“ пул ва банклар

ИЛОВА. 2001-2002 йилларда Аргентина молиявий инқирози. 
Ҳозир биз тадқиқ қиладиган Аргентинада молиявий инқироз кучли 
фискал дизбаланс натижасида юзага келди.
Кучли фискал дизабаланс. 
Мексика ва Шарқий Осиё давлатларидан фарқли равишда 
Аргентинадасамарали бошқариладиган банк тизими мавжуд эди ва 
иқнироздан олдин кенг кўламли кредит экспанцияси амалга оширилмади. 
1998 йилда кучли ретсессия бошланганига қарамасдан инқироздан олдин 
банкларнинг молиявий ҳолати жуда яхши эди.Афсуски, Аргентинада доимо 
ўз бюджетини назорат қилиш бўйича қийинчилик мавжуд бўлган. 
Аргентинада 
вилоятлар 
(АҚШдаги 
штатларга 
ўхшаб) 
давлат 
харажатининг катта фоизини назорат қилишади. Аммо даромадларни 
ошириш жавобгарлиги асосан федерал хукуматга юклатилади. Бу тизим 
доирасидавилоятлар 
ўзларининг 
ваколатидан 
ташқари 
харажатқилишдаимтиёзгаэга эди ва улар федерал хукуматдан даврий 
равишда ўзларининг қарздорлиги юзасидан жавобгарлик тўғрисида ўйлаб 
кўришга чақириб туришди.Натижада, Аргентина доимо дефицитда бўлган. 
1998-йилда бошланган турғунлик вазиятни янада ёмонлаштирди. Чунки
турғунлик даври солиқ даромадларини пасайтирди ва давлат харажатлари 
ҳамда солиқлар ўртасидаги чуқурликни кенгайтирди. Сўнгги кучли фискал 
дизбаланс шу даражада жуда катта эдики, хукумат махаллий резидентлар 
ва хорижликларга этарли даражада ўзининг облигацияларини сота олмади. 
Шу боисбу ҳолатдабанклар катта миқдорда хукумат қарзини сотиб олишга 
мажбурланди. 2001- йилгача инвесторлар Аргентина хукуматининг ушбу 
қарзни қайта тўлай олиш қобилиятига шубҳа билан қарай бошлади. 
Банкларнинг балансида катта чуқурлар қолдириб, қарзнинг нархи кескин 
тушиб кетди. Ривожланаётган давлатлар орасидақачонлардир энг зўр 
назорат қилинадиган ва кучли банк тизимига эга Аргентина депозитларни 
йўқотишни бошлади.