― pul va banklar ‖ fanidan 2017/2018 o‗quv yili uchun mo‗ljallangan

Kredit uyushmalari AQSH misolida 

Kredit uyushmalari – mayda kooperativ ssuda tashkiloti bo‗lib, alohida guruh 

shaxslari  atrofida  umumiy  majburiyatlar  bilan  tashkil  etilgan  (alohida  firmalar 

xodimlari  yoki  kasaba  uyushmasi  a‘zolari).  Kredit  uyushmalari  soliqqa 

tortilmaydigan va shtat organlari va Federal hukumat tomonidan litsenziyalanishi 

mumkin bo‗lgn yagona moliyaviy tashkilot. Shu bilan birga yarimidan ko‗p kredit 

tashkilotlari  Federal  hukumat  tomonidan  lisenziyalanadi.  Kredit  tashkilotlarining 

milliy  boshqarmasi  (KTMB)  federal  litsenziya  beradi  va  federal  darajada 

ro‗yxatdan  o‗tgan  kredit  uyushmalariga  minimal  kapital  talablarini  o‗rnatish, 

doimiy  hisobotlarini  tekshirish  va  kredit  uyushmalarini  doimiy  tekshiruvlarni 

amalga oshirish orqali kredit uyushmalarining faoliyatini boshqaradi. KTMBning  

sho‗ba  tashkiloti-kredit  uyushmalari  ulushlarining  sug‗urtalash  milliy  fondi 

(KUUSMF)  depozitlarni  federal  sug‗urtalash  (bitta  hisobraqamga  250  ming 

dollarlik  limit  doirasida)  federal  organ  tomonidan  va  shtat  hukumati  tominidan 

litsenziyalangan  uyushmalar  tomonidan  taqdim  etiladi.  Ko‗plab  kredit 

uyushmalari  asosan  qisqa  muddatli  iste‘mol  ssudalarini  taqdim  etishadi,  ssuda-

jamg‗arma assotsiatsiyasi va o‗zaro jamg‗arma banklari singari qiyinchiliklarini 

sezishmaydi.  

Kredit 

uyushmalarining 

a‘zolari 

jami 

majburiyatlarini 

o‗zaro 

taqsimlanishadi,  odatda  ular  katta  emas  va  ularning  aktivlari  10  mln.dollardan 

oshmaydi.  Bundan  tashqari,  ma‘lum  bir  tarmoq  yoki  kompaniyalar  bilan  uzviy 

bog‗liqlik kredit uyushmalarining inqirozi ehtimoli ko‗plab ishlaydigan tarmoq va 

---

40 

 

kompaniyalar  ssudalar  bo‗yicha  o‗z  majburiyatlarini  bajarmasa  oshadi.  Oxirgi 

regulyativ  o‗zgarishlar  xususiy  kredit  uyushmalarining  turli  iste‘molchilar 

guruhlarini  majburiyatlarini  yumshoqroq  talablari  asosida  xizmat  ko‗rsatish 

kredit uyushmalarining sonini ortishi va ularning inqirozi ehtimolini kamaytirdi.  

Tez-tez kredit uyushmalarining aksionerlari ko‗p shtatlar ba‘zan butun dunyo 

bo‗yicha  tarqalgan,  shuning  uchun  federal  darajada  litsenziyalan  kredit  kredit 

uyushmalarining  filiallarini  turli  shtat  va  mamlakatlarda  ochishga  ruxsat  etiladi. 

Masalan,  Navy  Federal  Credit  Union  aksiyadorlari  Harbiy-daryo  floti  va  AQSH 

Daryo korpusi a‘zolari butun dunyo bo‗yicha filialga ega. 

146