• Coreldraw • pho to s h o p

19 S.Q.Tursunov va boshqalar. Kompyuter grafikasi va web-dizayn. Pedagogika OTMlari talabalari uchun
darslik. T. Cho‘lpon. 2013 у 377-bet.

---

Boshqa rang va uning nozik turlari yuqorida aytilgan asosiy ranglaming 
m a’lum miqdorini qo‘shish bilan olinadi (1.4- rasm).
Piksellar kichik bo‘lgani sababli xatto 
uncha katta bo‘lmagan masofadan ham ular 
ajratib bo‘lmaydigan ko‘rinadi va uchta 
rangli oqimni tashkil qiladi. Bu holatda 
bizni ko‘zimizga tushganda biz tomoni- 
mizdan rang sifatida qabul qilinadi. Bu rang 
uchta tashkil etuvchi rang yordamida ifoda-
1.4-rasm. RGB tizimi- 
lanadi - R, G va B. Bu rang modeli RGB 
ning asosiy ranglari va 
nomini olgan va 1931 yilda qabul qilingan. 
ulaming qo‘shilishi 
Bu rang modeliga muvofiq qizil va yashil
rangni aralashtirish yangi sariq (Yellow) 
rangni beradi. Shuningdek, qizil va ko‘k 
rang - binafsha rangni (Magenta), ko‘k va yashil rang — moviy (Cyan) 
rangni, qizil, yashil va k o ‘k ranglar - oq rangni beradi. RGB tizimida 
monitor ekranidagi har bir rang yorqinlikning 256 izchilligiga (0 dan 
255 gacha) ega. Shu tarzda, monitor ekranida 16 milliondan ko‘p rang 
aks etishi mumkin. Agar hayotda qizil, ko‘k va yashil ranglami 
aralashtirilsa oq rang chiqmaydi °.
5.2. RGB tizim im ng qisqacha tarixi
Tomas Yung (1773 - 1829) uch dona fonar oldi va ularga qizil, 
yashil va ko‘k yorug‘lik filtrlari o ‘matdi. Shu tarzda ranglarga mos 
keluvchi yorug‘lik nuri manbalari olindi. Oq ekranga bu uch manbadan 
chiqqan numi yo‘naltirib, olim mana shunday tasvimi oldi (1.4- rasm). 
Bu manbalardan tushgan nur ekranda rangli halqalar hosil qildi. Xalqalar 
kesishgan joyda ranglaming qo‘shilishi ro ‘y berdi. Sariq rang qizil va 
yashil ranglaming qo‘shilishidan, xavorang - yashil va ko‘k ranglaming 
qo‘shilishidan, to‘q qizil (qirmizi) rang k o ‘k va qizil ranglardan, oq rang 
esa har uchala asosiy ranglaming qo‘shilishidan hosil bo‘ldi. Biroz vaqt 
o‘tgach Jeyms Maksvell (1831 - 1879) birinchi kolorimetmi yasadiki, 
uning yordamida odam ко ‘rib turib monoxromatik rang va RGB tashkil 
etuvchilarining berilgan nisbatida qo‘shilishidan hosil bo‘lgan rangni 
taqqoslash imkoniga ega bo‘ldi. Qo‘shiluvchi qismlar har birining 
yorqinligini boshqarish bilan aralashma va monoxromatik nurlar