0 ‘zbek3ST0n tarixi umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8- sinfi uchun darslik

Ashtarxoniylar  davrida 
,  , 
,  . 
.  . 
... 
, 
. 
' 
.
,  ,  .  , 
u 
. 
о  z  tuzilishi,  mohiyati  iihatidan  shayboniy-
davlat  boshqaruvidagi 
■
>
 
j
 
j
 
j
 
j
ayrim  o‘zgarishlar 
lar  davridagidan  deyarli  farq  qilgan  bo‘l- 
sa-da,  ayrim  o‘zgarishlar  amalga  oshirildi. 
Chunonchi,  shayboniylar  davrida  otaliq  lavozimidagi  shaxs  xondan 
keyingi  o‘rinda  turuvchi  devonbegi  lavozimidagi  shaxs  martabasiga 
tenglashtirildi.  Bora-bora  u  amirlar  amiriga  aylandi.  Shuningdck,  ash­
tarxoniylar  davrida  saroy  qutvoli  davlat  lavozimi  joriy  etildi.  U  davlat 
mablag'i  hisobiga  amalga  oshiriladigan  qurilish,  qal’a  devorlari  va 
imoratlarni  ta’mirlash,  shuningdek,  obodonchilik  ishlarini  boshqarardi.
Shuningdek,  ashtarxoniylar  davrida  devonlar  tizimi  deyarli  barbod 
bo‘ldi.  Markazda  butun  hokimiyat  dargohda  to ‘planib  qoldi.  Natija- 
da,  devonlar  mahalliy  hokimliklarni  boshqarish  imkoniyatini  qo‘ldan 
chiqardi.  Bu  esa,  o‘z  navbatida,  viloyatlarda  butun  hokimiyat  viloyat
30

---

hokimlari  va  ularoi  qo‘llab-quvvatlovchi  mahalliy  kuchlar  qo'lida  to‘p- 
lanib  qolishiga  olib  keldi.  Bu  omil  ashtarxoniylar  davrida  markaziy 
hokimiyatni  deyarli  yo‘qqa  chiqardi.
3.
4.
„Davlat  va  huquq  asoslari“  fanidan  olgan  bilimlaringizga  tayanib 
davlat  tushunchasiga  izoh  bering.
Xonliklarda  markaziy  hokimiyatning  zaiflashuviga  yo‘l  ochilmasligi 
uchun  nimalar  qiliamasligi  kerak  edi?
Bnxoro  xonligida  mavjud  bo'lgan  asosiy  davlat  lavozimlari  haqida 
nimalarni  bilib  oldingiz?
Sizningoha,  bobolarimiz  davlat  boshqaruvida  joriy  etgan  davlat  la- 
vozimlarining  qaysi  biridan  hozir  ham  foydalanish  mumkin?
Buguagi  kunda  O'zbekistonda  davlat  boshqaruvming  eng  quyi  or- 
gani  qanday  nom  bilan  atalishini  va  qanday  shakllantirilishini  aniq- 
lab  keling.