021 йил март куни ёшлар билан ишлашга маъул бўлган мутахассислар учун

Yaqin va о‘rta Sharq mamlakatlarida madaniy yuksalish

01
02
03
04
iqtisodiyot taraqqiy etdi, qishloq xо‘jaligi, hunarmandchilik rivojlandi.
Movarounnahrda, xususan, Xorazm, Urganch, Farg‘ona, Samarqand va Buxoro tо‘qimachilik mahsulotlari, ayniqsa Samarqand va Buxoro shoyisi dunyoga mashhur bо‘lgan
qishloq xо‘jaligida foydalaniladigan yer maydonlari kengaydi, kо‘plab sug‘oriladigan yerlar ochildi, sug‘orish inshootlari tiklandi, yangilari qurildi, paxta, zig‘ir, kanop eqilib, ularning tolasidan mato tо‘qildi
arab xalifaligiga bо‘ysungan mamlakatlarning xо‘jalikiqtisodiy aloqalarining kuchayishi va turli madaniyatlar-Hind, Movarounnahr, Eron, arab, Misr, grek-yunon-rim madaniyatlarining yaqindan о‘zaro aloqasi va bir-biriga ta’sir etib borishi katta rol о‘ynadi
UYG’ONISH DAVRIDA
Qishloq xо‘jaligi va hunarmandchilik, sanoat
savdoning rivojlanishi
Pireney yarim orolining arablar tomonidan bosib olinishi
matematika, falsafa, astronomiya, tabiiyot, tibbiyot,
xulqodob, turmush tarzi, ijtimoiy-iqtisodiy
-Bu davrda pul muomalasi rivojlandi
Somoniylar davlatida Marv, Buxoro, Samarqand va Urganch о‘sha davrning madaniy markazlari sanalardi
Bu davrda arab tili ilmiy va aloqa tili edi. Maktablarda darslar arab tilida olib borilar edi. Rasmiy hujjatlar, shariat qoidalari arab tilida yuritilar edi. Ilmiy asarlar ham arab tilida yozilar edi.
X asrdan boshlab Movarounnaxr va Xurosonda mustaqil feodal davlatlar– Toxiriylar, Somoniylar, Qoraxoniylar, G‘aznaviylar, Saljuqiylar, Xorazmshoxlar davlatlarining paydo bо‘lishida xalifalikning yemirilishi ham madaniy xayotning yanada ravnaq topishiga olib keldi

X asr о‘rtalariga kelib, fors-tojik tilida ham ish yuritila boshlandi.

Ammo hujjatlar, ishlar fors-tojik tilida bо‘lsa ham, arab imlosida yozilar edi.

• Buxoro amiri saroyida esa yirik kutubxona mavjud bо‘lgan

• Amir kutubxonasini о‘sha davrdagi Sheroz kutubxonasi bilan bellasha oladigan yagona kutubxona sifatida tan olganlar.

• О‘sha davrda Buxoroda katta kitob bozori bо‘lgan. Kitob dо‘konlarida olim va fozil kishilar uchrashib, ilmiy muloqot, munozaralar о‘tkazganlar

• Bu shaharlardagi maktablarga hatto tevarak-atrofdagi qishloqlardan oddiy xalq bolalari ham kelib о‘qiganligi manbalarda keltiriladi.