1-bilet tabiatda o‘sadigan

22-BILET.

1. 
   Poyaning ichki tuzilishi haqida tushuncha bering?
   

Poya yuksak o‘simliklarning yer ustidagi asosiy vegetativ organi bo‘lib, tayanch, moddalar transporti, zaxira oziq moddalar to‘plash, vegetativ ko‘payish kabi funksiyalarni bajaradi. Poya urug‘ning murtak qismidagi boshlang‘ich poyachadan hosil bo‘ladi. Urug‘ning unishi bilan poya yerustiga chiqadi va meristema hujayralaming bo‘linishi hamda yiriklashishi hisobiga o‘sadi. 0 ‘simliklar poyasi ular qaysi sistematik birlikka kirishi (bir va ikki urug‘pallali) va qaysi hayotiy shaklda (o‘t, buta yoki daraxt) bo‘lishiga qarab ichki tuzilishi turlicha bo‘ladi. Daraxt, butalar tanasining tuzilishi o‘t o‘simliklar poyasining tuzilishidan tubdan farq qiladi. Quyida tut daraxtining yosh poyasi ichki tuzilishi bilan tanishamiz. Poyaning yuzasi bir qavat hujayralardan tashkil topgan epiderma bilan qoplangan. Epiderma ostida ko‘p qavatli tirik hujayralardan hosil bo‘lgan po‘st parenximasi (asosiy to‘qima) joylashgan. Po‘st ostidagi qavat lub (floema), undan ichkarida kambiy, kambiydan keyin esa yog‘ochlik (ksilema), uning o‘rtasida o‘zak joylashgan.

2. 
   O‘simliklar hayotida o‘g‘itlarning ahamiyati qanday?
   

0 ‘simliklar yaxshi o‘sishi, mo‘l hosil berishi va uzoq yil yashashi uchun tuproqqa o‘g‘it solish kerak. 0 ‘g‘it tarkibida turli mineral tuzlar, mikroelementlar va boshqalar bo‘ladi. 0 ‘g‘itlar, asosan, ikki guruhga bo‘linadi. Birinchisi, hammamizga ma’lum bo‘lgan organik o ‘g ‘itlar, ya’ni go‘ng. Ular tuproqda chirib, uning holatini yaxshilaydi va hosildorligini oshiradi, o‘simliklar uchun zarur bo‘lgan moddalami hosil qiladi. Ikkinchisi - mineral о ‘g'itlar. Bu o‘g‘itlar kimyo zavodlarida maxsus tayyorlanadi. Mineral o‘g‘itlar har xil bo‘ladi. Ular azotli (selitra), fosforli va kaliyli o‘g‘itlardir. Ular o‘simliklarga har xil ta’sir qiladi. Masalan, azotli o‘g‘itlar o‘simliklaming o‘sishini tezlashtirsa, fosforli va kaliyli o‘g‘itlar mo‘l hosil to‘planishiga va uning tez pishib yetilishiga yordam beradi. Qisqa qilib aytganda, o‘g‘itlar mo‘l hosil garovidir.

3.