# 4, 2020 pedagogik mahorat*педагогическое мастерство*pedagogical skill

# 4, 2020 PEDAGOGIK MAHORAT*ПЕДАГОГИЧЕСКОЕ МАСТЕРСТВО*PEDAGOGICAL SKILL
131 
1) болага доимий равишда саноқ ҳақидаги шеърларни, доимий такрорланадиган сўзлари кўп 
бўлган болалар шеърларини, расмли китобларни, турли хил ҳикояларни ва бошқаларни овоз чиқариб 
ўқиб беринг; 
2) болага қизиқ бўлган ҳикояларни ўқиб беринг: ҳайвонлар, ўйинчоқлар, динозаврлар, цирк ва 
шу кабилар ҳақида; 
3) суҳбатлашиш учун вужудга келган ҳар бир вазиятдан унумли фойдаланинг: бола билан 
суҳбатлашинг, унинг китоблар ҳақидаги ва бошқа саволларига албатта жавоб беринг; 
4) боланинг қалам, қайчи, қоғоз ва ҳоказолардан эркин фойдаланишига рухсат беринг; 
5) кундалик ҳаётда кўп қўлланиладиган сўзлар ёзилган карточкалар ясанг; 
6) бола айтиб берадиган ҳикояларни ёзиб олиш (диктофон ва ҳ.к.); 
7) ҳудуд бўйлаб экскурсия ташкил қилиш ва экскурсияни муҳокама қилиш (экскурсиядан 
олдин ва кейин); 
8) уй муҳити осойишта, ота-оналар эса сабрли бўлишлари керак; 
9) уйда боланинг қўл остида ҳар доим ўқиш учун етарлича материал бўлсин; 
10) ота-она китоб, газета, журнал ўқиб, ўз боласига намуна бўлиши керак; 
11) ота-оналар вақти-вақти билан болалари билан кутубхонага боришлари керак. Бу жуда 
фойдали. Биринчидан, бола кутубхона жавонларидаги ва ўқиш залидаги китобларни варақлаш 
имкониятига эга бўлади. Иккинчидан, бир неча китобни танлаб, уйга олиб кетиши мумкин. 
Ўқишни билилимлар мамлакатига йўл десак бўлади. Кейинчалик олинадиган таълим- 
математика, биология, ижтимоий фанлар - боланинг ўқиганини тушуна олиш, нутқни 
ривожлантириш, матнни маъноли қисмларга бўлиб чиқишига ёрдам беради. 
Агар бола ўқиш, суҳбатлашиш, тинглаш ҳар кунлик одатий ҳол бўлган оилада униб улғайса, у 
мактабда ҳам китобдан олинадиган мазмунли ва ҳар томонлама кенг бўлган маълумотларни тез 
ўзлаштиради ва у ўқувчи сифатида шаклланган шахсга айланади. Боланинг онги ривожланиши билан 
бирга икки дунё мавжудлигини англай бошлайди-“менинг ички дунёйим ва атрофдаги олам”. Айнан 
шу фактни англаб етиш (ташқи дунё ва боланинг ички дунёсининг мавжудлиги) болани ўзини 
индивид (мустақил шахс) сифатида ҳис қилишига ёрдам беради. Бу икки дунё орасидаги қарама-
қаршилик эса китоблар ёрдамида бизни ўраб турган олам ҳақидаги билимларининг кенгайтиришга 
ёрдам беради.