1- mashg’ulot. Mavzu: Optik asboblarni tuzilishi va ular bilan ishlash qoidalari

7-rasm. Trypanosomaning rivojlanish sikli.

1-tripanosomaning turli xil shakldagi ko’rinishlari; 2-tripanosomani yuqtiruvchisi-tse-tse pashshasi; 3-tripanosomaning umurtqali ho’jayinlari (odam va antilopalar).

Leyshmaniyalar tuzilishi va boshqa xususiyatlariga ko’ra tripanosomalarga o’xshaydi. Leyshmaniyalar hujayrasining uzunligi 4-7 mkm bo’lib, odam va turli hayvonlarda parazitlik qilib yashaydi (8-rasm).

Leyshmaniyaning ikki xil shakli bo’ladi: xivchinli va xivchinsiz. Leyshmaniyalarning ikki turi odamda parazitlik qiladi. Shulardan tropik leyshmaniya turi odamning yuz, qo’l va oyoqlar terisida parazitlik qilib pendinka, ya'ni pashshaxo’rda kasalligini keltirib chiqaradi.

Tabiatda parazit kemiruvchilar (yumronqoziq, kalamushlar) va itlarda parazitlik qiladi. qon so’ruvchi iskabtoparlar hayvonlar qonini so’rganda leyshmaniyani o’ziga yuqtiradi. Iskabtopar pashshasi ichagida leyshmaniyaning bo’linish orqali tezlikda ko’payishi natijasida xivchinli individlar hosil bo’ladi. Iskabtoparlar leyshmaniyani odamlarga yuqtiradi.