“ пул ва банклар

Танловнинг ёмонлашиши ва психологик риск муаммосининг 
чуқурлашиши. 
Иқтисодиётнинг кучсизланиши ва банк балансининг ёмонлашуви 
инқирознинг кейинги босқич, банк таҳликасига замин яратди.
Банк таҳликаси бошланди. 
2001-йил октябрда иқтисодий инқироз натижасида солиқлардан 
олинадиган даромадлар пасайишда давом этди ва марказий хукумати ва 
вилоятлар ўртасида фискал вазиятни яхшилаш борасидаги келишувлар 
барбод бўлди. Давлат облигацияларининг дефолтининг олдини олишнинг 
имкони йўқ эди. Натижада бир кунда салкам 1 миллиард доллар 
депозитларнинг банклардан чиқиб кетиши кузатилгантўлиқ масштабли 
банк таҳликаси ноябрь ойида бошланди.Декабрь ойи бошланишида 
хукуматни банклар фаолиятини вақтинчалик тўхтатиш бўйича 
мажбурлашди ва cорралито (кичик девор) номли чекловни жорий қилишди. 
Ушбу вазиятда омонатчилар банкданхафтасига фақатгина 250$ олишлари 

---

мумкин эди. Cорралито айниқса кунлик транзакциялари фақатгина нақд 
пулга боғлиқ бўлиб қолган камбағаллар учун жуда катта тахликали эди. 
Аргентина жамиятининг ижтимоий тузилмаси заифлашишни бошлади. 
Қаттиқ намойишларда салкам ўттизга яқин одамлар халок бўлди. (10 -расм) 
15.10-расм 
 
Валюта инқирози изчиллик билан содир бўлди. 
Банк тахликаси хукумат песонинг қадрини ушлаб туриш мақсадида 
фоиз ставкаларни баланд ушлаб туришидан, шунингдек, бир аргентина 
песосини бир АҚШ долларига фиксирланган курсда сотиб олиш ва сотишига 
розилик берувчи тузилма валюта кенгашини сақлаб туришнинг иложи 
йўқлигидан огоҳлантирди. Аллақачон кучсизланган банклар фаолиятини 
барбод қилиши сабабли валюта кенгашини сақлаб туриш учун фоиз 
ставкаларни ошириш эчим сифатида ўзининг аҳамиятини йўқотди. Халқ 
келажакда песо ўзининг қийматини йўқотишини тан олиши оқибатида 
одамлар доллар учун песони сотиши бевосита спекулятив хужумни бошлаб 
берди. Шунингдек, хукуматнинг оғир фискал ҳолати ўз қарзини тўлаш 
имконини бермаслиги инвесторларнинг пулни мамлакатдан олиб чиқиб 
кетишига шартшароит яратиб берди. Бу ҳолат қўшимча песо савдосига 
олиб келди.
2001- йил 23- декабрда хукумат ташқи қарзлар тўловини камида 
олтмиш кунга тўхтатиб қўйишга мажбур эканлигини эълон қилди. 2002- йил 
2- январда хукумат валюта кенгашини тарк этди. (11-расм) 
15.11-расм 

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
15.12-расм