1- labaratoriya ishi (4-soat) mavzu: G‘O‘zadan olinadigan mahsulotlar

Tajriba o‘tkazish tartibi
O‘zDst 592-2008 Davlat standarti chigitli paxtaning iflosliklarini aniqlash usullarini muvofiqlashtiradi. CHigitli paxtaning iflosligini tezkorlik bilan aniqlash uchun paxta tozalash korxonalari va qabul qilish maskanlari laboratoriyalarida LKM rusumli pribordan foydalaniladi. Uning ko‘ndalang qirqim sxemasi 3.1-rasmda ko‘rsatilgan.
Pribor ikki bo‘limdan iborat. Birinchi bo‘limda chigitli paxta yuklash bunkeri 1, qopqoq 2, ta’minlovchi valik 3, ikkita qoziqchali barabanlar 4 va uning ostida joylashgan kolosnikli panjara 5 va qopqoq 6 joylashgan. Ikkinchi bo‘limda esa, kurakchali baraban 7, qo‘zg‘almas cho‘tka 8, arrachali baraban 9, uning ostiga joylashgan kolosnikli panjara 10 va ajratuvchi kurakchali baraban 11 dan iborat. Birinchi bo‘limda chigitli paxta mayda iflosliklardan, ikkinchi bo‘limda esa yirik iflosliklardan tozalanadi. Tozalangan chigitli paxta qutiga tushadi. CHigitli paxtadan ajratilgan chang va mayda g‘uborlar tunuka tovaga 13, yirik aralashmalar esa tunuka tova 14 ga tushadi. Priborning ishlash tartibi vaqt relesi 15 yordamida boshqariladi. Vaqt relesi priborning old qismidagi panelda joylashgan.

Tajriba o‘tkazish tartibi.
Chigitli paxtaning o‘rtacha namunasidagi ifloslik miqdorini aniqlash uchun O‘zDst 592-2008 Davlat standarti bo‘yicha namuna quyidagi tartibda olinadi:
Chigitli paxtaning kunlik o‘rtacha namunasi tekis yuzada (usti berkitilgan temir yoki plastika) aralashtiriladi, bunda uning changi va mayda g‘uborlari to‘kilib ketmasligi kerak. So‘ngra olingan namuna yaxshilab aralashtiriladi va to‘g‘ri to‘rtburchak shaklida tekis qilib yoyilib, teng holda to‘rt qismga bo‘linadi. Ikki o‘zaro qarama-qarshi turgan qismlari changi va g‘uborlari bilan birga olib tashlanadi, qolgan ikki qismi esa yana avvalgidek yoyilib, to‘rtga bo‘linadi. Shunday tartibda namunadan 1 kg qolguncha davom ettiriladi. Qolgan paxtadan aniqlik darajasi 0,1 g bo‘lgan tarozida 300 g dan uchta namuna o‘lchanadi. Olingan namunalardan biri zahirada turadi. Tahlil uchun olingan chigitli paxtaning namligi hamma holatlarda ham 12 foizdan oshmasligi kerak.
A gar namunaning namligi 12 foizdan yuqori bo‘lsa, unda namunani SXL-3 laboratoriya priborida quritiladi.