“ пул ва банклар

Давлатларнинг белгиланган талабларни бажарган ҳолда Европа 
Иттифоқига кириш жараёнлари
79
 
Йил 
ЭВИ га қўшилган давлатлар 
1999 
Португалия, Испания, Ирландия, Франция, Италия, 
Германия, Голландия, Бельгия, Люксембург, Австрия, 
Финландия 
2001 
Греция 
2007 
Словения 
2008 
Малта, Кипр 
2009 
Словакия 
2011 
Эстония 
2014 
Латвия 
2015 
Литва 
Евронинг муомалага киритилиши орқали Европа Валюта Иттифоқи 
ўзининг тўлақонли фаолиятини бошлади. Жумладан Европа Марказий банки 
ЙВИга аъзо давлатларнинг пул-кредит сиёсатларини мувофиқлаштириб 
турувчи ягона марказга айланди. У томонидан қабул қилинадиган ягона 
валюта ва кредит сиёсатининг аниқ бажарилиши назорат остига олинди. 
ЙМБнинг Бошқарув Кенгаши аъзо давлатлар захирасида асосий фоиз 
ставкалари ва пул агрегатларини белгилаб, шу билан бир қаторда олтин 
валюта захиралари устидан умумий назоратни ўрнатадиган бўлди. Евронинг 
муомалага 
киритилиши 
натижасида 
йиллар 
давомида 
олдиндан 
режалаштирилган бир қатор ижобий мақсадларга эришилди: 
1. Асосий мақсад бўлган нархлар барқарорлигига эришилди. 15 йиллик 
муомалада бўлиш жараёнида евроҳудудда барқарор нарх даражаларига ва 
паст даражадаги инфлясия кўрсаткичларига эришилди.
2. Нархлар барқарорлигидан келиб чиққан ҳолда паст даражадаги фоиз 
ставкасига эга бўлинди. Паст фоизларда пул ва капитал бозорларида кредит 
ресурсларини йиғиш осонлашди ва инвестиция таваккалчилигини камайди.
3. Валюта Иттифоқи савдо ва инвестицияларни рағбатлантирди. Ягона 
валютанинг киритилиши евроҳудудда валюталарни айирбошлаш билан 
боғлиқ харажатлар ва таваккалчиликларга барҳам берган ҳолда, компаниялар 
учун ички савдо ва инвестицияларда ишонч даражасини оширди.
4. Евро молиявий бозорлар интеграциясини тезлаштирди. Европада 
молиявий бозорларни бирлаштирган ҳолда ягона молиявий бозорни ташкил 
қилиш ва бу орқали иқтисодиётнинг реал секторига қилинадиган 
қўйилмаларда фоиз даражасини пасайтиришга эришиш мақсад қилинган ва 
унга эришилганини ижобий баҳолаш жоиз.
79
 
http://en.wikipedia.org/euro/
  

---

5. Катта валюта ҳудуди иқтисодий таваккалчилик даражаларини 
пасайтирди. Европа Валюта Иттифоқининг ижобий таъсирларидан бири 
йирик валюта ҳудудини ташкил этилиши ва бунинг натижасида, молиявий 
бозорлардаги таваккалчилик даражасини пасайишига олиб келиши бўлди.