121
Rivojlangan davlatlar qatori barcha davlatlarni ham qadriyatlar tizimiga alohida e’tibor qa-
ratayotgani
bejiz emas, albatta. Keyingi yillarda kishilar ongining o‘sishi, fan va texnikaning
jadal rivojlanishi insoniyat oldiga “globallashuv” degan muammoni keltirib qo‘ydi. Globalla shuv
jarayoni ta’siri doirasida yer shari barcha millatlarning turli manfaatlari bir joyda to‘qna shadigan
maydonga aylanib bormoqda. Bugungi kunda soha mutaxassislari tomonidan keng qo‘llanila-
yotgan “global fuqarolik”, “global mas’uliyat”, “global ta’lim”, “global fikrlash”, “global maqsadlar”
kabi tushunchalarning paydo bo‘lishi fikrimizga yaqqol dalildir. Bunday sharoitda yuqorida tilga
olingan omillar har bir millatning milliy qadriyatlarini o‘z ta’lim mazmunida
aks etishi muhimligini
ko‘rsatadi. Ta’lim mazmuniga milliy qadriyatlarning singdirilishi globallashuv muhitida har bir
millatning muvozanatda ushlab turuvchi muhim omil hisoblanadi.
Bunday muhitda oliy ta’limning xalqarolashuv jarayoni ham o‘ziga
xos ahamiyat kasb et-
moqda. Ayni davrda barcha davlatlarni oliy ta’lim muasasalari faoliyatini xalqaro ta’lim standart-
lariga javob beradagan darajaga ko‘tarishga harakat qilayotganlari sir emas. Ko‘pgina xalqaro
kelishuv va dasturlar talabalar hamda professor-o‘qituvchilarning xorijiy mamlakatlar oliy ta’lim
muasasalarida o‘qish yoki malaka oshirishiga keng imkoniyat bermoqda. Shuningdek, ko‘pgi-
na yoshlar o‘z tashabbuslariga ko‘ra xorijiy mamlakatlarning oliy ta’lim muassasalarida bilim
olmoqdalar. Bu esa talabalar mobilligining ortishiga va oliy ta’limning yanada xalqarolashuviga
olib kelmoqda. Jahonda oliy ta’limning xalqarolashuvi,
globallashuv davom etar ekan, milliy va
umuminsoniy qadriyatlarning ahamiyati ham ortib boraveradi.
Milliy qadriyatlar mazmun-mohiyatni
tushunishga xizmat qilsa, umuminsoniy qadri-
yatlar yuqorida ta’kidlangan “global maqsad”, “global mas’ulyat”
kabi tushunchalarning
mazmun-mohiyatini teran anglab yetishga xizmat qiladi, chunki
umuminsoniy qadriyatlar
mazmunan insoniyatni hamjihatlikka chorlaydi. Boshqacha qilib aytganda, oliy ta’limning
xalqarolashuvi natijasida ayni davr oliy ta’lim manzarasi
bilim, qadriyatlar, texnologiya
va global muammolar shaklida nomoyon bo‘lmoqda. Xulosa
qilib shuni aytish mumkinki,
insoniyat hamjihatlikda “global mas’uliyat”, “global maqsadlar” sari qadam qo‘yar ekan,
yuqorida ta’kidlaganimizdek qadriyatlarning ta’lim mazmuniga singdirilishi juda muhim
ahamiyatga molik bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: