Ўзбекистон кўмир конларини қазиб олишда қўлланилаётган ва қўлланиши мумкин бўлган илғор технология ва қазиш тизимлари
Ўзбекистон кўмир конларини қазиб олишда қўлланилаётган ва қўлланиши мумкин бўлган илғор технология ва қазиш тизимлари
«Ўзбеккумир» АЖ га карашли «Ер ости ишлари» унитар корхонаси 2012-йил 1июлдан «Ер ости ишлари» филиали номи билан алмаштирилган булиб Ер ости усули билан кумир казиб олувчи корхона хисобланади.
Корхона кумир казиб олишни 1948 йил 31декабрдан бошланган. 68 йилдан ортик кон бир текисда юкори техник-экономик курсатгичлар билан Урта Осиё ва Узбекистон Республикаси зарурияти учун кумир етказиб бермокда.
Энг юкори кумир казиб олиш курсатгичи 1964 йилда –йилига 1057 минг тоннага етказилган. 1980 йил кумир казиб олиш -490 минг тоннагача пасайган, 1980 йилда 480 минг тоннагача, 1985 – 450 минг тоннагача тушиб кетди. 1991 йилда йиллик курсакгич 372 минг тоннани ташкил этди. Хозирги кунда ишлаб чикариш куввати йилига 100 минг тоннадан ошмайди.
Коннинг бутун иш фаолияти давомида (1948-2001) «Еростигаз» станцияси майдони, марказий майдон кесилмаси хисобига кура кон кувватини ва ишлаш муддатини узайтириш максадида бирнеча марта филиал «Ер ости ишлари» майдони техник чегараларини кайта куриб чикилди.
Кумир казиб олиш хажмлари пасайишининг асосий сабаби 70 – йиллар охирида конда кичик майдонда кумир бор эди, шунингдек кон тог хужалигича капитал тушумларининг паст хажмда эканлиги туфайли капитал курилишнинг оркада колаётганлигида эди. 1.01.2016 йилда шахта фаолият курсатишда кумирнинг баланс захиралари колдиги 76896 минг тоннани ташкил этади, ишлаб чикариш захиралари 31161,78 минг тоннани ташкил этади.
Кон лахмини казиш ишлари 1941 йилда 1.2 ва 3-чи конлар томонидан бошланган. 1948 йилдан «Катлам мажмуаси» кумир захиралари кайта ишлаш бошланган. 47 йил давомида катлам «мажмуаси» казиш ишлари охирини узун устун системаси буйича казиб олиш, кия кабаналарни куллаб келинади, унда 1.0 дан 7.0 гача булган шифт чикариб, устки катлам буткул туширилади.
Кон лахмини казиш ишлари 1941 йилда 1.2 ва 3-чи конлар томонидан бошланган. 1948 йилдан «Катлам мажмуаси» кумир захиралари кайта ишлаш бошланган. 47 йил давомида катлам «мажмуаси» казиш ишлари охирини узун устун системаси буйича казиб олиш, кия кабаналарни куллаб келинади, унда 1.0 дан 7.0 гача булган шифт чикариб, устки катлам буткул туширилади.
1995 йилдан киска тозалаш забойлари билан казиб олиш системаси кабул килинди ва у асосий ижтимоий кисми таёрлаш лахмлари мустахкамлагич материалларисиз утиб, тозалаш забойларида одамлар иштирок этмайди. Казилган кумир гезенг оркали уз огирлиги туфайли туширилиб кумир тушириш печларига етиб келади.
Гезенглар учириш тепадан пастга караб чузилади. Кейинги киришда ушбу гезенгда шпурларни бургулаш оркали катор химоясида кумир чикарилиши тугатилгандан сунг амалга оширилади. Кумирни бир гезенгдан чикарилгандан сунг шу тартибда кумир карама-карши гезенгдан чикарилади. 2та карама-карши гезенгдан чикарилгандан сунг кейинги лахмдаги конвейер 2.5м. кискартирилади яьни (скребкали конвейер нов узунлиги). Шундан сунг кумир тушириш лахм шифт катламини портлатиш учун шрупларни бургулаш амаллари бажарилади.
Кайта ишлаш кисми 2 гезенглар ва кумир тушириш лахмни учиргандан сунг секинланади. Кейинги цикл шу тартибда такрорланади. Казиладиган йулак кейинги 7.5м. гезенг ва кумир тушириш лахм кадам учирилиши 1.2м.
СУЩЕСТВУЮЩАЯ ТЕХНОЛОГИЯ ВЕДЕНИЯ ОЧИСТНЫХ РАБОТ.
СХЕМА ВСКРЫТИЯ ПО НОВОЙ ТЕХНОЛОГИИ.
Существующая технология ведения работ по проходке горных выработок по углю