1-боб. ИҚтисодиёт назарияси фанининг предмети ва ўрганиш усуллари

Меҳнат бозори таркиби (сегментлари)

Меҳнат бозори
Энг юқори малакали мутахассислар бозори
Ишчи касб-корлари меҳнат бозори
Қолдиқ меҳнат бозори
Малакали кадрлар бозори
Кам малакали ходимлар ва хизмат кўрсатиш соҳаси меҳнат бозори
Норасмий меҳнат бозори

Меҳнат бозори амал қилиши механизмининг компонентлари

Меҳнат бозори механизми
Ишчи кучига талаб
Ишчи кучи бозори
Ишчи кучи таклифи
Ишчи кучи қиймати
Рақобат

Меҳнат бозорини давлат томонидан тартибга солиш йўналишлари

Меҳнат бозорини тартиблашнинг асосий йўналишлари
Ишчи кучига бўлган талабни шакллантириш
Янги иш ўринларини яратиш, мавжудларини сақлаш
Ижтимоий ҳимояга муҳтож аҳоли учун иш ўринларини ажратиш
Жамоат ишларини ташкил этиш
Тадбиркорлик, оилавий бизнесни қўллаб-қувватлаш
Ишчи кучига таклифни шакллантириш
Ишчи кучи сифатини ошириш, касбга йўналтириш, ўқитиш
Меҳнат бозори инфратузилмасини ривожлантириш, ишга жойлашишга кўмаклашиш
Меҳнатга ҳақ тўлаш, қулай меҳнат шароитларини яратиш
Ишсизларни моддий жиҳатдан қўллаб-қувватлаш, нафақалар, моддий ёрдам, ишчи кучига талабни шакллантириш
Ишсизлик даражасини камайтириш ва бандликнинг оқилона таркибини шакллантириш

Янги иш ўринлари ташкил этиш ва аҳоли бандлигини таъминлашнинг асосий йуналишлари қуйидагилардан иборат:

• Янги ишлаб чикариш объектларини ишга тушириш, мавжуд қувватларидан унумли фойдаланиш, корхоналарни кенгайтириш;
• Кичик бизнес корхоналарини ташкил этиш;
• Якка тадбиркорликни ривожлантириш;
• Касаначилик ва оилавий тадбиркорликни ривожлантириш;
• Ишлаб чиқариш, бозор ва ижтимоий инфратузилмани ривожлантириш;
• Фермер ва аҳоли хўжаликлари имкониятларидан кенгроқ фойдаланиш;
• Ишламасдан турган корхоналар фаолиятини тиклаш ва молиявий соғломлаштиришдан иборатдир.

Меҳнат бозорида аҳоли бандлигини таъминлаш борасидаги вазифалар эса қуйидагилардан иборат қилиб белгиланган:

Ёшлар, аёллар ва бошқа тоифадаги ишсизларни аниқ рўйхатини олиш Олий ва ўрта махсус таълим муассасаларининг битирувчиларини иш билан таъминлаш чора-тадбирларини амалга ошириш, ихтисослаштирилган бўш иш ўринлари ярмаркаларини ташкил этиш
Хақ тўланадиган жамоат ишларини ташкил этиш:
Ишловчиларнинг меҳнат ҳуқуқларини таъминлаш
Бўш иш ўринлари ва иш қидирувчилар ҳақидаги янгиланиб турувчи электрон маълумотлар банки имкониятларидан кенг фойдаланиш
Касбга ўқитиш, қайта ўқитиш ва қайта тайёрлаш
Рақобатлаша олмайдиган аҳоли тоифаларига эътиборни кучайтириш