1. Barkamol avlod tarbiyasida "О‘zbekistonning eng yangi tarixi fani"ning tutgan о‘rni

3.О‘zbekiston iqtisodiy mustaqilligini ta’minlanishining tarixiy yо‘li.
3. Hozir kunda mustaqil O‘zbekiston iqtisodiyoti qanday sharoitda shakllanganini kam odam eslaydi. Mustaqillikka erishish arafasida iqtisodiyotda ahvol yaxshi emas, turmush darajasi past edi. 1990 yilda O‘zbekistonda aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan milliy daromad ikki barobar past bo‘lib, sanoatda mehnat unumdorligi 40% ga, qishloq xo‘jaligida esa o‘rtacha ko‘rsatkich 50% ga ortda qoldi. Aholi jon boshiga o‘rtacha 75 rubldan kam oylik daromadga ega bo‘lgan aholining ulushi deyarli 45%ni, butun mamlakatda esa 12%dan oshdi. SSSRning parchalanishi bilan iqtisodiy aloqalar buzila boshladi, ishlab chiqarish pasayib ketdi, hayot va ijtimoiy himoya darajasi kamaydi.
Bu murakkab sharoitda bozor munosabatlariga o‘tishning o‘z modeli ishlab chiqilib, u besh tamoyilga asoslandi: iqtisodiyot siyosatdan ustun turadi, bosh islohotchi-davlat, qonun ustuvorligi, kuchli ijtimoiy himoya, islohotlar bosqichma-bosqich amalga oshirilmoqda. Umuman olganda, mustaqillikning birinchi bosqichida qabul qilingan islohot modeli unga qo‘yilgan umidlarni oqladi. Shunday qilib, BMT Taraqqiyot dasturining 2000 yillar o‘rtalarida o‘tkazgan tadqiqotiga ko‘ra, O‘zbekiston Sobiq Ittifoq davlatlari orasida birinchilardan bo‘lib ishlab chiqarishning pasayishini to‘xtatdi va iqtisodiy o‘sishga o‘tdi. O‘zbekistonda ishlab chiqarishning pasayish darajasi Sobiq Ittifoq mamlakatlarining eng past ko‘rsatkich bo‘lib, ijtimoiy himoya darajasi boshqa Sobiq Ittifoq mamlakatlariga nisbatan yuqori bo‘lgan. Boshqa Sobiq Ittifoq davlatlari butun sanoatni yo‘qotayotgan bo‘lsa-da, O‘zbekistonda "noldan" yangilari yaratildi, bunga avtomobil sanoati yorqin misol bo‘la oladi.
Mustaqillik davrida O‘zbekiston iqtisodiyoti tarkibida katta o‘zgarishlar ro‘y berdi. To‘qsoninchi yillarda Sobiq Ittifoq hududidagi iqtisodiy aloqalarning uzilishi ta’sirida sanoatning iqtisodiyotdagi ulushi 1990 yildagi 25,9% dan 2000 yilda 11,1% ga pasaydi. Shu bilan birga qishloq xo‘jaligining ulushi 1990 yildagi 33,0% dan 2000 yilda 50,7% ga oshdi. Keyinchalik sanoat ishlab chiqarishini rivojlantirish borasida ko‘rilayotgan chora-tadbirlar tufayli bu holatni tubdan o‘zgartirish mumkin bo‘ldi. Shunday qilib, umuman olganda 1990-2019 yillar mobaynida qishloq xo‘jaligining ulushi 33,0% dan 27,3% gacha kamaydi va sanoatning ulushi 29,2% gacha oshdi. 1990-2019 yillar uchun xizmatlar ulushi 18,7% dan 23,0% ga ko‘tarildi.
Agar islohotlarning dastlabki o‘n yilliklarida iqtisodiyot va aholini zarur mahsulotlar bilan ta’minlash maqsadida import o‘rnini bosish siyosati asosan amalga oshirilgan bo‘lsa, mamlakat sanoat salohiyatini rivojlantirish bilan so‘nggi yillarda ayniqsa, faol amalga oshirilgan eksportga yo‘naltirilgan yondashuvga ustuvor ahamiyat berildi. Hozirda o‘zbek sanoat mahsulotlarini eksport qilish. Umuman, 1990-2019 yillar davrida O‘zbekistonning joriy narxlarda eksport qilishi 13,8 mlrd. dollarga (4,3 marta) oshdi va 18,1 mlrd. dollarga yetdi. Doimiy narxlardagi o‘rtacha yillik eksport o‘sishi 5,7% ni tashkil etdi. Minimal eksport hajmi 1994 yilda (2,2 milliard dollar) va 2019 yilda maksimal qayd etildi. 2020 yilda pandemiya tufayli eksport biroz pasaydi.
Ya’ni, O‘zbekiston iqtisodiyoti mustaqillik yillarida import o‘rnini bosuvchi agrar-sanoatdan mahsulotlarni qayta ishlash darajasi yuqori va qo‘shimcha qiymatga ega bo‘lgan eksportga yo‘naltirilgan sanoat-agrar iqtisodiyotga aylandi. Bundan tashqari, ishlab chiqarish sanoatining umumiy texnologik tarkibida yuqori texnologiyali tarmoqlarning ulushi ortib bormoqda. Bu xalqaro tashkilotlar reytinglarida qayd etilgan. Shunday qilib, BMTTD tomonidan tuzilgan Sanoat raqobatbardoshligi-2020 indeksida reytingida O‘zbekiston birinchi o‘rinni egalladi va 152 mamlakat orasida 92-o‘rinni egalladi.