidagi 
mifologiya negizida vujudga kelgan
. Mifologiya inson o‘zini atrof muhitdan ajratishga va hodisalarni 
tabiiy sabablarga muvofiq tushuntirishga qodir emasligi bilan tavsiflanadi. Inson dunyoni va undagi 
barcha hodisalarni xudolar va qahramonlar harakati bilan tushuntiradi. Ammo mifologiyada insoniyat 
tarixida ilk bor bir qancha falsafiy masalalar ham qo‘yiladi: dunyo qanday vujudga kelgan va u qanday 
rivojlanadi; hayot va o‘lim nima va h.k.
Ikkinchidan, G‘arb va Sharq falsafasi sinfiy jamiyat va davlat paydo bo‘lishi bilan 
ijtimoiy ong shakli 
sifatida vujudga kelgan
. Masalan, qadimgi Hindistonda falsafaning vujudga kelishi taxminan uning 
hududida quldorlik davlatlari shakllana boshlagan miloddan avvalgi I ming yillikda yuz bergan. Xitoyda 
falsafa jamiyatning sinfiy tabaqalanish jarayoni boshlangan, chunonchi: jamoalar kasodga uchrab, yangi 
yer mulkdorlari va shahar boylarining iqtisodiy va siyosiy qudrati osha boshlagan miloddan avvalgi VI-V 
asrlarda vujudga kelgan. DAVOMI 20-JAVOBDA 
43.