£ з б е к и с т о н р е с п у б л и к а с и о л и й в а

Buxoro amirligining ag‘darilishi Buxoro amirligida ham ijtimoiy-siyosiy vaziyat Xiva

 

xonligidagiga o’xshash tarzda kechdi. Amirlik ham Rossiyaga tobe, vassal davlat edi. 

Ichki siyosatda mustaqil bo’lgan amirning mutlaq hokimiyati hukm surib, bundan oddiy 

xalq ommasi behad zulm tortib kelardi. XX asr boshlarida bu erda ham amirlik tuzumiga 

qarshi demokratik harakatlar yuzaga kela bordi. Mamlakatning ilg’or, taraqiyparvar ziyoli 

yoshlaridan  tashkil  topgan  Yosh  buxoroliklar  tashkiloti  bu  harakatlarga  etakchilik 

qildilar. O’z saflarida Abduvohid Burhonov, Fayzulla Xo’jaev, Abdurauf Fitrat, Sadriddin 

Ayniy, Muhitdin Mansurov, Po’latxo’ja Usmonxo’jaev kabi yurt fidoyilarini birlashtirgan 

Yosh buxoroliklar harakati keng xalq manfaatlari foydasiga muhim siyosiy o’zgarishlarni 

ro’yobga  chiqarishga  intilganlar.  Ular  ishlab  chiqqan  islohotlar  loyihasida  mamlakatda 

konstitutsion monarxiya tuzumi o’rnatish, ijtimoiy-siyosiy erkinliklar joriy qilish, maorif 

ishini yaxshilash masalalariga alohida urg’u berilgandi.

 

Keng xalq ommasi tazyiqi va Yosh buxoroliklar islohiy talablari asosida amir 

1917 yil 7 aprelida ba’zi yon berishlarga borib manifest chiqarishga majbur bo’ladi.

 

208

 

---