1-1 ona tili 9-sinf Darsning mavzusi: Dunyo tillari va o`zbek tili

178-mashq:Gaplar tarkibidagi muallif va ko’chirma gaplarni ajrating:

muallif gapi ko’chirma gap

1.U ovchiga yalinib dedi:”Sen meni qo’yib yuborsang,barcha do’stlarimni aldab kelib,tuzog’ingga tushirib beraman”.

Darsning mustahkamlash bosqichida:

I.Badiiy asarlar matnidan ko’chirma gapli qo’shma gaplardan o’qish va ularni izohlash.

II.179-181-mashqlar ustisda ishlash:

181-mashq:Ko’chirma gapli qo’shma gaplarga 4 ta misol yozing.

m.g k.g m.g

1.Xalqimiz bejijga:”Ustoz-otangdek ulug’”,-deb aytmaydi.

IV.Test sinovi:

1.Birovning aynan keltirilgan gapi:

A.Muallif gapi B.So’zlovchi gapi C.Ko’chirma gap D.Qo’shma gap

2.So’zlovchining gapi:

A.Muallif gapi B.Birovning gapi C.Ko’chirma gap D.O’zganing gapi

3.Muallif gapi va so’zlovchining gapidan tashkil topgan gap:

A.Muallif gapi B.Ko’chirma gapli qo’shma gap

C.Ko’chirma gap D.Ergashgan qo’shma gap

4.Ko’chirma gap berilgan qatorni toping.

A.Men ham kinoga bormoqchi edim,ammo vaqt topa olmadim.

B.Rahima darsdan kech qaytishini aytdi.

C.Xalqimiz bir qizga qirq hunar ham ozligini aytib o’tgan.

D.”Navro’z bayramida “Sumalak sayli”o’tkazamiz”,-deb aytdilar buvijonim.

5.Avval muallif gapi berilgan ko’chirma gapli qo’shma gapni toping.

A.Donolar aytadilar:”Vatan ostonadan boshlanadi”

B.”Vatan ostonadan boshlanadi”,-deb aytadilar donolar.

C.”Dunyoda,-deb aytdilar ustozimiz,-onadan azizroq zot yo’q ”

D. Bu yil bahor o’zgacha tarovat bilan kirib keldi.

Javoblar:1.C 2.A 3.B 4.C 5.A

Uyga vazifa:182-mashq:Badiiy asarlardan ko’chirma gapli qo’shma gaplarga misollar topib yozing:

1.”Qiz bola o’qib,shahar olib beradimi?”-degan gaplar ta’siriga tushib qolma.

2.”Ilohim ,oyog’ing hech qachon zamindan uzilmasin,qadamlaring shaxdam,yo’llaring ravon bo’lsin”,-pichirlaydi ona lablari.