11 ПР
ПР СТ КЗ
^jKJeymo ogtida
2.13-chizma. 0‘t oldirish uzgichi:
a qurilmasi; b-elcklr chirmasi; d-qisqichlami ulanish jadvali
Rotor (3) va baraban (6) korpus (4) ichiga o'rnatilgan. Korpus (4) bir tomonidan chiqish qisqichlari bo'lgan karbolit qopqoq (1) bilan, ikkinchi tomonidan esa mahkamlovchi gayka (8) bilan berkitilgan. Ulangan va uzilgan vaziyatlarda qulf rotorini fiksatorlar (2) usblab turadi, ya’ni ushbu holatda Fiksatorlaming zoldirlari prujina ta’siri ostida korpusdagi uchburchak o'yiqlarga kirib turadi.
Uzgich rotori boshlang'ich vaziyatdan tashqari yana uch vaziyatni egallashi mumkin. Birinchi vaziyatda {kalit o‘ngga buralgan) o't oldirish tizimi, radiopriyomnik va asboblar ulangan bo'ladi. Kalitni o'ngga burash davom ettirilganda (ikkinchi vaziyat) o't oldirish tizimi, startyor va nazorat-o'lchov asboblari ulanadi. Uchinchi vaziyatda (kalit bosh- lang‘ich vaziyatdan chapga buralgan) faqat radiopriyomnik ulanadi. Ikkinchi vaziyatda kalitni (rotorni) qo‘1 bilan ushlab turish kerak, chunki Fiksator zoldirlari korpusdagi A o'yiqqa kira olmaydi.
UCHQUNLI ОТ OLDIRISH SVECHALAR1
Uchqunli o‘t oldirish svechasi ishchi aralashmani dvigatelning yonish kamerasida yoqish uchun xizmat qiladi. Svecha - o‘t oldirish tizimining muhim elementi bo'lib hisohlanadi. Chunki, dvigatel va o‘t oldirish tizimining ishonchli ishlashi ko‘p jihatdan svecha konstruksiyasining takomillashganiga va uni dvigatel uchun to'g'ri tanlanganligiga bog‘liq bo'ladi Uchqunli svecha (12.14-chizma, a) izolator(l), korpus (4), mar-
12.14-chizma. “Issiq" (a), “sovuq” (b) o‘t oldirish svechalari, izolatorning
turli joylaridagi harorat va issiqlik balansi (d):
/-izolaior; 2-kontakt kallak; J-tok n'tkazuvchi ge rme tiki ash shishasi; ^korpus; 5,6-zichlovchi
qistirmalar; 7-markaziv elekirod; -yon elekirod; 9-issqlik knnusi (yubka).
kaziy (7) va yon (8) elektrodlardan iborat. Svechani markaziy elektrod bo'yicha germetiklash uchun tok o‘tkazuvchi shisha (3) qo'llanilgan. Svecha korpusi va izolator oralig‘ining germetikligi svecha tayyorla- nayotgan paytda qistirma (5) qo‘yib va korpusning yuqori qismini izolatorning aylana chiqig'iga issiqlayin siqib amalga oshirilgan.
Svecha va blok kallagidagi teshik oralig‘i qistirma (6) vositasida zichlanadi. Qistirmasi (6) boMmagan svechalar ham iishab chiqariladi, Ularni zichlash svecha korpusining tayanch yuzasini konussimon qilib tayyorlanganligi hisobiga amalga oshiriladi.
Svecha dvigatel ishlaganda yuqori yukianishlar, ya’ni issiqlik, elektr, mexanik va kimyoviy yukianishlar ta’sirida bo'ladi. Ishlash jarayonida svechaning yonish kamerasidagi qismiga moy tushib turadi va u yonib, svechadagi uchqun o'tadigan tirqishni tutashtirib qo‘yuvchi Qurum hosil qiladi. Bu esa, svechalarga yuboriladigan ikkilamchi kuchlanish (12.1- chizmaga qarang) o‘sayotgan davrda tokni qurum orqali ketib qolishiga olib keladi. Agar izolatorning tashqi yuzasi kirlangan yoki namlangan bo'lsa, и orqali ham tok ketib qolishi mumkin.
Izolator 400 500°C gacha qizdirilsa, uning issiqlik konusidagi qurumlar yo'qolib ketadi. Bu harorat svechani o'z-o'zidan tozalanish harorati deb ataladi. Agar izolatordagi issiqlik konusining harorati 850- 900°C dan ortib ketsa, kalilli o‘t oldirish (konus cho‘g‘lanib aralashmani o'z-o'zidan yonib ketishi) sodir bo'lishi mumkin.
Izolator issiqlik konusining 400 900°C harorati svechaning ishga yaroqliligi issiqlik chegarasi deb ataladi. Issiqlik chegarasi barcha svechalar uchun deyarli bir xil, ammo turli dvigatellarda svechalar turlicha issiqlik sharoitlarida ishlaydi. Shuning uchun svechalar har xil issiqlik tavsifnomalari (kalil soni) bilan tayyorlanadi. O't oldirish svechasining kalil soni deb, svechani motor-o‘1chagich qurilmasida sinalayotgan vaqtda dvigatel silindrlarida kalilli o't oldirishning boshlanishiga to'g'ri kelgan o'rtacha indikator bosimiga proporsional qilib olingan kattalikka aytiladi. Kalil soni quyidagi qiymatlarga ega bo'lishi mumkin (GOST 2043-74): 8, 11, 14, 17, 20, 23, 26.
Svechaning issiqlik balansi 12.14-chizmaning ^shaklida ko'rsatilgan. Svechadagi issiqlik, svecha konstruksiyasining turli elementlari (korpus, zichlovchi qistirma, izolator, markaziy elektrod) va yonish kamerasiga kirib kelgan ishchi aralashma bilan olib ketiladi. Svechadan ishchi aralashma orqali olib ketiladigan issiqlik ulushi 20 foizni tashkil qiladi. Rezbasining uzunligi 19 mm bo'lgan svechalarda issiqlikni rezba va qistirma orqali olib ketish 80 fnizgacha OTtadi Qolgan issiqlik izolator
Do'stlaringiz bilan baham: |