" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

Birinchidan,

  davlat  0 ‘zbek isto n  R espublikasi  k o ‘p  m illatli  xalqining 

siyosiy  tash k ilo ti,  y a’ni  ijtim oiy,  m ulkiy  m avqeyi,  irqi,  m illati,  kasb -k ori 

va  h o k azo lard an   q a t’i  n azar, ja m iy a t  b a rc h a   a ’zo larin in g   ta sh k ilo tid ir.  S hu 

bois,  davlat  b u tu n   xalq  tashk iloti  sifatida  siyosiy  tizim n in g   b o sh q a  tarkibiy 

qism lariga  q arag an d a  kengroq  ijtim oiy  im ko niyatlarga  ega  b o la d i.

Ikkinchidan,

  davlat  xalq  m a n fa atlarin in g   rasm iy  ifodachisi  sifatida, 

m u lk n in g   b arch a  shakllari  rivojlanishi  u c h u n   s h a rt-s h a ro it  y aratadi.

168

---

VII  B O B .   DAVLAT  VA  JA M IY A T N IN G   SIYO SIY  T IZIM I

Uchinchidan,

  dav lat  m axsus  ap p ara tg a  ega.  B oshqa  tark ibiy   q ism lar­

d a n   farqli  o ‘laro q ,  bu  a p p a ra t  organ lariga  h o k im iy at  vako latlari  beriladi. 

B un day  vakolatlarga  ayniqsa  h u q u q n i  m u h o faz a  qilish  o rg an lari  ega 

b o ‘ladi.  U la r  tarkibig a  m ajburlov  vazifalarini  bajaruvchi  ichki  ishlar,  soliq, 

b o jx on a,  p ro k u ra tu ra   va  m illiy  xavfsizlik  o rg an lari  kiradi.

To'rtinchidan,

  siyosiy  tizim n in g   b o sh q a  e le m e n tla rid a n   farqli  o ‘laro q , 

davlat  o rg an lari  o ‘z  vakolatlari  d o irasid a  n o rm a tiv -h u q u q iy   hujjatlar  qabul 

qilish  h am d a  u larn in g   ijrosi  u stid a n   n azo ra t  tizim ig a  ega  b o la d i.  Ja m o a t 

tash k ilo tlari  n o rm ativ   h u jjatlar  q abul  qilish  hu qu qig a  ega.  Bu  no rm ativ  

h u jjatlar  faqat  m a zk u r ja m o a t  tash k ilo ti  a ’zolariga  n isb atan   ta tb iq   etiladi.

Beshinchidan,

  davlat  su verenitetga,  y a’ni  davlat  h o k im iy atin in g   b a rc h a  

siyosiy  p artiy alar,  m uassasalar,  fu q aro la r  va  no davlat  tash k ilo tlarig a  n is­

b atan   u stu n lik k a  ega.  U   su v eren itetg a  ega  b o ‘lgan  h o ld a,  o ‘zini  o ‘zi  ta sh ­

kil  e ta d i  va  u m u m m ajb u riy   x u lq -a tv o r  qo id alari  (q o n u n la r)  qabul  qiladi. 

D avlat  q o n u n la r ch iq arish   orqali  siyosiy  tizim ga  kiruvchi  b arch a  tash k ilo t, 

m uassasa,  b irlash m ala rn in g   h u q u q iy   m a q o m in i  belgilab  beradi.

S h u n d ay   qilib,  davlat  ja m iy a t  siyosiy  tizim id a  alo h id a  o ‘rin  egallaydi 

va  u n d ag i  m u n o sa b a tla m i  tartib g a  solish da  asosiy  rol  o ‘ynaydi.