Ў збекистон р еспубликаси о лий ва ўрта махсус таълим вазирлиги том он и д ан олий ўқув ю ртлари

камликка эга бўлган ашё. Асбестцемент ва сув билан қориштирил- 
ганда турли қурилиш қисмлари ва буюмларини қолиплашга ярокуш 
бўладиган пластик қоришма ҳосил бўлади ва ундан асбестцемент 
буюмлари ишланади. Асбест икки хил: 
хризотил 
— оч кўкимтир 
рангда, толаси жуда ингичка (0,0001 м м ), мустаҳкамлиги юқори 
бўлади; 
амфибол 
— роговая обманка гуруҳига кирувчи минералдир.
Қурилиш саноатида асосан хризотил асбест ишлатилади. Унинг 
эриш ҳарорати 1500°С , аммо у кислоталар таъсирига чидамсиз. 
Асбест ўтга чидамли газламалар, асбестцемент буюмлари, асбестли 
картон тайёрлашда ва иссиқлик изоляция ашёларини ишлаб чиқа- 
ришда кенг қўлланади.
Тоғ жинсларидан ишланган қурилиш ашёлари
Қурилиш ашёлари ишлаб чиқаришда ишлатиладиган асосий 
ва энг кўп тарқалган хом ашё тоғ жинсларидир. Табиий тошлар 
ичида жуда мустақкам, ўтга чидамли, ш унингдек енгил, ишлатиш 
учун қулай маҳаллий қурилиш ашёлари кўпдир.
Табиий тош
Табиий тошлар зичлигига кўра енгил ва оғир турларга бўлинади. 
Зичлиги 1800 к г/м 3 дан кам бўлган тошларнинг тузилиши серғовак 
(вулқо н туфи, пем за, о ҳактош -ч и ған оқ то ш ) бўлган ли ги учун 
иншоот деворларибоп блоклар, енгил бетон ва қоришмалар учун 
тўлдиргич сифатида кенг ишлатилади. Оғир тош аш ёларнинг зич­
лиги 1800 к г/м 3 дан катта бўлади, буларга гранит, сиенит, диорит- 
лар киради. Бундай тошлардан қоплама ва пардозбоп ашёлар, пол- 
лар учун тоштахталар ясалади, ш унингдек, гидротехника ва йўл 
қурилишида кўплаб ишлатилади. Табиий тошлар кўприклар, метро 
ва ноёб меъморчилик ёдгорликлари қурилишида ҳам ишлатилади.
Деворларнинг ички ва ташқи сиртларини қоплаш да кўпинча