Abu Nasr Forobiy
. U fozil shaHarni boshqaradigan hokim tabiatdan:
– sog‘ – salomat bо‘lib, о‘z vazifasini bajarishda hech qanday qiyinchilik sezmaligi;
– tabiati nozik, farosatli;
– xotirasi mustahkam,
– zehni о‘tkir,
– о‘z fikrini tushuntira oladigan notiq,
– bilim-ma’rifatga havasli,
– taom yeyishda, ichimlikda, ayollarga yaqinlik qilishda ochofat emas, aksincha, о‘zini tiya oladiga bо‘lishi (qimor yoki boshqa о‘yinlardan) zavq, huzur olishdan uzoq bо‘lishi,
- haq va haqiqatni, odil va haqgо‘y odamlarni sevadigan, yolg‘onni va yelg‘onchilarni yomon kо‘radigan,
– о‘z qadrini biluvchi va oriyatli bо‘lishi,
– mol dunyo ketidan quvmaydigan,
– adolatparvar,
– qatiyatli, sabotli, jur’atli, jasur bо‘lishi muhimligini qayd etadi.
“Munosib inson”ni etishtirish Abu Nasr Forobiy
“Bizning mavjud holatimiz tarbiya tufayli vujudga kelgan”, “Tarbiya hamma narsaga qodir”. Tarbiya maqsadi sifatida “har bir kishi baxtli-saodatli bo‘lishi kerak”, - degan g‘oyani “millat baxt-saodatli bo‘lishi kerak” degan g‘oya bilan birlashtira oladigan vatanparvarni etishtirishda deb tushunildi va “milliy tarbiya rejasi”ni ishlab chiqdi.
«Baxt saodatga erishuv yо‘llar haqida risola» asarida «Davlatning vazifasi insonlarni baxt – saodatga olib borishdir, - deb yozadi. U, - bu esa ilm va yaxshi axloq yordamida qо‘lga kiritadi».
«Fozil odamlar shahri», «Baxt saodatga erishuv tо‘g‘risida», «Ixso – al - ulum», «Ilmlarning kelib chiqishi», «Aql ma’nolari tо‘g‘risida» kabi asrlarida ijtimoiy – tarbiyaviy qarashlari о‘z ifodasini topgan. Forobiy о‘z ishlarida ta’lim – tarbiyani uzviy birlikda olib borish haqida ta’lim bergan bо‘lsa ham, ammo har birining insonni kamolga yetkazishda о‘z о‘rni va xususiyati bor ekanligini alohida ta’kidlayd
. Forobiy о‘z ishlarida ta’lim – tarbiyani uzviy birlikda olib borish haqida ta’lim bergan bо‘lsa ham, ammo har birining insonni kamolga yetkazishda о‘z о‘rni va xususiyati bor ekanligini alohida ta’kidlaydi
«Baxt – saodatga erishuv tо‘g‘risida» asarida bilimlarni о‘rganish tartibi haqida fikr bayon etgan. Uning ta’kidlashicha, avval bilish zarur bо‘lgan ilm о‘rganiladi, bu – olam asoslari haqidagi ilmdir
Undan sо‘ng, umuman, jonli tabiat о‘simlik va hayvonlar haqidagi ilm о‘rganiladi, deydi. Forobiy inson kamolotga yolg‘iz о‘zi erisha olmaydi
U boshqalar bilan aloqada bо‘lish, ularning kо‘maklashuvchi yoki munosabatlariga
muxtoj bо‘ladi. Uning fikricha tarbi jarayoni tajribali pedagog, о‘qituvchi tomonidan tashkil etilishi muhumdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |