1. Biotexnologiya, uning rivojlanish tarixi va qo’llanilish sohalari. Biotexnologiya mahsulotlari?

Bakteriofag PhiX174

Bir zanjirli DNK dan iborat

1976 yil sekvenlangan

Bu eng birinchi DNK saqlovchi genomi sekvinlangan organizm hisoblanadi.

Genom hajmi – 5386 j.a.

Xromosoma soni-1

FrederickSanger, Kembridj, Velikobritaniya.

	Haemophilusinfluenza Gemofil tayoqcha, Pfeyfera tayoqchasi 1995 yil sekvenlangan Eng birinchi sekvinlangan bakteriya Genoma hajmi – 1.8 mln. j.a. Xromosoma soni -1 CraigVenter, Institut genomnыx issledovaniy, Maryland, USA.
	Methanococcusjannaschii Termofil, metan-hosilqiluvchi, birhujayraliorganizm Engbirinchisekvinsqilinganarxey 1995 yil sekvenlangan Genom hajmi – 1.7 mln. j.a. Xromosoma soni -1
	Saccharomycescerevisiae Achitqi 1996 yil sekvenlangan Birinchi sekvins qilingan zamburug‘. Genom hajmi – 12.1 mln.j.a. Xromosoma soni -32 Halqarohamkorlik 100 ortiq laboratoriya
	Caenorhabditiselegans Yumaloq chuvalchang 1mm uzunlikda, model ob’ekt hisoblanadi. 1996 yil sekvins qilingan. Oxirgi ishi 2002 yil tugagan. Genom to‘liq o‘qilgan eng birinchi ko‘phujayrali organizm xisoblanadi. Genom hajmi – 100 mln. j.a. Xromosoma soni -12 ta germafrodlarda va 11 ta erkaklarida Genomniy Instituti, Vashington Universiteti, AQSH va Institut Sengera (WellcomeTrustSangerInstitute), Kembridj, Velikobritaniya
	Arabidopsisthaliana Model o‘simlik 2000 sekvins qilingan. Genomi aniqlangan birinchi o‘simlik. Genomhajmi (Goldenpathlength) – 119 mln. j.a. Xromosomaning taxminiy uzunligi-135 mln. j.a. Xromosomasoni-5 Arabidopsis Genome Initiative

O‘zbekistonda ishlab chiqariladigan biotexnologik mahsulotlar va o‘simliklar:

• Porloq -1;

• Porloq -2;

• Porloq -3;

• Porloq -4;

• Biopreparatlar;

• Laktobakterin”, “Kolibakterin”, “Orom-1”, “Orom-2”, “Orom-3”, “Biofikol”, “Biofikol-M” kabi o‘ndan ziyod biopreparatlar tozalash vositalari;

• Neftvaneftmahsulotlaribilanifloslangantuproqvaoqovasuvlarini;

• Biologiko‘g‘itlar;

• “Ermalhami”, “Bioo‘g‘it”, “FMKG”, “Mikroblio‘g‘it”;

• Biogaz;

• Maishiy chiqindilari va hayvon go‘ngi asosida;

• DorivorvositalarvaBFMlar.