0‘zbekist0n respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta'lim vazirligi 0‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

Tranzit poyezdlari bilan ishlash. Uchastka bekatlari ishining namunaviy texnologik jarayoni tranzit poyezdlari bilan ishlash tartibini belgilaydi.
Hozirgi paytda temir yoilarda vagonlarni ta’miriash va texnik xizmat elementlarini mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish, vagonlarni ko‘p guruhli ko‘rikdan olkazish va ta’miriash keng qollanilmoqda. Vagon nazoratchilari xizmat xavfsizligini ta’minlash maqsadida tarkiblarni markazlashtirilgan holda himoyalash yolga qo‘yilgan. 0‘ziyurar universal aravachalarni qollash poyezd bilan ishlashni sezilarli tezlashtiradi. Bekatning va yondosh peregonlarning poyezd olkazish va qayta ishlash qobilyatini oshirish maqsadida tranzit poyezdlarini tezkor ish­lash tashkil qilingan. Bunda poyezd lokomotivini tarkibning bosh qismiga ulash qolgan qismiga xizmat ko‘rsatish bilan bir vaqtda bajarish nazarda tutiladi. Vagonlar guruhni ulaydigan va poyezd­lar massasini o‘zgartiradigan bekatlar tranzit poyezdlariga ula­nadigan vagonlar guruhini rejalash uchun avvaldan telegram- ma-natur varagl (натурный лист) kolinishida ma’lumot olish­lari kerak (vagonlar guruhining tarkibda joylashish tartibi va ulash joyi). Lokomotiv va haydovchilar almashtiriladigan tranzit poyezdlari bilan ishlash quyidagicha: poyezd dispetcheri qo‘shni bekatdan poyezdning jo‘nab ketgani, uning ta^sifi haqida ma’lumot olgandan keyin bekat navbatchisi poyezdning kelish " vaqti va yoli to‘g‘risida lokomotiv deposi navbatchisini, tashish hujjatlari bilan ishlovchi xizmatchilar, texnik xizmat punkti va vagonlarni tijorat ko‘rigidan o‘tkazuvchi xizmatchilarni ogohlantiradi.

2. 
   Uchastka bekatlarining temir yo‘l tarmoqlarida joylashish tamoyillari
   

Uchastka bekatlarining temir yoi tarmoqlarida joylashuvi tor- tish turi va poyezdlarga tortish xizmati uslubiga bogiiqdir. Elektr- iashgan temir yoilarda harakat tezligining oshishi va teplovozli tortishni keng qoilash harakatni uzoq masofalarga lokomotivni almashtirmay olib borishga va uzaytirilgan uchastkalarda lokomo- tivlar xizmatini tashkil qilishga imkon yaratadi. Buning natijasida ayrim uchastka bekatlari o‘z mavqeini yo‘qotib, amalda mahalliy ish hajmi katta boigan oraliq bekatiga aylanib qoldilar.
Lokomotivlar aylanish uchastkalarining uzunligi bekat va tugunlarning o‘zaro joylashuvi, temir yoilaming tarmoqlani- shi va vagonlar oqimi hamda lokomotivlar maium masofani o‘tagandan keyingi TO-2 texnik xizmat ko‘rsatish ta’minoti me’yorlariga bogiab topiladi. Ko‘p hollarda uzaytirilgan ucha­stka uzunligi elektrovozlar uchun 600—1000 km va teplovozlar uchun 500-800 km dan ko‘proq boiishi mumkin. Elektrovo­zlar va teplovozlarni ta’mirlash kam sonli punktlarda jamlani- shi sababli mavjud asosiy depolarning faqat ayrimlarigina ishla- tilishi mumkin.
Uzaytirilgan uchastkalarda ikki-uch depo lokomotivlari bir- galikda xizmat ko‘rsatishi mumkin. 7.1- rasmda ikki depo (A va D) lokomotivlari xizmat ko‘rsatadigan ^—/’uzaytirilgan uchastka chizmasi keltirilgan.
L

J¹
okomotivlarning texnik holatini nazorat qilish uchun de­polarning uchastka oxirlarida yoki bir tomonda asosiy depo, ik-

( ) Tranzit poyezdlar oqimini tortish ycikalari