0 ‘ т к I r h o s h I m o V

Uzun kechalar
103
Koryagin beixtiyor Berdiyevga ergashib chap tomonda- 
gi bostirma oldiga bordi. Bostirmada chang o‘tiraverib, 
rangini aniqlab bo‘lmaydigan ahvolga kelgan ,,Moskvich“ 
mashinasi turibdi. (,,To‘g‘ri, protokolda qayd etilgan“.) 
Mashina yonboshida bitta zanglagan kanistr, ikkita pachoq 
flyaga dumalab yotibdi. Unga tutash yana bir bostirma. 
Qoziqqa bog‘langan ola sigir erinchoqdik bilan jo ‘xori- 
poya kavshaydi, ustiga qo‘ngan xira pashshalami dumi 
bilan haydaydi. Bir chekkada yonboshiga tezak yopishgan 
buzoq yotibdi. Koryagin bostirmaning pasqam burchagiga 
bog‘loqli turgan eshakni daf’atan ko‘rmagan ekan. Eshak 
uzun quloqlarini dikkaytirib shu tomonga horg‘in qarab 
turdi-da, bir-ikki g‘irqilladi. Keyin, nola qilgandek hangrab 
yubordi. Koryagin hovlini yana bir karra ko‘zdan kechirib 
chiqishga ulgurdi. Burchakda tandir. Yonida oshxona: qiya 
eshigidan tutun chiqyapti. Etak tomonda ikki uy, oldida 
ayvon. Ro‘paradagi tokning yog‘och so‘rilari tom ustiga 
chiqarib yuborilgan. „Hamma gap - mana shu pastqam 
uylarda! 0 ‘zini bechorahol ko‘rsatadi-yu, polini ko‘chir- 
sangiz, tagidan bir xum oltin chiqadi!“ Darvoqe, yonbosh 
tarafda yana bir uy qurila boshlagan. Xom g‘ishtdan devor 
ko‘tarilgan-u, tomi yopilmay, chala qolgan. Ko‘nglida 
hayrat aralash nadomatga o‘xshash tuyg‘u uyg‘ondi. Alla- 
qaysi gazetada o‘qigan maqola esiga tushdi. Qiziq odam­
lar! Bir qarasang, turish-turmushi bu - g‘irt qashshoq! Na 
odamlardek sharoit qiladi, na kurortga boradi. Nuqul pul 
yig‘adi. Jinoyat kursisiga o‘tirishdan ham qo‘rqmaydi. 0 ‘n 
yil, o‘n besh yil to‘playdi-da, bir kechada osmonga so- 
vurib to‘y qiladi. Keyin yana yig‘adi. Bittasi - mana shu 
Jumanovmi! 0 ‘qimishli, oliy ma’lumotli... ,,Madaniyat“li- 
sining ahvoli shu bo‘lsa, boshqalardan o‘pkalamasa ham 
bo‘ladi... Millioner - gadolar!
Nihoyat, eshak entika-entika jimib qoldi. Berdiyev tur­
gan joyida uy egalarini chaqirdi. Oshxonaning qiya ochiq

---

104