|
Geografik mintaqa
Bu segmentatsiya yondashuvi turizm va mehmondo‘stlik marketologlari uchun foydali. Bu toza geografik region sifatida foydalanilishi mumkin, ko‘pincha havo yo‘llari va aeroport hukumati, aholini aeroportdan 2 soatli yo‘lni nishonga olish, masalan. Muqobil ravishda geografik va demografik – geodemografiya – ishlatishi mumkin. Masalan, Buyuk Britaniyadagi ko‘pgina yoshlar, bitta professiyali shaxslar London va Janubi-sharqda joylashgan. Angliyaning shimoli-sharqidagi odamlar uy-ro‘zg‘orda kamroq daromadiga ega. Bu nishonga olish jarayonini yanada samarali qiladi agar kombinatsiya demografik va viloyatga xos bo‘lsa. Juda keng demografik miqyosda, turizm iste’molchilar bozori tuzulishi mumkin va Birlashgan Millatlar Dunyo Turizm Tashkilotlar davlatdan davlatga bozor o‘sishining va yo‘ldosh hisoblariga asoslangan susayishni tahlili bilan ta’minlaydi.
Demografik segmentatsiya marketologlar tomonidan ishlatilgan eng odatiy turi bo‘lishidan qat’iy nazar, (Jobbur 1995) mulohaza yuritadi-ki, demografiklarning xulq-atvor yoki psixografik o‘zgaruvchilardan ko‘ra ta’siri kamroq, chunki segmentatsiya strategiyasining yakuniy maqsadi – bu boshqalardan farqlanadigan guruhlar orasidagi xulq-atvor o‘xshashliklarni aniqlash, keyin ularni marketing aralashmasiga kiritib bo‘ladi. Demografik ma’lumot xulq-atvor va psixografik o‘zgaruvchilar bilan bir qatorda hozirgacha kerakli, chunki segmentning geografik fazilatlarini ko‘rsatish va marketing kommunakatsiyalarni geografik jihatdan yo‘naltirish juda muhim, shu bilan ular davlatning ma’lum bir viloyatidagi segmentlarni samarali ravishda jalb qila oladi.
Biroq, demografik fazilarlar ko‘pincha birinchi darajali asos sifatida ishlatiladi, keyin bu xulq-atvor segmentatsiya o‘zgaruvchilari rivojlantiriladi. Bu xulq-atvor segmentatsiya uslublari murakkab tadqiqot va jalb qilishni yuqori darajasini olib kela olishi sababli va shuning uchun bu qimmat bo‘lishi mumkin. Xulq-atvor uslublari juda ham muhim, ammo, odamlar demografik profillar ichida juda ham farq qilishi mumkin. Iste’milchilarni shu yo‘l bilan jalb qilish marketing kommunikatsiyalarini ishlatilgan kanallarni, til doirasidagi kontentlarni, ishlatilgan rang va tasvirni aniq tanlashga qaratilishiga hamda xabar kerakli tinglovchilarga yetib borishini kafolatlashda yordam beradi.
Iste’molchilarni aniq variantni tanlashlari uchun marketing kommunikatsiyaon strategiyasini shunday ko‘rinishda yo‘naltirishi mumkinki, ular kerak bo‘lgan auditoriga xabarlarni yetkazishda ishonch hosil qilishi va foydalanayotgan tasvirdan, rang nuqtai nazaridan amalga oshirilishi mumkin.
Misol
|
|
Klub “18- 30” yil o‘zlarining maqsadli bozorlari uchun tavsifiy ixtisoslikni yaratishi mumkin.Buyuk Britaniyaning markaziy shaharlarida yashayotgan,18dan 25 yoshgacha bo‘lgan yosh erkak va ayollar, avvalgidek, xizmat va tovarlar, sanoatda,chakana savdoda, chaqiruv markazlari singari texnik o‘rinlarda yoki kunduzgi o‘qish shaklida yoki quyi sinflar bilan band bo‘lgan xolda o‘z ota otanalirining o‘rta va katta uulshi bilan uylarida istiqomat qilishadi.Ehtimol, bu insonlar,ijaraga olingan uylarda yoki ota onalarining uylarida bir qancha uzoq muddatli davom etayotgan moliyaviy majburiyatlari bilan yashayotgan o‘z ixtiyorida bo‘lgan yuqori daromadlarga egadir. Bular asosan yengil oyoq,kirishimli va tungi hayot bilan rohatlanadigan g‘ayrioddiy,modaga va ko‘ngilxushlikka,mashhurlikka va ommaviy axborot vositalariga giriftor bo‘lgan bo‘ladi.Ular yoshlarga, televizion dasturlarga qaratilgan bo‘lib, har xaftalik jurnallar va ko‘cha gazetalarini o‘qishadi, musiqa va radioni eshitishadi, sport tadbirlarini kuzatishadi va qatnashishadi. Ular internetning o‘rtadan to uchiga chiqqan foydalanuvchilari va qo‘l telefon xizmatlaridan ham ko‘p foydalanishadi. Ular yangi interfaol xizmatlar va qo‘l telefon mahsulotlariga yaxshi munosabatda bo‘lishadi, hamda ijtimoiy forumlar asosida kompyuterlar va kompyuter o‘yinlariga qiziqqan bo‘lib, dasturlash va internet saytlari axborotining ommaviy axborot vositalariga yo‘naltirilgan yoshlarla a’zo bo‘lishadi.Ular tungi faol hayotdan zavq olishadi va tashqariga,ehtimol , tamaki mahsulotlari va spirtli ichimliklardan yetarli darajada iste’molchilari bo‘lishadi.Ular modani kuzatishadi va ta’tillarini tanlashda, asosan o‘rtoqlari, hamkasblari, guruhlariga bevosita yuborilgan jo‘natmalardagi maslahatlarga rioya qilishadi. Tungi klublar va barlarning doimiy a’zosi bo‘lishiga qaramasdan sayohat ham qilishadi. O‘z uylarida dam olish uchun,shu o‘yinlardan hordiq chiqarish uchun ham klub foydalanuvchilariga aylanishadi. 18.30 bayramlarda quvnoq liberal va ijtimoiy yo‘nalishdagi o‘yinlardan zavq olishadi.Yangi do‘stlar orttirishadi va balki, seksual sheriklarini ham topishadi.Faoliyatning maqsadi, ko‘proq, yetarli darajada qisqa bo‘ladi. Ehtimol, xizmatlarni yetkazib berish va dam olishlarida faoliyat ko‘rsatishgacha uch yoki to‘rtta haridlarni qilishadi.Ikkinchi bobda eslatib o‘tilganidek. Jamiyatning ijtimoiy iqtisodiy va demografik tarkibi harakatsiz bo‘lmaydi,lekin doimiy ravishda sekin sur’atlarda rivojlanib boradi. Ba’zi bir o‘zgaruvchan segmentlar tez o‘zgarishlar bilan o‘zgarishi mumkin.
|
Yangi segmentlar imkoniyatlari va unda doimo o‘zlarini tasavvur etish. Biroq, amaliyotda,maqsadga qaratilgan guruharda biron bir tizimli siljish uchun ularning hozirgi vaqtdagi xizmat ko‘rsatish segmentlarini qayta ko‘rib chiqishda yoki yangi imkoniyatli sementlarni yaratishda yoki doimo nazorat qilishda ko‘pgina tashkilotlarga resurslar yetishmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
