0 ‘zbek3ST0n tarixi umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8- sinfi uchun darslik

XVIII  asrda  Buxoro-  
Rossiya  munosabatlari
XVIII 
asrda  Buxoro  xonligi  va  Rossiya 
o‘rtasidagi  munosabatlarda  yangi  davr 
boshlandi.  Bu  davrga  kelib  Rossiyaning 
0 ‘rta  Osiyo  xonliklari,  jumladan,  Buxoro  xonligi  bilan  savdo-sotiq 
aloqlarida  kamsitish  siyosati  yuritila  boshlandi.  Xususan,  boj  to ‘lovi 
miqdori  oshirildi.
Ayni  paytda,  siyosiy  maqsadlarni  ro‘yobga  chiqarish,  tabiiy  boy- 
liklarga  ko‘z  olaytirish  kayfiyati  kuchaya  bordi.  Rossiyani,  ayniqsa, 
0 ‘rta  Osiyo  oltinlari  ham  qiziqtira  boshladi.
Pyotr  I  Buxoroni  siyosiy  jihatdan  Rossiyaga  teng  davlatlar  emas 
deb  hisobladi  va  amalda  unga  tazyiq  o‘tkaza  boshladi.
Shu  maqsadda  1718-yilda  Irtish  daryosi  sohilida  yetti  qo!rg‘ondan 
iborat  shahar  (Semipalatinsk)  qurdirdi.  Bu  esa  Buxoro  xonligini  tash- 
vishga  solib  qo‘ydi.  Shuning  uchun  ham  Abulfayzxon  Rossiyaga  elchi 
yubordi.  U  o‘z  maktubida  Buxoroga  Rossiya  elchisi  yuborilishini 
ham  so‘radi.  Bunga  javoban  Rossiya  hukumati  1721-yili  Florio  Be- 
nevenini  elchi  qilib  jo ‘natdi.  Rossiya  elchisiga  0 ‘rta  Osiyoga  olib 
boriladigan  suv  va  quruqlik  yo‘llarini  o‘rganish,  rus  savdosini  ke- 
ngaytirish  imkoniyatlarini  aniqlash,  Buxoro  xonini  Rossiya  bilan 
ittifoq  tuzishga  ko‘ndirish,  xonga  rus  gvardiyachilarini  taklif  qilish; 
qayerda  qancha  oltin  konlari  borligini  aniqlash  va  ularni  xaritaga  tu- 
shirish;  xonlikdagi  qal’alar  va  qo‘shinning  ahvolini  o!rganish  hamda 
xonlikning  ichki  ahvolini,  shuningdek,  Eron,  Xiva  va  Usmonli  bilan 
o‘zaro  munosabatlarini  o‘rganish  vazifalari  ham  yuklatildi.
F.Beneveni  Buxoroda  3,5  yil  turib  o‘z  oldiga  qo'yilgan  masala- 
lar  bo‘yicha  qimmatli  ma’lumotlar  to‘plashga  muvaffaq  bo‘ldi  va 
1725-yilda  Peterburgga  qaytib  ketdi.
Pyotr  I  ning  yurtimizni  bosib  olish  niyati  uning  hayotligida 
amalga  oshmagan  bo‘lsa-da,  keyinchalik  vorislari  tomonidan  amalga 
oshirildi.