Ў збекистон р еспубликаси о лий ва ўрта махсус таълим вазирлиги том он и д ан олий ўқув ю ртлари

ва ишқаланишдан бузилмайдиган хусусиятга эга. Йўл юзасига тас­
ма чизик^и ўрамани ётқизиш технологияси қуйидагича: П В Х тас- 
манинг бир томонига елим қуйқаси суртилиб йўл юзасига ёпиш- 
тирилади, кейин унинг устидан оғир асфальт-бетонни зичловчи 
каток-машина юргизилади ва 20—30 дақиқадан сўнг йўл ҳаракат- 
ларини бошлаш мумкин бўлади. Бир метр узунликдаги тасма чи- 
зиқли ўрамани йўлга ёпиштириш учун 0 ,1 5 —0,18 кг тасма, 0 ,1 7 — 
0,18 кг елим қуйқаси ишлатилади. Чидамлилик муддати — 2 йил. 
Германияда иккита таркибий қисмдан иборат тасма чизиқ учун 
метакрил смоласи асосида бўтқа ишланди. 10—35°С ҳароратда ётқи- 
зилган бундай тасма чизиқнинг чидамлилик муддати (қалинли- 
ги 3 мм бўлганда) 4 йилга тенг.
Эпоксид ёки полиэфир-минерал қоришмалар цемент-бетонли 
йўл юзасига тасмали чизиқ сифатида ишлатилади. Полимер боғ- 
ловчини минерал кукун тўлдиргич билан қориштириб тайёрлана­
ди. Қотирувчи солинган эпоксид смолали (Э Д -5) қоришма 30 
дақиқа давомида йўлга ётқизилган бўлиши керак. Унинг пластик­
лигини ошириш мақсадида қоришмага дибутилфталат ёки фурил 
спирти қўшилади. Агар эпоксид смоласи ўрнига полиэфир смола­
си (П Э -246) ишлатилса, унга қотирувчи циклогексанон перекиси 
ва бирикишни тезлатувчи кобальт қўшилади. Тасма чизиқ компо- 
зициянинг киришишини камайтириш ва мустаҳкамлигини оши­
риш мақсадида қоришмага кварц қуми, шиша майдаси ва кукуни 
қўшилади.
Полимер-минерал аралашмаси эпоксид асосида тайёрланса 20— 
40 кг, полиэфир смоласи билан тайёрланса 50— 100 кг миқдорда
476

---

тайёрланади. Қоришмани тайёрлашда қуйидаги кетма-кетликка риоя 
қилинади: