1-боб. Бухгалтерия ҳисобининг концепциялари ва тамойиллари

Товарларни кафолатли хизмат кусатиш бўйича мажбурияти. Роза компанияси жорий давр давомида суммаси 200 000сўмлик нақд ҳисоб-китоб бўйича товар сотди. Тажриба кўрсатишича, кафолатли хизмат кўрсатиш бўйича харажатлар тахминан сотишнинг 0,5% ташкил этади. Қуйидагича проводкалар кўрсатилган:
1.Йил бўйича сотиш хажми:
Сотиш (йил охирига умумий)
Дт. Пул маблағлари 200 000
Кт.Сотишдан даромад 200 000
Йил охирига (ёки даврий):
Дт.Кафолатли хизмат кўрсатиш харажатлари 1 000
Кт.Кафолатли хизмат бўйича мажбуриятлар 1 000
2.Кейинчалик кафолатли хизмат даври давомида кафолатли хизмат бўйича хақиқийхаражатлар амалга оширилди 987сўм:
Дт. Кафолатли хизмат бўйича мажбуриятлар 987
Кт.Пул маблағлари 987
3.Агар хақиқий харажатлар 1.100сўмни ташкил этса, қуйидагича ўтказма берилади:
Дт. Кафолатли хизмат бўйича мажбуриятлар 1000
Дт. Кафолатли хизмат кўрсатиш харажатлари 100
Кт. Пул маблағлари 1100
Олдинги бухгалтерия ўтказмалари кўрсатишича, Роза кафолатли хизмат кўрсатиш харажатларини сотиш хажми бўйича коэффицент асосида долларда ҳисоблайди ва харажатлар сотиш хажмидан 0.5% ташкил этади ёки хақиқий харажатлар кўп бўлса ҳам шундай ҳисобланади. Бошқа ёндашиш - бу хақиқий харажатларни улар пайдо бўлишига қараб харажатлар ҳисобварағига ўтказишдир. Кейинчалик йил охирида кафолатли хизмат бўйича ҳисоб-китоблар қуйидаги тартибда акс эттирилади:
Жорий даврда кафолатли хизмат бўйича хақиқий қилинган харажатлар 987сўм бўлган:
Дт. Кафолатли хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш харажатлари 987
Кт. Пул маблағлари 987
Жорий давр охирида сотилган товарлар суммаси ЗО.000сўм бўлиб, хали кафолатли хизмат кўрсатилиши керак, ҳисобланишича, бу товарлар кафолатли хизмат бўйича тегишли харажатлари сотиш баҳосининг 0,3% гача ташкил этади. Бу ўтказма мажбуриятларни аниқайди:
Дт. Кафолатли хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш харажатларгар 90
Кт. Кафолатли хизмат бўйича мажбуриятлар 90
Кейинги даврларда, кафолатли хизмат бўйича хақиқий харажатлар пайдо бўлишига қараб. кафолатли хизмат бўйича харажатлар ҳисобварағига ўтказиб бориш давом эттирилади. Суд жараёнларидан келиб чикадиган мажбуриятлар. Фараз қилайликки, Солон компанияси жорий йил охирги чорагида компанияга таллукли машина билан бахтсиз ходиса юз берганлиги учун судга берилди. Даъвогар етказилган зарар учун 100 000сўм талаб қилди. Бошқарув ва компания совети фикрига кўра баҳоланган ва ҳисобланган зарар 50 000сўм ташкил этади, бунга қуйидагича проводка берилади:
Дт. Суд даъвоси бўйича ҳисобланган зарар 50 000
Кт.Суд давоси бпйича ҳисобланган мажбуриятлар 50 000