05-Chilangarlik ma`ruzalar matni

 
3.5. Kesishni mexanizatsiyalash 
Fantexnika 
taraqqiyoti 
tufayli 
chilangarlik 
ishlarining 
mexanizatsiyalashtirilishi natijasida keyingi paytlarda mashaqqatli qo`l 
mehnatining ulushi kamayib bormokda. Ayniqsa, metall kesish, randalash 
dastgohlari, 
abraziv
 
asboblar, 
qo`l 
mexanizatsiya 
vositalari 
chilangarlarningog`irini yengil qilibgina qolmay, balki ish sifatini oshirishga 
yordam berayotir. Mexanizatsiya vositalari ichida qo`l asboblari alohida 
ahamiyatga ega. Bulardan pnevmatik va elektr keskichlarni ko`rib o`tamiz. 
Pnevmatik kesuvchi bolg`a 
(RM
5)ning chizmasi 78-
rasmda 
tasvirlangan 
bo`lib, asbob korggus (1), 
muhra (4), zolotnik (3), 
dastadan 
(2) 
iborat. 
Siqilgan havo magistral 
quvur 
orqali 
rezina 
shlangadan 
bolg`aning 
dastasiga 
o`tadi. 
Chilangar o`ng qo`li bilan 
dastani, chap qo`li bilan asbob korpusini (stvol) ushlab zubiloning harakatini 
yo`naltiradi (79-rasm, 
a,b). 
Nazorat savollari 
1.Kesish deganda nimani tushunasiz? 
2.Kesishning qanday turlarini bilasiz? 
3.Metallarni kesuvchi asbob-uskunalariga misollar keltiring. 
4.Metallarni kesishda uchraydigan qanday kamchiliklarni bilasiz? 
5.Kesish jarayonidagi havfsizlik qoidalari. 
Adabiyotlar 
1. “Chilangarlik” N.Makiyenko,A.Umronxo`jayev.Kasb-hunar kollejlari 
uchun darslik.Toshkent – “Mehnat” nashriyoti 2003-yil. 
2. Sh.A.Karimov. Chilangarlik asbob-uskunalari «Voris-nashriyot»,Toshkent 
76-rasm. 
Moylash ariqchasi v
а
o`yiqlarni kesish:
а
—
yassi sirt;
б
— 
botiq sirt. 

---

22