Jismlarning geometrik xususiyatlari Materiallar qarshiligi fanidan ma’lumki: Bruslarning chozilish siqilish deformatsialarida ularning geometrik o‘lchamlari muhim rol o‘ynaydi.
ASOSLAR
Geometrik xususiyatlarga nimalar kiradi 1. Kesim o‘lchamlari ------Yuzasi – F; 2. Statik momentlari ------Yuzaning biror o‘qqa nisbatan joylashishi; 3. Inertsiya momenti-------Yuzaning biror o‘qqa nisbatan joylashishi; 4. Qarshilik momentlari--Yuzaning biror o‘qqa nisbatan joylashishi;
TA’RIFLAR
STATIK MOMENT
Tekis kesimning biror o’qqa nisbatan statik momenti deb, tashkil qiluvchi elementar yuzachalarning ulardan tegishli o’qqacha masofalarga ko’paytmalarining butun yuza bo’yicha yig’indisiga aytiladi.
Amaliy hisob-kitoblarda koordinata o‘qlarini parallel ko‘chirish talab qilinadi
INERTSIYA MOMENTI
TA’RIF
INERSIYA MOMENTLARI UCH XIL BO‘LADI:
1) O‘qqa nisbatan (ekvatorial );
2) Biror nuqtaga nisbatan ( qutb );
3) Markazdan qochma.
Теkis kеsiмning biror o‘qqa nisbatan inertsiya momenti deb, tashkil qiluvchi elementar yuzachalarning ulardan tegishli o‘qqacha masofalar kvadratlari ko‘paytmalarining butun yuza bo‘yicha yug‘indisiga aytiladi:
Tekis kesimning qutb inertsiya momenti deb, tashkil qiluvchi elementar yuzachalarning ulardan koordinata boshigacha (qutbgacha) masofalar kvadratlariga ko‘paytmalarining butun yuza bo‘yicha yig‘indisiga aytiladi:
Tekis kesimning markazdan qochma inertsiya momenti deb, tashkil qiluvchi elementar yuzachalarning ulardan tegishli o‘qlargacha bo‘lgan masofalarga (koordinatalariga) ko‘paytmalarining yig‘indisiga aytiladi:
TA’RIF
PARALLEL O‘QLARGA NISBATAN INERTSIYA MOMENTI
TA’RIF
Tekis kesimning markaziy o‘qiga paral-
lel o‘qqa nisbatan inertsiya momenti bilan
kesim yuzining o‘lar orasidagi masofa kvadratiga ko‘paytmasining yig‘indisiga