1 – Амалий машғулот. Нефтни қайта ишлаш ва яримфабрикатларни тозалаш

Механик ейилиш механик таъсир натижасида вужудга келади. 
Коррозион механик ейилиш механик таъсирларда мойланаётган 
ишқаланиш юзаларига кимёвий ёки электрокимёвий муҳит таъсир қилганда 
содир бўлади. 

---

49 
Абразив ейилиш ишқаланувчи жуфтликнинг контакт зонасига тушиб 
қолган қаттиқ абразив заррачаларининг кесувчи ёки тирновчи таъсири 
натижасида вужудга келади. 
Чарчашдан ейилиш (чечаксимон, чўтар ейилиш ёки питтинг) зарбий 
юкларда ишқаланувчи юзаларнинг микроҳажмлари деформацияланиши 
натижасида вужудга келади. 
Мойларнинг мойловчи хоссалари – деталларнинг ишқаланиш ва 
ейилиш жараёнларига таъсир қилувчи хоссалар мажмуидир. Уларнинг 
асосийлари: ейилишга қарши, тирналишга қарши ва антифрикцион 
хоссалардир. 
6.2. Мойловчи материалларга қўйиладиган эксплуатацион талаблар 
 
Автотранспорт корхоналарининг мойловчи материалларга ҳаражати бир 
тонна-километр таннархининг одатда 1...2% дан ортмайди. 
Лекин мойловчи материалларнинг иқтисодий аҳамиятини нафақат 
уларга сарфланадиган ҳаражатлар билан, балки уларнинг таъмирлаш оралиғи 
йўли, ёнилғи тежамкорлиги ва уларнинг меҳнат унумдорлигига таъсири 
аниқланади. 
Мойловчи материаллар қуйидаги талабларга жавоб бериши:
- деталлар ишқаланувчи юзаларининг ишончли мой қатлами билан 
ажралишини (суюқ ишқаланиш) таъминлаш ёки улар сиртида 
мустаҳкам мой плёнкаси ҳосил қилиши (чегаравий ишқаланиш); 
- деталларни коррозиядан сақлаш учун уларнинг сиртини ёпишиб 
қоплаши; 
- ишқаланаётган деталлардан иссиқликни олиб кетиши; 
- ишқаланиш юзаларидан ейилиш маҳсулотлари ювиб олиб кетиш 
қобилиятига эга бўлиши; 
- иш жараёнида ва сақлашда ўзининг хоссаларини узоқ вақт сақлаб 
қолиши; 
- тежамкор бўлиши керак. 
Бундан ташқари мотор мойлари юқори ҳароратларда кимёвий стабил 
бўлиши, ёнганда эса кам қурум ҳосил қилиши керак.