Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агентлиги

---

 
ТОШКЕНТ АХБОРОТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ
УНИВЕРСИТЕТИ 
 
 
 
 
 
 
А. М. Умаржонов 
 
 
 
“Иқтисодиёт ва бошқариш” факультети
Менежмент ва маркетинг кафедраси 
 
 
 
 
 
 
 
 
«МЕНЕЖМЕНТ» 
фанидан тест саволлари тўплами 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Тошкент-2008 

---

- 2 - 
 
А. М. УМАРЖОНОВ 
(ўқув қўлланма) Т: ТАТУ томонидан чоп этиш учун рухсат этилган. 
2007. 127 бет. 
Тақризчилар:
ТАТУ «Иқтисодиёт ва Бошқариш»
факультети декани
и.ф.д проф М.А. Махкамова
ТДИУ «Божхона иши ва логистика»
кафедраси мудири
и.ф.д проф А.С. Кучаров 
ТДИУ «Халқаро туризм менежменти»
кафедраси мудири
и.ф.д проф А.М. Абдувохидов 
Менежмент фанидан тайёрланган ушбу тест саволлари тўплами университетнинг 
барча факультетлари талабалари учун мўлжалланган.
У «Кадрлар тайёрлаш миллий дастури» ва Таълим тўғрисидаги Қонунга асосан 
республика Олий ва ўрта махсус таълим Вазирлиги томонидан тайёрланган 
стандартларга биноан «менежмент» фани учун белгиланган ўқув режаси асосида 
тузилди.
Мазкур тестлар ТАТУ «И ва Б» факультети «М ва М» кафедраси томонидан 
тайёрланган Олий ўқув юртларида бакалаврлар тайёрлаш учун тузилган «менежмент» 
фани дастурига биноан тузилди. 
Тошкент Ахборот Технологиялари Университети «ALOQACHI» нашриёти

---

- 3 - 
КИРИШ 
Ҳар қандай давлатда юқори тараққиёт даражасига эришиш учун, энг 
аввало, иқтисодиётни устуворлигини таъминлаш, мавжуд табиий ресурсларни 
ишга солиш, инсонлар орасида маънавий ва маърифий қадриятларни тиклаш 
талаб этилади. 
Республикамизда юқори малакали ва маърифатли кадрларни тарбиялаб 
етиштириш ва илм соҳиблари сафини кенгайтириш мақсадида бир қатор 
қонунлар ва меъёрий хужжатлар қабул қилинди. Жумладан: «Таълим 
тўғрисида»ги Қонун, «Кадрлар тайёрлаш миллий дастури» асосида Олий 
таълим соҳасида олиб борилаётган жиддий ислоҳотларни хаётга жорий 
қилишда зиёлиларимиз зиммасига катта маъсулият юклатилади. 
Менежмент фани раҳбарлик маҳорати ва санъатининг сир асрорларини, 
тежамли хўжалик юритиш сирларини, турли кишилар ва хўжаликларнинг 
бир-бирлари билан манфаатли иқтисодий алоқада бўлиб, унумли меҳнат 
қилиш йўллари ва шаклларини, корхонанинг самарадорлигини ошириш 
мақсадида 
қўлланиладиган 
бошқариш 
тамойиллари, 
усуллари 
ва 
воситаларини ўргатади. 
Ҳозирги кунда “менежмент ва маркетинг” атамалари ҳар бир инсон 
ҳаётига жўшқинлик билан кириб бормоқда ва одамлар бошқариш ва унинг 
сир-асрорлари, қонуниятлари тўғрисида имкон борича кўпроқ билишга 
интилмоқдалар. 
Бугунги ва эртанги кун бошқариш муаммоларини тўла ҳал этишда 
“Менежмент” фанининг роли беқиёсдир. 
Ўзбекистон Республикасининг 60 дан ортиқ олий ўқув юртларининг 
барчасида “Менежмент” зарур фан сифатида ўқитилади. Бу фан бошқариш 
функцияларини, унинг усулларини қонун-қоидаларини, тежамли хўжалик 
юритиш сирларини, турли кишилар ва хўжаликларнинг бир-бирлари билан 
манфаатли иқтисодий алоқада бўлиб, унумли меҳнат қилиш йўлларини ва 
шаклларини ўргатади. “Менежмент” фани республикамизда истиқомат 
қилаётган барча кишиларнинг даромадлари, уларнинг турмуш даражаси 
фақат миллий иқтисодиёт тараққиётига боғлиқлигини, шу мамлакатда меҳнат 
қилаётган инсонларнинг ижодий меҳнати билан вужудга келган миллий 
маҳсулотнинг кўпайишига, унинг тўғри тақсимланиши ва фойдаланилиши, 
миллий валютамизни барқарорлиги билан боғлиқлигини ҳам ўргатади ҳамда 
миллий истиқлол мафкурасининг инсонлар онгида шаклланишида, уларнинг 
интелектуал камолотга эришувида муҳим рол ўйнайди. Ҳозирги ёшлар бозор 
иқтисодиёти 
муаммоларини, 
унинг 
сабаб-оқибатларини, 
қонун-
қоидаларининг бошқарув тушунчаларини чуқур билишлари зарур. Мазкур 
ўқув-услубий қўлланма “Менежмент асослари” фанининг амалда қўлланилиб 
келаётган дастури асосида тузилган, қўлланмага киритилган ҳар бир тест 

---

- 4 - 
саволига шу муаммонинг туб моҳиятини билиб олиш имкониятини берадиган 
тартибда жавоблар берилган. 
Тўпламда фан бўйича саволлар “Менежмент” фани дастуридаги 16 та 
мавзунинг узвий кетма-кетлиги эътиборга олинган ҳолда тузилди ҳамда 
жорий, оралиқ ва якуний назорат ўтказиш талабини ҳисобга олиб киритилди. 
Тест ва саволномаларни тузишда назарий хулосаларни амалиёт билан 
боғлаш ва ўқувчиларда янгича бошқариш тушунчалари кўникмасини 
шакллантириш зарурияти ҳам ҳисобга олинади. 
Мазкур тестлар ўқув жараёнини рақобатбардош кадрлар тайёрлашга 
хизмат қилишга қаратилган. 
Юқорида баён этилган томонлардан келиб чиқиб кафедра «менежмент» 
фанидан тарқатма материал тариқасида талабаларга етказиб бери шва шу 
асосда Жорий (ЖБ) Оралиқ (ОБ) ва Якуний (ЯБ) баҳолашга тайёргарликни 
кучайтириш мақсадида чоп этишга қарор қилди. 

---

- 5 - 
1. Менежмент - бу? 
а) бошқарув ҳокимяти ва санъатидир 
б) ресурсларни бошқариш бўйича алоҳида моҳирлик маъмурий куникмадир 
в) ўзига хос юксак санъат ва маҳоратни талаб қилувчи танловдир 
г) а ва б 
д) нотўғри жавоб йўқ 
2. Менежмент фани - бошқарувчига? 
а) танловни тўғри амалга оширишни ўргатувчи фандир 
б) ишчан қарорни қабул қилишни ўргатувчи фандир 
в) қарорларнинг бажарилишини назорат қилиш жараёнини ўргатувчи фандир 
г) а ва б 
д) нотўғри жавоб йўқ 
3. Менежмент объекти бўлиб? 
а) мамлакат ҳисобланади 
б) қонун чиқарувчи орган ҳисобланади 
в) туман ёки шаҳар ҳисобланади 
г) а ва б 
д) нотўғри жавоб йўқ 
4. Менежмент субъекти бўлиб? 
а) ижро этувчи ҳокимят ҳисобланади 
б) концернлар ҳисобланади 
в) а ва г 
г) бошқарув органлари ҳисобланади 
д) нотўғри жавоб йўқ 
5. Бошқаришнинг сир-асрорларини илмий асосда ўрганишда менежмент фани қуйидаги 
усулларнинг қайси бирини қўллайди? 
а) кузатиш усули 
б) эксперимент усули 
в) моделлаштириш усули 
г) системали ёндошув усули 
д) нотўғри жавоб йўқ 
6. Маъмурий буйруқбозлик тизими шароитида давлат қуйидаги қайси тамойилларга 
асосланиб бошқарилади? 
а) қайта алоқалар принцпи 
б) демократиялаш принцпи 
в) демократияни тан олмаслик принцпи 
г) махдудлик принцпи 
д) в ва г 
7. Инновацион мақсадлар деганда? 
а) ҳар куни қабул қилинадиган ва амалга ошириладиган одатий мақсадлар 
тушунилади 
б) корхонага ва айрим ходимларга қийинчиликлар туғдирадиган мақсадлар 
тушунилади 
в) янги маҳсулотни ишлаб чиқариш, янги технологияни жорий қилиш бўйича 
қўйиладиган мақсадлар тушунилади 
г) ходимлар малакасини ошириш соҳасидаги мақсадлар тушунилади 
д) нотўғри жавоб йўқ 

---

- 6 - 
8. Мақсадли ёндошув усули бўйича корхонанинг II поғона мақсадини аниқланг? 
а) корхонани узоқ муддатли ва стратегик мақсадини аниқлаш 
б) фаолият соҳалари бўйича корхонанинг умумий мақсадларини аниқлаш 
в) хусусий якка мақсадларини режалаштириш ва уларнинг бажарилиш усулларини 
ишлаб чиқиш 
г) натижани баҳолаш 
д) тузатишлар киритиш 
9. Корхонада стандартлаштириш бўлими қандай аниқ функцияни бажаради? 
а) моддий ва меҳнат ҳаражатлари нормативларини ишлаб чиқади 
б) маҳсулотнинг техник эстетикасига, ишлаб чиқаришнинг иқтисодий 
технологияси ҳамда хавфсизлик техникаси талабларига мос келишини таминлайди 
в) хужжатлаштириш техникасини ва янги маҳсулотни назорат қилади 
г) меҳнатни нормалаш ишини уюштиради ва уни амалга оширади 
д) меҳнат интизомининг ҳолати ва ички тартиб қоидаларига риоя қилинишини 
назорат қилади 
10. Қуйида қайд этилган раҳбарларнинг қайси бири бошқаришнинг маҳаллий 
органларига киради? 
а) Олий кенгаш 
б) Вазирлар Маҳкамаси 
в) Вазирлик ва қўмиталар 
г) Олий суд 
д) Туман ҳокимликлари 
11. Бошқаришнинг дастурли мақсадли структурасини аниқланг? 
а) раҳбар ўзига топширилган бўлинма фаолиятини яккабошлик асосида бошқаради 
б) раҳбар фаолиятида ихтисослашган хизматчилар, маслаҳатчилар кенгаши раҳбар 
қарор қабул қилишида ёрдам беради. 
в) раҳбар ва структура бўғинларининг фаолияти ихтисослаштиришга қаратилган 
бўлади 
г) чизиқли ва функционал структураларга тузатишлар киритиш йўли билан 
бошқарув фаолияти амалга оширилади 
12. Бошқарилувчи объектни бошқа объектлар билан ўзаро алоқадорликда ва боғланишда 
қараладиган бўлса, бошқарувнинг қандай усули қўлланилади? 
а) системали ёндошув усули 
б) комплексли ёндошув усули 
в) социологик ёндошув усули 
г) эксперимент усули 
д) таркибий ёндошув усули 
13. Ташкилий таъсир кўрсатиш қандай ташкилий чораларни ўз ичига олади? 
а) ишлаб чиқариш ва бошқаришнинг ташкилий структураларини белгилашни 
б) ички тартиб қоидаларини ўрнатишни 
в) бошқарилувчи ва бошқарувчи тизимлар ўртасида оқилона нисбатни ўрнатишни 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
14. Бошқарув структурасини мақбуллаштирувчи белгиларни аниқланг? 
а) бошқарув мақсади, бошқарув функциялари ва вазифалари, истеъмолчилар 
гуруҳи 

---

- 7 - 
б) технология, ташқи муҳит, корхонанинг катта-кичиклиги, бизнес стратегияси, 
ходимлар сони, шаклланган структура, қарорлар тизими 
в) юқори малакали ходимларга эга бўлган бўлимлар ва бўғимлар, ўзгаришларга 
нисбатан сезгирлик, иш графигининг истеъмолчиларга мослашганлиги 
г) бўғин ва босқичлар сонини кўпайиб кетиши, ҳаражатларни ортиб кетиши, 
масъулиятсизликка йўл қўйилиши 
д) жорий вазифаларни ўз вақтида моҳирлик билан ҳал этилиши, ишлаб 
чиқаришнинг миқёси, мураккаблиги, бошқарув объектларининг жойлашуви 
15. Концерн қандай асосда таркиб топади? 
а) жисмоний ва юридик шахсларнинг кўнгилли жамоа бирлашмалари асосида 
таркиб топади 
б) ишлаб чиқаришнинг диверсификацияси асосида таркиб топадиган йирик, кўп 
тармоқли корпорация 
в) корхоналарнинг пайчилик асосида кўнгилли бирлашишлари 
г) ривожланган йирик акционерлар жамияти ва трестлар бирлашмаси асосида 
таркиб топади 
д) аниқ вазифалар, йирик мақсадли дастур ва лойиҳаларни амалга ошириш 
мақсадида ташкил этиладиган муваққат бирлашма 
16. Трест фирмалар қандай фаолият турлари билан шуғулланадилар? 
а) бундай фирмалар хусусий ва ташкилотлар учун сир сақланадиган хизматларни 
бажарадилар 
б) бундай фирмалар салоҳияти қудратли хўжалик тизими эса етарлича молиявий 
воситалари бўлмаган бошқа мулкларни шартнома асосида муайян муддатга бериб 
турадилар 
в) бу фирмаларни таваккалчилик фаолияти билан шуғулланадиган фирмалар деб 
аташади 
г) бундай фирмалар жисмоний ва юридик шахсларнинг мулкларини жалб этиш ва 
бу мулклардан ўз эҳтиёжлари бўйича эркин фойдаланиш масалалари билан 
шуғулланадилар 
д) бундай фирмалар турли иншоотлар ва тузилмаларни лойиҳалаш, қуриш, 
фойдаланишга топшириш билан шуғулланадилар 
17. Бошқарилувчи - бу? 
а) бошқарувчи субъект 
б) бошқарув девони 
в) бошқариш объекти 
г) ҳаммаси нотўғри 
д) а,б ва в 
18. Қуйида қайд қилинган функцияларнинг қайси бири бошқаришнинг ижтимоий 
функциясига киради? 
а) ахборотлар оқимини ташкил қилиш 
б) маблағларни айланма ҳаракатини таъминлаш 
в) моддий рағбатлантиришни таъминлаш 
г) фойда олишни таъминлаш 
д) б ва г 
е) ҳаммаси тўғри 
19. Ҳаражатлар таркибига? 
а) маҳсулот таннархи ва маъмурий харажатлар 

---

- 8 - 
б) ижара ва фоиз тловлари 
в) иш ҳақи ва солиқлар 
г) а, б ва в 
д) а ва б 
20. Бошқарувнинг ташкилий таркиби қайси йиллардан бошлаб марказий ўринга чиқди? 
а) 1980-йиллардан бошлаб 
б) 1960-1970 йиллардан бошлаб 
в) 1950-1960 йиллардан бошлаб 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
21. Бошқарувчи объект бошқа объектлар билан ўзаро боғланишда ва алоқадорликда 
ўрганилмоқчи бўлса, у ҳолда менежмент фани? 
а) комплексли ёндошув усулини қўллайди 
б) иқтисодий математик усулини қўллайди 
в) социологик кузатув усулини қўллайди 
г) системали ёндошув усулини қўллайди 
д) таркибий ёндошув усулини қўллайди 
22. Қуйида қайд қилинган фанларнинг қайси бири менжмент фани билан узвий 
боғланган? 
а) социология 
б) психология 
в) кибернетика 
г) макроиқтисодиёт 
д) нотўғри жавоб йўқ 
23. Кимлар илмий менежментнинг (1885-1920) намоёндалари бўлган? 
а) Файол А., Вебер М. ва бош. 
б) Тейлор Ф., Эмерсон Г. ва бош. 
в) Мэе Э., Лайкерт Р. ва бош. 
г) Саймон Г., Друкер П., Дейл Э. ва бош. 
д) г ва а 
24. Бозор иқтисодиёти шароитида Ўзбекистонда давлат қуйидаги қайси принцпларга 
асосланиб бошқарилади? 
а) демократиялаш принципи 
б) иқтисодий муносабатларни демократиялаш принципи 
в) юксак маънавият принципи
г) миллий хавфсизликни таъмирлаш принципи 
д) а, б, в ва г 
25. Менежментда “Ваколат бирлиги” қачон ва ким томонидан жорий қилинди? 
а) эрамиздан 284 йил олдин Диоклетиан томонидан ишлаб чиқилган 
б) эрамиздан 325 йил олдин Александр Македонский томонидан ишлаб чиқилган 
в) эрамиздан 350 йил олдин Платон томонидан ишлаб чиқилган 
г) эрамиздан 400 йил олдин Ксенофонт томонидан ишлаб чиқилган 
д) эрамиздан 400 йил олдин Сократ томонидан ишлаб чиқилган 
26. Бошқарув бўғинлари ўртасидаги тараққиёт нисбатларини аниқлайдиган, 
шартномаларнинг бажарилишини ташкил қиладиган ҳамда назоратни олиб борадиган 
тамойилни аниқланг? 
а) режалаштириш тамойили 

---

- 9 - 
б) демократиялаш тамойили 
в) илмийлик тамойили 
г) иерархия тамойили 
д) жавобгарлик тамойили 
27. “Мақсадлар шажараси” деганда? 
а) мақсаднинг муҳимлиги жиҳатдан ривожланиши тушунилади 
б) мақсадни қўйиш ва амалга оширишнинг мавжуд шарт-шароитларга боғлиқлиги 
тушунилади 
в) бир мақсаднинг бошқа мақсадга бўйсуниши тушунилади 
г) мақсадлар билан уларга эришиш воситалари ўртасидаги алоқанинг график 
тасвири тушунилади 
д) а, б, в ва г 
28. Мақсадли ёндошув усули бўйича корхонани III поғона мақсадини аниқланг? 
а) корхонани узоқ муддатли ва стратегик мақсадини аниқлаш 
б) фаолият соҳалари бўйича корхонанинг умумий мақсадларини аниқлаш 
в) хусусий якка мақсадларини режалаштириш ва уларнинг бажарилиш усулларини 
ишлаб чиқиш 
г) натижани баҳолаш 
д) тузатишлар киритиш 
29. Меҳнатни ташкил қилиш ва иш ҳақи бўлими қандай аниқ функцияни бажаради? 
а) моддий ва меҳнат ҳаражатлари нормативларини ишлаб чиқади 
б) маҳсулотнинг техник эстетикасига, ишлаб чиқаришнинг иқтисодий 
технологияси ҳамда хавфсизлик техникаси талабларига мос келишини 
таъминлайди 
в) хужжатлаштириш техникасини ва янги маҳсулотни назорат қилади 
г) меҳнатни нормалаш ишини уюштиради ва уни амалга оширади 
д) меҳнат интизомининг ҳолати ва ички тартиб қоидаларига риоя қилинишини 
назорат қилади 
30. Қуйида қайд этилган раҳбарларнинг қайси бири тармоқ органлари бўлиб 
ҳисобланади? 
а) вазирлик, қўмиталар 
б) сиёсий фирқалар 
в) касаба уюшмалари 
г) ижодий уюшмалар 
д) а, б, в ва г 
31. Бошқаришнинг дастурли мақсадли структураси қандай кўринишга эга бўлади? 
а) лойиҳа бўйича бошқарувга эга бўлади 
б) маҳсулотга кўра бошқарувга эга бўлади 
в) матрицавий структура 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
32. Бошқарилувчи объект яхлит тизим тарзида қараладиган бўлса, бошқарувнинг қандай 
усули қўлланилади? 
а) системали ёндошув усули 
б) комплексли ёндошув усули 
в) социологик ёндошув усули 
г) эксперемент усули 

---

- 10 - 
д) таркибий ёндошув усули 
33. Ташкилий таъсир кўрсатиш йўллари қандай шаклларда амалга оширилади? 
а) лойиҳалаш шаклида 
б) регламентлаш шаклида 
в) нормалаш шаклида 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
34. Бошқарув структурасини муваффақиятсизликка олиб келувчи омиллар? 
а) бошқарув мақсади, бошқарув функциялари ва вазифалари, истеъмолчилар 
гуруҳи 
б) технология, ташқи муҳит, корхонанинг катта-кичиклиги, бизнес стратегияси, 
ходимлар сони, шаклланган структура, қарорлар тизими 
в) юқори малакали ходимларга эга бўлган бўлимлар ва бўғимлар, ўзгаришларга 
нисбатан сезгирлик, иш графигининг истеъмолчиларга мослашганлиги 
г) бўғин ва босқичлар сонини кўпайиб кетиши, ҳаражатларни ортиб кетиши, 
масъулиятсизликка йўл қўйилиши 
д) жорий вазифаларни ўз вақтида моҳирлик билан ҳал этилиши, ишлаб 
чиқаришнинг миқёси, мураккаблиги, бошқарув объектларининг жойлашуви 
35. Концорциум қандай ташкил этилади? 
а) жисмоний ва юридик шахсларнинг кўнгилли жамоа бирлашмалари асосида 
таркиб топади 
б) ишлаб чиқаришнинг диверсификацияси асосида таркиб топадиган йирик, кўп 
тармоқли корпорация 
в) корхоналарнинг пайчилик асосида кўнгилли бирлашишлари 
г) ривожланган йирик акционерлар жамияти ва трестлар бирлашмаси асосида 
таркиб топади 
д) аниқ вазифалар, йирик мақсадли дастур ва лойиҳаларни амалга ошириш 
мақсадида ташкил этиладиган муваққат бирлашма 
36. Бошқарувнинг чизиқли структурасининг салбий томонларини аниқланг? 
а) бошқарув тизимида ортиқча бўғинларнинг пайдо бўлиши, ҳаражатларни ўсиши 
б) бўлимлар фаолиятини мувофиқлаштириш даражаси юкори эмаслиги, пировард 
натижалар учун аниқ ва масъул ходимларнинг йўқлиги 
в) бундай бошқарув шароитида буйруқбозлик ва расмиятчиликнинг пайдо бўлиш 
хавфи кучли, чунки структуранинг ҳар бир бўғинида раҳбар ўз лавозими бўйича 
фармойиш бериш ҳуқуқларига эга 
г) бундай бошқарув тузилмасида функционал хизматлар ўртасидаги горизонтал 
алоқалар жуда чўзилиб кетади. Натижада бахс ва низолар келиб чиқишига сабаб 
бўлади 
д) бундай бошқарув структурасининг камчилиги унинг мураккаблиги ва бошқарув 
органларининг реал ваколатга эга эмаслигида 
37. Ишлаб чиқаришни бошқариш деганда? 
а) буюмларни истеъмолчилар талабига мос келувчи сифат таснифлари билан 
ишлаб чиқаришни таъминловчи, мақсадга қаратилган фаолият тушунилади 
б) корхонада банд бўлган кишилар салоҳиятини ривожлантириш ва ундан самарали 
фойдаланиш, уларнинг бир маромда фаолият кўрсатиши учун зарур шарт-шароит 
яратиш бўйича ўзаро боғланган ташкилий иқтисодий ва ижтимоий тадбирлар 
тизими тушунилади 

---

- 11 - 
в) ишлаб чиқариш доирасида амалга ошириладиган раҳбарлик, ташкилотчилик ва 
маъмурий характердаги алоҳида фаолият тушунилади 
г) корхона доирасида амалга ошириладиган раҳбарлик, ташкилотчилик, маъмурий 
характердаги алоҳида фаолият тҳшунилади 
д) ҳаммаси тўғри 
38. Қуйида қайд қилинган функцияларнинг қайси бири бошқаришнинг маънавий-
маърифий функциясига киради? 
а) маҳсулот ишлаб чиқариш ва хизматлар кўрсатиш 
б) меҳнат шароитларини яхшилаш 
в) ижтимоий ҳимояни таъминлаш 
г) ишлаб чиқаришни ташкил этиш 
д) ходимларни инсонийлик руҳида тарбиялаш 
е) а ва г
ж) в ва д 
з) в ва г 
39. Стратегик режалаштириш қайси йилларда вужудга келди? 
а) 1980-йиллардан бошлаб 
б) 1960-1970 йиллардан бошлаб 
в) 1950-1960 йиллардан бошлаб 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
40. Менежментнинг қайси фан назарияси билан уйғунлашуви бошқарувнинг бозор 
концепсиясини вужудга келишига асос бўлди? 
а) Индустриал фанлар 
б) Муҳандислик 
в) Ижтимоий психология 
г) Ижтимоий инженерия
д) Маркетинг 
41. Кимлар мумтоз ёки маъмурий менежментнинг (1920-1950) намоёндалари бўлган? 
а) Саймон Г., Друкер П., Дейл Э. ва бош. 
б) Мэео Э., Лайкерт Р. ва бош. 
в) Тейлор Ф., Эмерсон Г. ва бош. 
г) Файол А., Вебер М. ва бош. 
д) а ва г 
42. Ф.Тейлорнинг диққат марказида энг аввало? 
а) икки принцип, яъни аниқ қўйилган мақсад ва ғоялар, шунингдек, оқил ва соғлом 
фикр туради 
б) ёлланма ишчилар меҳнатининг унумдорлигини оширишда ғоятда самарадор ва 
мақбул усулларни излаш туради 
в) 14 тадан иборат бошқариш принциплари туради 
г) “инсоний муносабатлар”, “бирдамлик руҳи”, “муштараклик туйғуси”ни 
шакллантириш фикри туради 
д) а ва в 
43. Иқтисодий муносабатларни демократиялаш принципи деганда? 
а) монополлашган иқтисоддан эркин иқтисодиётга ўтиш тушунилади 
б) мустақиллик фикрини кенгроқ англаш тушунилади 
в) давлат ва жамият бошқрувида қонуннинг устуворлиги тушунилади 

---

- 12 - 
г) республиканинг дунё жамиятига кириш суръатларини тезлаштириш тушунилади
д) нотўғри жавоб йўқ
44. Бошқаришни ташкил қилиш назарияси, менежментнинг социологик жиҳатлари қачон 
ва ким томондан ишлаб чиқилди? 
а) 1938 йил Густев.А.К. томонидан 
б) 1938 йил Уестер Беркард томонидан 
в) 1949 йил Норберт Виннер ва бошқалар томонидан 
г) 1950 йил Дунаевский.Ф.Р томонидан 
д) 1955 йил Герберт Саймон ва бошқалар томонидан 
45. Менежерлардан чуқур билимни, ўз соҳасини, иқтисод, мантиқ, руҳият, математика, 
чет тили, технология каби фанларни билишни талаб қиладиган тамойилни аниқланг? 
а) режалаштириш тамойили 
б) демократиялаш тамойили 
в) илмийлик тамойили 
г) иерархия тамойили 
д) жавобгарлик тамойили 
46. Мақсадли бошқарув усулининг биринчи поғонасида? 
а) фаолият соҳасидаги корхонанинг умумий мақсадлари аниқланади
б) корхонанинг узоқ муддатли ва стратегик мақсадлари аниқланади 
в) хусусий, якка мақсадларни режалаштириш ва уларнинг бажарилиш усуллари 
ишлаб чиқилади 
г) қабул қилинган режаларга айрим тузатишлар киритилади 
д) мақсаднинг қай даражада бажарилганлигига баҳо берилади 
47. Мақсадли ёндошув усули бўйича корхонани IV поғона мақсадини аниқланг? 
а) корхонани узоқ муддатли ва стратегик мақсадини аниқлаш 
б) фаолият соҳалари бўйича корхонанинг умумий мақсадларини аниқлаш 
в) хусусий якка мақсадларини режалаштириш ва уларнинг бажарилиш усулларини 
ишлаб чиқиш 
г) натижани баҳолаш 
д) тузатишлар киритиш 
48. Корхонада кадрлар бўлими қандай аниқ функцияни бажаради? 
а) моддий ва меҳнат ҳаражатлари нормативларини ишлаб чиқади 
б) маҳсулотнинг техник эстетикасига, ишлаб чиқаришнинг иқтисодий 
технологияси ҳамда хавфсизлик техникаси талабларига мос келишини 
таъминлайди 
в) хужжатлаштириш техникасини ва янги маҳсулотни назорат қилади 
г) меҳнатни нормалаш ишини уюштиради ва уни амалга оширади 
д) меҳнат интизомининг ҳолати ва ички тартиб қоидаларига риоя қилинишини 
назорат қилади 
49. Қуйида қайд этилган раҳбарларнинг қайси бири ўз-ўзини бошқариш органлари 
ҳисобланади? 
а) ассоциациялар 
б) касаба уюшмалари 
в) ширкат хўжаликлари 
г) жамоа хўжаликлари 
д) концернлар 
50. Бошқарувда амалдаги структурани соддалаштириш усули қандай амалга оширилади? 

---

- 13 - 
а) горизонтал табақаланишдаги кескинлик 
б) бошқарув бўғинлари сонини қисқартириш 
в) венчур ва инновация, бизнес марказлар, электр гуруҳлари ташкил қилиш орқали 
г) турли структураларни биргаликда қўшиб олиб бориш орқали 
д) тўғри жавоб йўқ 
51. Бошқарилувчи объектда инфратузилмавий таҳлилларни қўлланиладиган бўлса, 
бошқарувнинг қандай усули қўлланилади? 
а) системали ёндошув усули 
б) комплексли ёндошув усули 
в) социологик ёндошув усули 
г) эксперимент усули 
д) таркибий ёндошув усули 
52. Фармойишли таъсир кўрсатиш йўллари қандай шаклларда амалга оширилади? 
шаклида.
д) нотугри жавоб йук. 
53. Бошқарув структураси бошқарув аппаратининг тезкор ишлашини таъминловчи 
белгилар? 
а) бошқарув мақсади, бошқарув функциялари ва вазифалари, истеъмолчилар 
гуруҳи 
б) технология, ташқи муҳит, корхонанинг катта-кичиклиги, бизнес стратегияси, 
ходимлар сони, шаклланган структура, қарорлар тизими 
в) юқори малакали ходимларга эга бўлган бўлимлар ва бўғимлар, ўзгаришларга 
нисбатан сезгирлик, иш графигининг истеъмолчиларга мослашганлиги 
г) бўғин ва босқичлар сонини кўпайиб кетиши, ҳаражатларни ортиб кетиши, 
масъулиятсизликка йўл қўйилиши 
д) жорий вазифаларни ўз вақтида моҳирлик билан ҳал этилиши, ишлаб 
чиқаришнинг миқёси, мураккаблиги, бошқарув объектларининг жойлашуви 
54. Корпорация қандай ташкил топади? 
а) жисмоний ва юридик шахсларнинг кўнгилли жамоа бирлашмалари асосида 
таркиб топади 
б) ишлаб чиқаришнинг диверсификацияси асосида таркиб топадиган йирик, кўп 
тармоқли корпорация 
в) корхоналарнинг пайчилик асосида кўнгилли бирлашишлари 
г) ривожланган йирик акционерлар жамияти ва трестлар бирлашмаси асосида 
таркиб топади 
д) аниқ вазифалар, йирик мақсадли дастур ва лойиҳаларни амалга ошириш 
мақсадида ташкил этиладиган муваққат бирлашма 
55. Бошқарувни матрицали структурасининг салбий томонларини аниқланг? 
а) бошқарув тизимида ортиқча бўғинларнинг пайдо бўлиши, ҳаражатларни ўсиши 
б) бўлимлар фаолиятини мувофиқлаштириш даражаси юқори эмаслиги, пировард 
натижалар учун аниқ ва масъул ходимларнинг йўқлиги 
в) бундай бошқарув шароитида буйруқбозлик ва расмиятчиликнинг пайдо бўлиш 
хавфи кучли, чунки структуранинг ҳар бир бўғинида раҳбар ўз лавозими бўйича 
фармойиш бериш ҳуқуқларига эга 
г) бундай бошқарув тузилмасида функционал хизматлар ўртасидаги горизонтал 
алоқалар жуда чўзилиб кетади. Натижада бахс ва низолар келиб чиқишига сабаб 
бўлади 

---

- 14 - 
д) бундай бошқарув структурасининг камчилиги унинг мураккаблиги ва бошқарув 
органларининг реал ваколатга эга эмаслигида 
56. Корхона доирасида амалга ошириладиган раҳбарлик, ташкилотчилик ва маъмурий 
характердаги алоҳида фаолиятни? 
а) ишлаб чиқаришни бошқариш деб юритилади 
б) корхонани бошқариш деб юритилади 
в) ходимларни бошқариш деб юритилади 
г) маҳсулот сифатини бошқариш деб юритилади 
д) ҳаммаси тўғри 
57. Қуйида қайд қилинган функцияларнинг қайси бири бошқаришнинг ташкилий 
функциясига киради? 
а) ходимларни эҳтиëжларини қондириш 
б) ижтимоий ҳимояни таъминлаш 
в) ходимларни маърифатга интилишини тарбиялаш 
г) бошқаришнинг аниқ услубини танлаш 
д) ҳаммаси нотўғри 
е) ҳаммаси тўғри 
58. Стратегик режалаштиришдан стратегик бошқарувга қайси йилларда ўтилди? 
а) 1980-йиллардан бошлаб
б) 1960-1970 йиллардан бошлаб 
в) 1950-1960 йиллардан бошлаб 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
59. Ф. Тейлор таьлимотининг моҳияти? 
а) бошқарувчи билан бошқарилувчи масъулиятни аниқ белгилаш ва вазифаларни 
тўғри тақсимлаш 
б) умум ташкилот миқёсидаги самарадорликка эришиш 
в) меҳнатни режалаштириш, рағбатлантириш ва назорат қилиш 
г) ўзгарувчан омилларни бошқарувга бўлган таъсирини аниқлаш 
д) тўғри жавоб йўқ 
60. Совет иттифоқида менежмент фанини ривожлантиришга ҳисса қўшган олимларни 
аниқланг? 
а) А.К. Гастев; С.Е. Каменицер 
б) П.М. Керженцев; О.В. Козлова 
в) В.Г. Афанасьев; Д.М. Крук 
г) Д.В. Гвишиани; Г.Х. Попов 
д) нотўғри жавоб йўқ 
61. Кимлар “Инсон муносабатлари” мактаби (1950-дан ҳозиргача)нинг намоёндалари 
бўлган? 
а) Тейлор Ф., Эмерсон Г. ва бош.; 
б) Файол А., Вебер М. ва бош. 
в) Мэео Э., Лайкерт Р. ва бош. 
г) Саймон Г., Друкер П., Дейл Э. ва бош. 
д) а ва б 
62. Г.Эмерсоннинг диққат марказида энг аввало? 
а) 14 тадан иборат бошқариш принциплари туради 
б) “инсоний муносабатлар”ни шакллантириш фикри туради 

---

- 15 - 
в) ёнланма ишчилар меҳнатининг унумдорлигини оширишда ғоятда самарадор ва 
мақбул усулларни излаш туради 
г) икки принцип, яъни аниқ куйилган мақсад ва ғоялар, шунингдек, оқил ва соғлом 
фикр туради 
д) в ва г 
63. Демократия принципи деганда? 
а) ўзининг ва ўз халқининг, ватаннинг қадру-қиймати, ор-номусини англаб, уни 
ҳимоя қилиш тушунилади 
б) қатъий белгиланган нархлардан эркин нархларга ўтиш тушунилади 
в) барча фуқароларнинг тенг ҳуқуқлилиги тушунилади 
г) а ва б 
д) нотўғри жавоб йўқ 
64. Менежментда “Маъмурий сиғим” назариясини қачон ва ким ишлаб чиққан? 
а) 1938 йил Густев.А.К. 
б) 1938 йил Уестер Беркард 
в) 1949 йил Норберт Виннер ва бошқалар 
г) 1950 йил Дунаевский Ф.Р.
д) 1955 йил Герберт Саймон ва бошқалар 
65. Бошқарувчиларнинг жавобгарлигини назарда тутадиган тамойилни аниқланг? 
а) режалаштириш тамойили 
б) демократиялаш тамойили 
в) илмийлик тамойили 
г) иерархия тамойили 
д) жавобгарлик тамойили 
66. Бошқарув функцияси деганда? 
а) у ёки бу объектни бошқаришга оид аниқ вазифаларни ҳал этишга қаратилган 
фаолият тушунилади 
б) корхонанинг моддий-техник базасини яратишга қаратилган фаолият тушунилади 
в) ходимларни корхонанинг режасини бажаришга сафарбар қилишга қаратилган 
фаолият тушунилади 
г) а ва б 
д) нотўғри жавоб йўқ 
67. Мақсадли ёндошув усули бўйича корхонани V поғона мақсадини аниқланг? 
а) корхонани узоқ муддатли ва стратегик мақсадини аниқлаш 
б) фаолият соҳалари бўйича корхонанинг умумий мақсадларини аниқлаш 
в) хусусий якка мақсадларини режалаштириш ва уларнинг бажарилиш усулларини 
ишлаб чиқиш 
г) натижани баҳолаш 
д) тузатишлар киритиш 
68. Корхонада моддий техника таъминоти қандай аниқ функцияни бажаради? 
а) корхонани ҳар хил материаллар, техника, ёқилғилар билан таъминлашни 
уюштиради 
б) корхонани бир маромда ишлашини таъминлайди 
в) тайёр маҳсулот сифатини ва корхонага келтирилган хом-ашё ва материаллар 
сифатини текширади 
г) корхонада жиҳозларни тўғри ишлатишни устидан назорат ўрнатади 
д) корхонага қарашли бинолар ва ҳудудларни ҳолатини яхшилашни таъминлайди 

---

- 16 - 
69. Қуйида қайд этилган услубларнинг қайси бири бошқариш услуби бўлиб 
ҳисобланади? 
а) ташкилий-маъмурий методлар 
б) иқтисодий методлар 
в) социал-руҳий методлар 
г) б ва в 
д) нотўғри жавоб йўқ 
70. Механик тарзда ташкил этилган структурани қандай салбий томони бор? 
а) горизонтал табақаланишдаги кескинлик 
б) бошқарув бўғинлари сонига қисқартириш 
в) венчур ва инновация, бизнес марказлар, электр гуруҳлари ташкил қилиш орқали 
г) турли структураларни биргаликда қўшиб олиб бориш орқали 
д) тўғри жавоб йўқ 
71. Бошқарилувчи объект тўғрисидаги маълумотларни режали ва илмий уюштирилган 
асосда тўпланиладиган бўлса, бошқарувнинг қандай усули қўлланилади? 
а) кузатиш усулидан 
б) моделлаштириш усулидан 
в) интеграцион усулидан 
г) иқтисодий-математик усулидан 
д) вазиятли ёндошув усулидан 
72. Бошқаришнинг ҳуқуқий воситалари деганда? 
а) ҳуқуқий нормалар мажмуи тушунилади 
б) моддий жавобгарлик тушунилади 
в) интизомий жавобгарлик тушунилади 
г) маъмурий жавобгарлик тушунилади 
д) жиноий жавобгарлик тушунилади 
73. Чизиқли структурани ижобий томонларини аниқланг? 
а) чизиқли раҳбарлар ўз диққатини ишларига эмас, балки асосан корхонанинг 
жорий фаолиятига қаратадилар 
б) бошқарув босқичларида, мустақил участкаларни бошқариш фаолиятида чизиқли 
раҳбарлар ажратилади, вазифаси бошқарув қарорларини тайёрлаш ҳамда 
раҳбарларга малакали ёрдам беришдан иборат 
в) бошқарув жараёнидаги горизонтал алоқаларни узунлигини қисқартиради. Қарор 
қабул қилишни тезлаштиради, бюрократияга бўлган мойилликни сўндиради 
г) бир-бирига зид чалкаш топшириқлар берилиш ҳолларини камайтиради, шахсий 
жавобгарликни мустаҳкамлайди, вазифалар тезкор ҳал этилади 
д) бошқарув фаолияти чуқур ихтисослашади, бошқарув самарадорлигини ўсишини 
таъминлайди, мувофиқлаштириш ишини яхшилайди, моддий ҳаражатларни 
камайтиради 
74. Уюшма қандай асосда таркиб топади? 
а) жисмоний ва юридик шахсларнинг кўнгилли жамоа бирлашмалари асосида 
таркиб топади 
б) ишлаб чиқаришнинг диверсификацияси асосида таркиб топадиган йирик, кўп 
тармоқли корпорация 
в) корхоналарнинг пайчилик асосида кўнгилли бирлашишлари 
г) ривожланган йирик акционерлар жамияти ва трестлар бирлашмаси асосида 
таркиб топади 

---

- 17 - 
д) аниқ вазифалар, йирик мақсадли дастур ва лойиҳаларни амалга ошириш 
мақсадида ташкил этиладиган муваққат бирлашма 
75. Бошқарувни чизиқли-функционал структурасини салбий томонларини аниқланг? 
а) бошқарув тизимида ортиқча бўғинларнинг пайдо бўлиши, ҳаражатларни ўсиши 
б) бўлимлар фаолиятини мувофиқлаштириш даражаси юқори эмаслиги, пировард 
натижалар учун аниқ ва масъул ходимларнинг йўқлиги 
в) бундай бошқарув шароитида буйруқбозлик ва расмиятчиликнинг пайдо бўлиш 
хавфи кучли, чунки структуранинг ҳар бир бўғинида раҳбар ўз лавозими бўйича 
фармойиш бериш ҳуқуқларига эга 
г) бундай бошқарув тузилмасида функционал хизматлар ўртасидаги горизонтал 
алоқалар жуда чўзилиб кетади. Натижада бахс ва низолар келиб чиқишига сабаб 
бўлади 
д) бундай бошқарув структурасининг камчилиги унинг мураккаблиги ва бошқарув 
органларининг реал ваколатга эга эмаслигида 
76. Ишлаб чиқариш омилларидан фойдаланиш самарадорлиги - бу? 
а) маҳсулот сифати ва уни рақобатдошлиги 
б) тезкор ва самарали қарорларни қабул қилиш 
в) инвестиция самарадорлиги 
г) янги техника ва технологияни жорий қилиш даражаси 
д)а, б ва г 
е) б, в ва г 
ж) в, б, а ва г 
77. Қуйида қайд қилинган аниқ функцияларнинг қайси бири режа-иқтисод бўлими 
функцияларига киради? 
а) корхона фаолиятини ташкил қилиш, мувофиқлаштириш, назорат қилиш 
б) ҳукумат қарорларини корхонага тадбиқ қилишни таъминлаш 
в) жорий ва истиқболдаги режалар лойиҳасини тайëрлаш 
г) техник иқтисодий кўрсаткичларни таҳлил қилиш 
д) а ва б 
е) в ва г 
ж)а, б, в ва г 
78. “Мумтоз менежмент” таьлимотининг моҳияти? 
а) бошқарувчи билан бошқарилувчи масъулиятни аниқ белгилаш ва вазифаларни 
тўғри тақсимлаш 
б) умум ташкилот миқёсидаги самарадорликка эришиш 
в) меҳнатни режалаштириш, рағбатлантириш ва назорат қилиш 
г) ўзгарувчан омилларни бошқарувга бўлган таъсирини аниқлаш 
д) тўғри жавоб йўқ 
79. “Қандай ишлаш керак” ва “меҳнатни меъёрлаш ва ташкил қилиш” қатор асарларни 
муаллифини аниқланг? 
а) П.М. Керженцев 1881-1940 йиллар 
б) А.К. Гастев 1882-1941 йиллар 
в) 1920- йиллар бошларида П.М. Керженцев ташаббуси билан ташкил этилди 
г) П.Х. Попов ташаббуси билан 1960-йилларда 
д) Д.М. Крук ташаббуси билан 1970-йилларда 
80. Собиқ иттифоқда бошқариш назариясини ривожланиши қайси йиллардан бошлаб 
кучайди? 

---

- 18 - 
а) 1950-йиллардан бошлаб 
б) 1950-йилларнинг охирларидан бошлаб 
в) 1960-йиллардан бошлаб 
г) 1970-йиллардан бошлаб 
д) 1980-йиллардан бошлаб 
81. Кимлар миқдорий, тизимли ёки замонавий менежмент (1950 дан ҳозиргача)нинг 
намоёндалари бўлган? 
а) Саймон Г., Друкер П., Дейл Э. ва бош. 
б) Тейлор Ф., Эмерсон Г. ва бош. 
в) Файол А., Вебер М. ва бош. 
г) Мэео Э., Лайкерт Р. ва бош. 
д) б ва в 
82. А.Файолнинг диққат марказида энг аввало? 
а) “инсоний муносабатлар”ни шакллантириш фикри туради 
б) 14 тадан иборат бошқариш принциплари туради 
в) икки принцип, яъни аниқ қўйилган мақсад ва ғоялар, шунингдек, оқил ва соғлом 
фикр туради 
г) ёнланма ишчилар меҳнатининг унумдорлигини оширишда ғоятда самарадор ва 
мақбул усулларни излаш туради 
д) нотўғри жавоб йўқ 
83. Юксак маънавият принципи деганда? 
а) социалистик мусобақадан эркин рақобатга ўтиш тушунилади 
б) озчиликнинг кўпчиликка бўйсуниши тушунилади 
в) давлат мулкидан мулкчиликнинг турли шаклларига таянган иқтисодиётга ўтиш 
тушунилади 
г) янги фикрий кашфиётлар, юксак ғоялар, ниятлар оғушида меҳнат қилиб, 
истеъдодли, бор имконияти, керак бўлса жонини юрт истиқболи, элига баҳшида 
этиш тушунилади 
д) а, б, в ва г 
84. Қарор қабул қилишда инсон руҳиятига эътиборни қаратишни қачон ва кимлар 
томонидан тавсия этилган? 
а) 1938 йил Густев.А.К. томонидан 
б) 1938 йил Уестер Беркард томонидан 
в) 1949 йил Норберт Виннер ва бошқалар томонидан 
г) 1950 йил Дунаевский Ф.Р. томонидан 
д) 1955 йил Герберт Саймон ва бошқалар томонидан 
85. Маъмурий буйруқбозлик тизими шароитида давлат қандай тамойилларга асосланиб 
бошқарилган? 
а) иқтисодий муносабатларни демократиялаш тамойили 
б) демократияни тан олмаслик тамойили 
в) кучли ижтимоий сиёсат юргизиш тамойили 
г) расмиятчилик, маҳдудлик тамойили 
д) миллий хавфсизликни таъминлаш тамойили 
86. Қуйида қайд қилинганларнинг қайси бири бошқариш функцияси ҳисобланади? 
а) режалаштириш 
б) ташкил қилиш 
в) тартибга солиш ва мувофиқлаштириш 

---

- 19 - 
г) назорат ва рағбатлантириш 
д) а, б, в ва г 
87. Қўлланиш ва фойдаланиш миқёсига қараб функциялар қандай туркумларга 
бўлинади? 
а) иқтисодий, ижтимоий, маънавий-маърифий ташкилий функциялар 
б) умумий асосий ва аниқ функциялар 
в) ҳудудий ва тармоқ функциялар 
г) раҳбар ва ижрочи функциялари 
д) тўғри жавоб йўқ 
88. Корхонада ишлаб чиқариш тезкор бошқариш бўлими қандай аниқ функциясини 
бажаради? 
а) корхонани ҳар хил материаллар техника ёқилғилар билан таъминлаш 
уюштиради 
б) корхонани бир маромда ишлашини таъминлайди 
в) тайёр маҳсулот сифатини ва корхонага келтирилган хом-ашё ва материаллар 
сифатини текширади 
г) корхонада жиҳозларни тўғри ишлатишни устидан назорат ўрнатади 
д) корхонага қарашли бинолар ва ҳудудларни ҳолатини яхшилашни таъминлайди 
89. Қайси белгилар бошқарув структурасини аниқловчи белгилари ҳисобланади? 
а) бошқарув мақсади, бошқарув функциялари ва вазифалари 
б) ташқи муҳит, технология, корхонанинг бизнес стратегиялари 
в) юқори даражадаги унумдорлик, паст даражадаги ҳаражатлар 
г) қабул қилинадиган қарорлар тизими 
д) иш вақтининг тартиби ва оралиғи 
90. Механик тарзда ташкил этилган структура ичида турли шакллардаги структуралар 
қандай ташкил этилади? 
а) горизонтал табақаланишдаги кескинлик 
б) бошқарув бўғинлари сонига қисқартириш 
в) венчур ва инновация, бизнес марказлар, электр гуруҳлари ташкил қилиш орқали 
г) турли структураларни биргаликда қўшиб олиб бориш орқали 
д) тўғри жавоб йўқ 
91. Бошқарилувчи объектни бошқаришда турли чизма, график, схемалар қўлланилса, 
бошқарувнинг қандай усулидан фойдаланилади? 
а) кузатиш усулидан 
б) моделлаштириш усулидан 
в) интеграцион усулидан 
г) иқтисодий-математик усулидан 
д) вазиятли ёндашув усулидан 
92. Фармойишли таъсир кўрсатиш усули қандай талабларга жавоб бериши керак? 
а) нимага асосланиб чиқарилганлиги аниқ кўрсатилиши керак 
б) қабул қилинган қарор моҳияти қисқа ва равон баён этилиши керак 
в) ижрони назорат қилиш шакли, фармойишнинг кучга кириши ва бажарилиш 
муддати кўрсатилиши керак 
г) буйруқ ва фармойишлар қисқа, тушунарли ва аниқ бўлиши керак 
д) нотўғри жавоб йўқ 
93. Функционал структурани ижобий томонларини аниқланг? 

---

- 20 - 
а) чизиқли раҳбарлар ўз диққат ишларига эмас, балки асосан корхонанинг жорий 
фаолиятига қаратадилар 
б) бошқарув босқичларида, мустақил участкаларни бошқариш фаолиятида чизиқли 
раҳбарлар ажратилади, вазифаси бошқарув қарорларини тайёрлаш ҳамда 
раҳбарларга малакали ёрдам беришдан иборат 
в) бошқарув жараёнидаги горизонтал алоқаларни узунлигини қисқартиради. Қарор 
қабул қилишни тезлаштиради, бюрократияга бўлган мойилликни сўндиради 
г) бир-бирига зид чалкаш топшириқлар берилиш ҳолларини камайтиради, шахсий 
жавобгарликни мустаҳкамлайди, вазифалар тезкор ҳал этилади 
д) бошқарув фаолияти чуқур ихтисослашади, бошқарув самарадорлигини ўсишини 
таъминлайди, мувофиқлаштириш иши яхшилайди, моддий ҳаражатларни 
камайтиради 
94. Ассоциация қандай бирлашма? 
а) жисмоний ва юридик шахсларнинг кўнгилли жамоа бирлашмалари асосида 
таркиб топади 
б) ишлаб чиқаришнинг диверсификацияси асосида таркиб топадиган йирик, кўп 
тармоқли корпорация 
в) корхоналарнинг пайчилик асосида кўнгилли бирлашишлари 
г) ривожланган йирик акционерлар жамияти ва трестлар бирлашмаси асосида 
таркиб топади 
д) аниқ вазифалар, йирик мақсадли дастур ва лойиҳаларни амалга ошириш 
мақсадида ташкил этиладиган муваққат бирлашма 
95. Бошқарувни функционал структурасини салбий томонларини аниқланг? 
а) бошқарув тизимида ортиқча бўғинларнинг пайдо бўлиши, ҳаражатларни ўсиши 
б) бўлимлар фаолиятини мувофиқлаштириш даражаси юқори эмаслиги, пировард 
натижалар учун аниқ ва масъул ходимларнинг йўқлиги 
в) бундай бошқарув шароитида буйруқбозлик ва расмиятчиликнинг пайдо бўлиш 
хавфи кучли, чунки структуранинг ҳар бир бўғинида раҳбар ўз лавозими бўйича 
фармойиш бериш ҳуқуқларига эга 
г) бундай бошқарув тузилмасида функционал хизматлар ўртасидаги горизонтал 
алоқалар жуда чўзилиб кетади. Натижада бахс ва низолар келиб чиқишига сабаб 
бўлади 
д) бундай бошқарув структурасининг камчилиги унинг мураккаблиги ва бошқарув 
органларининг реал ваколатга эга эмаслигида 
96. Бошқарув функцияси деганда? 
а) корхонанинг моддий техника базасини яратишга қаратилган фаолият 
тушунилади 
б) ходимларни корхонанинг режасини бажаришга сафарбар қилишга қаратилган 
фаолият тушунилади 
в) объектни бошқаришга оид аниқ вазифаларни ҳал этишга қаратилган фаолият 
тушунилади 
г) а, б, в 
д) а ва б 
е) а ва в 
ж) ҳаммаси тўғри 
97. Менежмент жараëни босқичларини айтинг ва асосланг? 
а) раҳбар ва бошқарув аппаратининг мақсадга йўналтирилган фаолияти 

---

- 21 - 
б) мақсадни аниқлаш, система ҳолатини аниқлаш, бошқарув системаларига реал 
таъсир кўрсатиш 
в) раҳбарнинг ахборот-аналитик ишлари 
г) раҳбарнинг ташкилий ишлари 
98. “Иқтисодий муносабатлар” таьлимотининг моҳияти? 
а) бошқарувчи билан бошқарилувчи масъулиятни аниқ белгилаш ва вазифаларни 
тўғри тақсимлаш 
б) умум ташкилот миқёсидаги самарадорликка эришиш 
в) меҳнатни режалаштириш, рағбатлантириш ва назорат қилиш 
г) ўзгарувчан омилларни бошқарувга бўлган таъсирини аниқлаш 
д) тўғри жавоб йўқ 
99. “Меҳнатни илмий ташкил қилиш” ва “Бошқаришни ташкил қилиш тамойиллари” 
каби асарлар муаллифини аниқланг? 
а) П.М. Керженцев 1881-1940 йиллар 
б) А.К. Гастев 1882-1941 йиллар 
в) 1920-йиллар бошларида П.М. Керженцев ташаббуси билан ташкил этилди 
г) П.Х. Попов ташаббуси билан 1960-йилларда
д) Д.М. Крук ташаббуси билан 1970-йилларда 
100. Корхонада “ишлаб чиқариш бўлимининг” жорий мақсадлари бу? 
а) янги маҳсулотни ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш 
б) ишлаб чиқариш бўйича янги техникани жорий қилиш 
в) юқори қувватга эга бўлган маҳсулот моделини ишлаб чиқиш 
г) битта ишчига тўғри келадиган маҳсулот ҳажмини кўпайтириш 
д) маҳсусулот сотиш ҳажмини кўпайтириш 
101. “Инсоний муносабатлар” мактаби? 
а) меҳнатни технократик бошқарилишига асос солган мактабдир 
б) “Тейлоризм”ни қўллаб-қувватловчи мактабдир 
в) ишчи - бу фикрсиз рақобат эмас деган ғояни илгари сурган мактабдир 
г) “Тейлоризм”га қарши турувчи мактабдир 
д) в ва г 
102. Х (икс) ва У (игрик) назариясини намоёндаси ким? 
а) америкалик муҳандис Ф.Тейлор 
б) америкалик иқтисодчи Г.Эмерсон 
в) америкалик олим Д.Мак-Грегор 
г) француз олими А.Файол 
д) америкалик менежер Г.Форд 
103. Бошқариш унсурларини шаклланишида “Маълумотларни қайд қилиш ва ёзувни 
олиб бориш” қайси давр ва регионда шаклланган? 
а) эрамиздан 4 минг йил олдин қадимий Мисрда 
б) эрамиздан 5 минг йил олдин Шумер мамлакатида 
в) эрамиздан 1 минг йил олдин Хитойда 
г) эрамиздан 3 минг йил олдин қадимий Мисрда 
д) эрамиздан 2 минг йил олдин кадимий Мисрда 
104. Меҳнатни илмий ташкил қилишни ҳар бир кишидан бошлаш лозимлиги қачон ва 
ким томонидан исботланди? 
а) 1938 йил Густев.А.К. томонидан 
б) 1938 йил Уестер Беркард томонидан 

---

- 22 - 
в) 1949 йил Норберт Виннер ва бошқалар томонидан 
г) 1950 йил Дунаевский Ф.Р. томонидан 
д) 1955 йил Герберт Саймон ва бошқалар томонидан 
105. Бозор иқтисодиёти шароитида Ўзбекистонда давлатни бошқариш учун қандай 
тамойил асос қилиб олинган? 
а) иқтисодий муносабатларни демократиялаш тамойили 
б) демократияни тан олмаслик тамойили 
в) кучли ижтимоий сиёсат юргизиш тамойили 
г) расмиятчилик, маҳдудлик тамойили 
д) миллий хавфсизликни таъминлаш тамойили 
106. Бошқариш фаолияти турларига қараб бошқариш функциялари? 
а) ҳудудий ва тармоқ функцияларига бўлинади 
б) раҳбар ва бўйсунувчи функцияларига бўлинади 
в) умумий ва аниқ функцияларига бўлинади 
г) иқтисодий, социал, маънавий-маърифий ва ташкилий функцияларига бўлинади 
д) нотўғри жавоб йўқ 
107. Бошқариш фаолияти турларига қараб функциялар қандай туркумларга бўлинади? 
а) иқтисодий, ижтимоий, маънавий-маърифий ташкилий функциялар 
б) умумий асосий ва аниқ функциялар 
в) ҳудудий ва тармоқ функциялар 
г) раҳбар ва ижрочи функциялари 
д) тўғри жавоб йўқ 
108. Корхонада маҳсулот сифатини назорат қилиш бўлими қандай аниқ функцияни 
бажаради? 
а) корхонани ҳар хил материаллар, техника, ёқилғилар билан таъминлашни 
уюштиради 
б) корхонани бир маромда ишлашини таъминлайди 
в) тайёр маҳсулот сифатини ва корхонага келтирилган хом-ашё ва материаллар 
сифатини текширади 
г) корхонада жиҳозларни тўғри ишлатишнинг устидан назорат ўрнатади 
д) корхонага қарашли бинолар ва ҳудудларнинг ҳолатини яхшилашни таъминлайди 
109. Қайси омиллар структурага таъсир килувчи омиллар ҳисобланади? 
а) бошқарув мақсади, бошқарув функциялари ва вазифалари 
б) ташқи муҳит, технология, корхонанинг бизнес стратегиялари 
в) юқори даражадаги унумдорлик, паст даражадаги ҳаражатлар 
г) кабул килинадиган карорлар тизими 
д) иш вақтининг тартиби ва оралиғи 
110. Кангломерат модули ва атомистик структура қандай барпо этилади? 
а) горизонтал табақаланишдаги кескинлик 
б) бошқарув бўғинлари сонига қисқартириш 
в) венчур ва инновация, бизнес марказлар, электр гуруҳлари ташкил қилиш орқали 
г) турли структураларни биргаликда қўшиб олиб бориш орқали 
д) тўғри жавоб йўқ 
111. Бошқарилувчи объектда вазиятли, комплексли, таркибий ёндошувлар биргаликда 
қўлланилса, бошқарувнинг қандай усулидан фойдаланилади? 
а) кузатиш усулидан 
б) моделлаштириш усулидан 

---

- 23 - 
в) интеграцион усулидан 
г) иқтисодий-математик усулидан 
д) вазиятли ёндошув усулидан 
112. Бошқаришнинг иқтисодий усуллари қандай манфаатлардан фойдаланишга 
асосланади? 
а) умумжамият манфаатларидан 
б) жамоа манфаатларидан 
в) шахсий манфаатлардан 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) а, б ва в 
113. Чизиқли-функционал бошқарув структурасини ижобий томонларини аниқланг? 
а) чизиқли раҳбарлар ўз диққатини ишларига эмас, балки асосан корхонанинг 
жорий фаолиятига қаратадилар 
б) бошқарув босқичларида, мустақил участкаларни бошқариш фаолиятида чизиқли 
раҳбарлар ажратилади, вазифаси бошқарув қарорларини тайёрлаш ҳамда 
раҳбарларга малакали ёрдам беришдан иборат 
в) бошқарув жараёнидаги горизонтал алоқаларни узунлигини қисқартиради. Қарор 
қабул қилишни тезлаштиради, бюрократияга бўлган мойилликни сўндиради 
г) бир-бирига зид чалкаш топшириқлар берилиш ҳолларини камайтиради, шахсий 
жавобгарликни мустаҳкамлайди, вазифалар тезкор ҳал этилади 
д) бошқарув фаолияти чуқур ихтисослашади, бошқарув самарадорлигини ўсишини 
таъминлайди, мувофиқлаштириш ишини яхшилайди, моддий ҳаражатларни 
камайтиради 
114. Холдинг компанияси қандай бирлашма? 
а) ноишлаб чиқариш тармоқлари, ижодий жамоалар, транспорт, алоқа ҳамда 
телекоммуникация корхоналари ва ташкилотларининг пайчилик ёки акционерлик 
асосида кўнгилли бирлашмасидир 
б) бу молиявий жамғарма бўлиб корхоналарни эмас, балки сармояларни 
бирлаштиради 
в) ҳар қандай иқтисодий тизимда асосий ва бирламчи бўғин бўлиб ҳисобланади 
г) ишлаб чиқариш ва ноишлаб чиқариш соҳаларидаги турли туман тадбиркорлик 
фаолияти 
д) ишлаб чиқаришнинг турли муаммолари юзасидан маслаҳатлар берадилар, 
лойиҳалаш билан шуғулланадилар 
115. Бошқарувни чизиқли-штабли структурасини салбий томонларини аниқланг? 
а) бошқарув тизимида ортиқча бўғинларнинг пайдо бўлиши, ҳаражатларни ўсиши 
б) бўлимлар фаолиятини мувофиқлаштириш даражаси юқори эмаслиги, пировард 
натижалар учун аниқ ва масъул ходимларнинг йўқлиги 
в) бундай бошқарув шароитида буйруқбозлик ва расмиятчиликнинг пайдо бўлиш 
хавфи кучли, чунки структуранинг ҳар бир бўғинида раҳбар ўз лавозими бўйича 
фармойиш бериш ҳуқуқларига эга 
г) бундай бошқарув тузилмасида функционал хизматлар ўртасидаги горизонтал 
алоқалар жуда чўзилиб кетади. Натижада бахс ва низолар келиб чиқишига сабаб 
бўлади 
д) бундай бошқарув структурасининг камчилиги унинг мураккаблиги ва бошқарув 
органларининг реал ваколатга эга эмаслигида 
116. Вазифа - бу? 

---

- 24 - 
а) амалга оширилиши, ҳал қилиниши лозим бўлган масала 
б) эришилиши лозим бўлган кўзда тутилган масала 
в) бирор бир топшириқ, хизмат, юмуш, хизмат лавозими, мансаб, амал 
г) а ва б 
д) а ва в 
е) а, б ва в 
117. Асосий ва ўзига хос функцияларни айтинг? 
а) бизнес-режа, маркетинг, мотив 
б) меҳнатни, сифатни, маҳсулотни, кадрларни бошқариш 
в) мувофиқлаштириш, рағбатлантириш, ҳисоб ва назорат 
г) асосий ишлаб чиқаришни, ëрдамчи ишлаб чиқаришни, кадрларни бошқариш 
118. “Тизимли” ёки замонавий менежмент таьлимотлари моҳияти? 
а) бошқарувчи билан бошқарилувчи масъулиятни аниқ белгилаш ва вазифаларни 
тўғри тақсимлаш 
б) умум ташкилот миқёсидаги самарадорликка эришиш 
в) меҳнатни режалаштириш, рағбатлантириш ва назорат қилиш 
г) ўзгарувчан омилларни бошқарувга бўлган таъсирини аниқлаш 
д) тўғри жавоб йўқ 
119. Кимнинг ташаббуси билан “Вақт лигаси” қачон ташкил этилди? 
а) П.М. Керженцев 1881-1940 йиллар 
б) А.К. Гастев 1882-1941 йиллар 
в) 1920-йиллар бошларида П.М. Керженцев ташаббуси билан ташкил этилди 
г) П.Х. Попов ташаббуси билан 1960-йилларда 
д) Д.М. Крук ташаббуси билан 1970-йилларда 
120. Корхонада “Технология бўлимини” жорий мақсадлари – бу? 
а) янги маҳсулотни ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш 
б) ишлаб чиқариш бўйича янги техникани жорий қилиш 
в) юқори қувватга эга бўлган маҳсулот моделини ишлаб чиқиш 
г) битта ишчига тўғри келадиган маҳсулот ҳажмини кўпайтириш 
д) маҳсусулот сотиш ҳажмини кўпайтириш 
121. Х (икс) назариясига кўра ёлланма ходим? 
а) табиатан ялқов бўлади 
б) табиатан фаол ва ташаббускор бўлади 
в) уддабурон бўлади 
г) ўз зиммасига масъулият олишга тайёр бўлади 
д) нотўғри жавоб йўқ 
122. Бошқариш унсурларини шаклланишида “Ташкил қилиш, режалаштириш ва назорат” 
қайси давр ва регионда шаклланган? 
а) эрамиздан 4 минг йил олдин қадимий Мисрда 
б) эрамиздан 5 минг йил олдин Шумер мамлакатида 
в) эрамиздан 1 минг йил олдин Хитойда 
г) эрамиздан 3 минг йил олдин қадимий Мисрда 
д) эрамиздан 2 минг йил олдин қадимий Мисрда 
123. Меҳнатда тизимли таҳлилга устуворлик бериш ва менежментда ахборотлаштириш 
назариясини қўллаш лозимлигини қачон ва кимлар 1-бўлиб ёқлаб чиққан? 
а) 1938 йил Густев.А.К. 
б) 1938 йил Уестер Беркард 

---

- 25 - 
в) 1949 йил Норберт Виннер ва бош. 
г) 1950 йил Дунаевский.Ф.Р. 
д) 1955 йил Герберт Саймон ва бош. 
124. Бошқаришнинг поғоналарига асосланадиган тамойилни аниқланг? 
а) режалаштириш тамойили 
б) демократиялаш тамойили 
в) илмийлик тамойили 
г) иерархия тамойили 
д) жавобгарлик тамойили 
125. Қуйида қайд қилинган функцияларнинг қайси бири бошқаришнинг иқтисодий 
функциясига киради? 
а) меҳнат шароитини яратиш 
б) ходимларни инсонийлик руҳида тарбиялаш 
в) маркетинг хизматини уюштириш 
г) ишлаб чиқаришни ташкил қилиш 
д) а, б, в ва г 
126. Объектни қамраб олишига қараб функциялар қандай туркумларга бўлинади? 
а) иқтисодий, ижтимоий, маънавий-маърифий, ташкилий функциялар 
б) умумий, асосий ва аниқ функциялар 
в) ҳудудий ва тармоқ функциялар 
г) раҳбар ва ижрочи функциялар 
д) тўғри жавоб йўқ 
127. Корхонада таъмирлаш ва энергия билан таъминлаш бўлими қандай аниқ функцияни 
бажаради? 
а) корхонани ҳар хил материаллар, техника, ёқилғилар билан таъминлашни 
уюштиради 
б) корхонани бир маромда ишлашини таъминлайди 
в) тайёр маҳсулот сифатини ва корхонага келтирилган хом-ашё ва материаллар 
сифатини текширади 
г) корхонада жиҳозларнинг тўғри ишлатилиши устидан назорат ўрнатади 
д) корхонага қарашли бинолар ва ҳудудларнинг ҳолатини яхшилашни таъминлайди 
128. Қайси белгилар структурани мақбуллаштирувчи белгилар бўлиб ҳисобланади? 
а) бошқарув мақсади, бошқарув функциялари ва вазифалари 
б) ташқи муҳит, технология, корхонанинг бизнес стратегиялари 
в) юқори даражадаги унумдорлик, паст даражадаги ҳаражатлар 
г) қабул қилинадиган қарорлар тизими 
д) иш вақтининг тартиби ва оралиғи 
129. Қуйида қайд қилинган методларнинг қайси бири бошқариш методи бўлиб 
ҳисобланади? 
а) ташкилий-маъмурий методлар 
б) иқтисодий методлар 
в) социал-руҳий методлар 
г) б ва в 
д) нотўғри жавоб йўқ 
130. Бошқарилувчи объектда мақбул қарорлар қабул қилиш учун бошқарувнинг қандай 
усулидан фойдаланилади? 
а) кузатиш усулидан 

---

- 26 - 
б) моделлаштириш усулидан 
в) интеграцион усулидан 
г) иқтисодий-математик усулидан 
д) вазиятли ёндошув усулидан 
131. Бозор иқтисодиёти шароитида умумжамият манфаатларини рўёбга чиқариш 
мақсадида қандай бошқарув усулларига эътибор берилади? 
а) эркинлик ва мустақиллик 
б) моддий рағбатлантириш ва солиқ имтиёзлари 
в) шартномаларни бажарилиши ва интизомни мустаҳкамлаш 
г) молия-кредит муносабатларини ва бозор муносабатлари механизмларини 
такомиллаштириш 
д) нотўғри жавоб йўқ 
132. Чизиқли-штабли структурани ижобий томонларини аниқланг? 
а) чизиқли раҳбарлар ўз диққатини ишларига эмас, балки асосан корхонанинг 
жорий фаолиятига қаратадилар 
б). бошқарув босқичларида, мустақил участкаларни бошқариш фаолиятида чизиқли 
раҳбарлар ажратилади, вазифаси бошқарув қарорларини тайёрлаш ҳамда 
раҳбарларга малакали ёрдам беришдан иборат 
в) бошқарув жараёнидаги горизонтал алоқаларни узунлигини қисқартиради. Қарор 
қабул қилишни тезлаштиради, бюрократияга бўлган мойилликни сўндиради 
г) бир-бирига зид, чалкаш топшириқлар берилиш ҳолларини камайтиради, шахсий 
жавобгарликни мустаҳкамлайди, вазифалар тезкор ҳал этилади 
д) бошқарув фаолияти чуқур ихтисослашади, бошқарув самарадорлигини ўсишини 
таъминлайди, мувофиқлаштириш ишини яхшилайди, моддий ҳаражатларни 
камайтиради 
133. Консалтинг фирмалар қандай фаолият турларига кўмаклашадилар? 
а) ноишлаб чиқариш тармоқлари, ижодий жамоалар, транспорт, алоқа ҳамда 
телекоммуникация корхоналари ва ташкилотларининг пайчилик ёки акционерлик 
асосида кўнгилли бирлашмасидир 
б) бу молиявий жамғарма бўлиб корхоналарни эмас, балки сармояларни 
бирлаштиради 
в) ҳар қандай иқтисодий тизимда асосий ва бирламчи бўғин бўлиб ҳисобланади 
г) ишлаб чиқариш ва ноишлаб чиқариш соҳаларидаги турли туман тадбиркорлик 
фаолияти 
д) ишлаб чиқаришнинг турли муаммолари юзасидан маслаҳатлар берадилар, 
лойиҳалаш билан шуғулланадилар 
134. Менежмент моҳияти қуйидагилардан иборат? 
а) қўйилган мақсадга эришиш 
б) бу бошқарув ҳақидаги фан 
в) бу функция фаолияти кўриниши 
г) бу инсон билимлари соҳаси 
д) ҳамма жавоб тўғри 
135. Қуйидаги “қайд қилинганларнинг қайси бири бошқариш функцияси ҳисобланади? 
а) режалаштириш 
б) ташкил қилиш 
в) тартибга солиш 
г) назорат 

---

- 27 - 
д) рағбатлантириш 
е) а ва б 
ж) в, г ва д 
з) а, б, в, г ва д 
136. Бошқариш тузилмалари деганда? 
а) бошқариш мақсадларини амалга оширувчи ва функцияларни бажарувчи бир-
бири билан боғланган мажмуаси тушунилади 
б) бошқарув органлари тизимида қуйи органларнинг юқори органларга бўйсуниши 
ва улар ўртасидаги ўзаро алоқа тушунилади 
в) бўлимлар йиғиндиси, уларнинг таркиби ва ўзаро алоқа шакллари тушунилади 
г) б ва в 
д) а, б ва в 
137. Корхонада “технология бўлимини” жорий мақсадлари бу? 
а) янги маҳсулотни ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш 
б) ишлаб чиқариш бўйича янги техникани жорий қилиш 
в) юқори қувватга эга бўлган маҳсулот моделини ишлаб чиқиш 
г) битта ишчига тўғри келадиган маҳсулот ҳажмини кўпайтириш 
д) маҳсусулот сотиш ҳажмини кўпайтириш 
138. Бошқаришнинг мақсадли ёндошув намоёндалари барча мақсадларни нечта гуруҳга 
бўлишади? 
а) 2 та 
б) 3 та 
в) 4 та 
г) 5 та 
д) 6 та 
139. Бошқарув қарорларини қабул қилиш қандай усулларга асосланган ҳолда амалга 
оширилади? 
а) муаммони қўйиш 
б) муаммони ечиш 
в) қарорни танлаш 
г) қарорни бажаришни таьминлаш 
д) нотўғри жавоб йўқ 
140. Қуйидаги қайд қилинган фанларнинг қайси бири менежмент фани билан узвий 
боғланган? 
а) социология
б) психология
в) кибернетика 
г) макроиқтисодиëт 
д) ҳаммаси тўғри 
141. У (игрик) назариясига кўра ёлланма ходим? 
а) иззатталаб бўлади 
б) табиатан ялқов бўлади 
в) фаҳм-фаросатсиз бўлади 
г) табиатан фаол, уддабурон ва ташаббускор бўлади 
д) нотўғри жавоб йўқ 

---

- 28 - 
142. Марказлашмаган бошқаришни ташкил қилиш, жойлардан ёзма равишда 
маълумотлар талаб қилиш, “штаб”лар тавсияларидан фойдаланиш қайси даврда ва қайси 
мамлакатда қўлланилган? 
а) эрамиздан 4 минг йил олдин қадимий Мисртда 
б) эрамиздан 5 минг йил олдин Шумер мамлакатида 
в) эрамиздан 1 минг йил олдин Хитойда 
г) эрамиздан 3 минг йил олдин қадимий Мисрда 
д) эрамиздан 2 минг йил олдин қадимий Мисрда 
143. Менежментда “Стратегик моделлаштириш” моделини қачон ва ким ишлаб чиққан? 
а) 1985 йил Р.Акофф 
б) 1972 йил Д.М.Ривишиани
в) 1975 йил Генри Минцбург
г) 1965 йил Игорь Аисофф 
д) 1981 йил Г.Кунц ва С.О.Доннел 
144. “Тўрт мақсад” тамойилини аниқланг? 
а) бошқарув тартиб қоидаси 
б) иқтисодий ишлаб чиқариш 
в) “ноу-хау” 
г) ижтимоий ҳимоя 
д) нотўғри жавоб йўқ 
145. Қуйида қайд қилинган функцияларнинг қайси бири бошқаришнинг ижтимоий 
функциясига киради? 
а) маблағларнинг доиравий айланишини таъминлаш 
б) ижтимоий ҳимояни таъминлаш 
в) ходимларни меҳр-шавқатли ва ўзаро муносабатларда сабр-тоқатли бўлиш 
руҳида тарбиялаш 
г) ахборотлар оқимини ташкил қилиш 
д) нотўғри жавоб йўқ 
146. Меҳнат тақсимоти белгисига қараб функциялар қандай туркумланади? 
а) иқтисодий, ижтимоий, маънавий-маърифий ташкилий функциялар 
б) умумий, асосий ва аниқ функциялар 
в) ҳудудий ва тармоқ функциялар 
г) раҳбар ва ижрочи функциялар 
д) тўғри жавоб йўқ 
147. Корхонада маъмурий хўжалик бўлими қандай аниқ функцияни бажаради? 
а) корхонани ҳар хил материаллар, техника, ёқилғилар билан таъминлашни 
уюштиради 
б) корхонани бир маромда ишлашини таъминлайди 
в) тайёр маҳсулот сифатини ва корхонага келтирилган хом-ашё ва материаллар 
сифатини текширади 
г) корхонада жиҳозларни тўғри ишлатилиши устидан назорат ўрнатади 
д) корхонага қарашли бинолар ва ҳудудларни ҳолатини яхшилашни таъминлайди 
148. Қандай алоқа чизиқли-расмий алоқа деб аталади? 
а) раҳбарлик тўлақонли бўлиб, қуйи орган, қуйи фаолиятга доир барча масалаларга 
дахлдор бўлса 
б) раҳбарлик чекланган бўлиб, қуйи орган қуйи фаолиятга доир ўзининг 
масалаларига дахлдор бўлса 

---

- 29 - 
в) расмий алоқалар 
г) норасмий алоқалар 
д) тўғри жавоб йўқ 
149. Бошқаришнинг иқтисодий методлари? 
а) бошқариш аппаратининг муайян структурасини тузишга асосланади 
б) буйруқлар, фармойишлар ва қўлланмалар чиқариш, уларнинг бажарилишини 
назорат қилишга асосланади 
в) кадрларни тўғри танлашга асосланади 
г) иқтисодий манфаатлардан фойдаланишга асосланади 
д) а ва в 
150. Бошқарилувчи объектда муайян шароитда, ички ва ташқи муҳитни ҳисобга олган 
ҳолда бошқарувнинг қандай усулидан фойдаланилади? 
а) кузатиш усулидан 
б) моделлаштириш усулидан 
в) интеграцион усулидан 
г) иқтисодий-математик усулидан 
д) вазиятли ёндошув усулидан 
151. Иқтисодий бошқарув усулининг асосий вазифаси? 
а) ҳаражатларни камайтиришга имкон берувчи хўжалик механизмларининг янги 
усулларини яратиш
б) манфаатдорлик муҳитини вужудга келтириш 
в) манфаатларни юзага чиқариш орқали самарали фаолиятни таъминлаш 
г) қўшимча иш ҳақи, мукофотлар бериш, тақдирлаш 
д) нотўғри жавоб йўқ 
152. Матрицали структурани ижобий томонларини аниқланг? 
а) чизиқли раҳбарлар ўз диққатини ишларига эмас, балки асосан корхонанинг 
жорий фаолиятига қаратадилар 
б) бошқарув босқичларида, мустақил участкаларни бошқариш фаолиятида чизиқли 
раҳбарлар ажратилади, вазифаси бошқарув қарорларини тайёрлаш ҳамда 
раҳбарларга малакали ёрдам беришдан иборат 
в) бошқарув жараёнидаги горизонтал алоқаларни узунлигини қисқартиради. Қарор 
қабул қилишни тезлаштиради, бюрократияга бўлган мойилликни сўндиради 
г) бир-бирига зид чалкаш топшириқлар берилиш ҳолларини камайтиради, шахсий 
жавобгарликни мустаҳкамлайди, вазифалар тезкор ҳал этилади 
д) бошқарув фаолияти чуқур ихтисослашади, бошқарув самарадорлигини ўсишини 
таъминлайди, мувофиқлаштириш ишини яхшилайди, моддий ҳаражатларни 
камайтиради 
153. Фирмалар қандай фаолият турлари билан шуғулланадилар? 
а) ноишлаб чиқариш тармоқлари, ижодий жамоалар, транспорт, алоқа ҳамда 
телекоммуникация корхоналари ва ташкилотларининг пайчилик ёки акционерлик 
асосида кўнгилли бирлашмасидир 
б) бу молиявий жамғарма бўлиб, корхоналарни эмас, балки сармояларни 
бирлаштиради 
в) ҳар қандай иқтисодий тизимда асосий ва бирламчи бўғин бўлиб ҳисобланади 
г) ишлаб чиқариш ва ноишлаб чиқариш соҳаларидаги турли-туман тадбиркорлик 
фаолияти 

---

- 30 - 
д) ишлаб чиқаришнинг турли муаммолари юзасидан маслаҳатлар берадилар, 
лойиҳалаш билан шуғулланадилар 
154. Менежмент предмети фан сифатида? 
а) бошқарув муносабатлари ва услублари, жиҳатлари ва қонуниятларини ўргатади 
б) одамларни интилиш ва ўзи бажаришини таъминлайди 
в) одамларни бошқаришга ўргатади 
г) мақсадга йўналтирилган назария ва жиҳатларни шакллантиради 
155. Бошқариш фаолияти турларига қараб бошқариш функциялари? 
а) ҳудудий ва тармоқ функцияларига бўлинади 
б) раҳбар ва бўйсунувчи функцияларга бўлинади 
в) умумий (асосий) ва аниқ функцияларга бўлинади 
г) иқтисодий, ижтимоий, маънавий-маърифий ва ташкилий функцияларга бўлинади 
д) ҳаммаси тўғри 
156. Ташкилий тузилманинг ҳосил қиладиган бошқариш органлари? 
а) бошқарув тизими шаклида бўлади 
б) бошқарув бўғинлари шаклида бўлади 
в) бошқарув босқичлари шаклида бўлади 
г) а ва в 
д) а, б ва в 
157. Корхонада “технология бўлимини” жорий мақсадлари бу? 
а) янги маҳсулотни ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш 
б) ишлаб чиқариш бўйича янги техникани жорий қилиш 
в) юқори қувватга эга бўлган маҳсулот моделини ишлаб чиқиш 
г) битта ишчига тўғри келадиган маҳсулот ҳажмини кўпайтириш 
д) маҳсусулот сотиш ҳажмини кўпайтириш 
158. Мақсадга қандай сифат хос? 
а) тобе бўлишлик сифати 
б) ёйиш сифати 
в) ўзаро муносабатда бўлишлик сифати 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
159. Бошқаришнинг ижтимоий-руҳий усуллари нимага асосланади? 
а) бошқариш социологиясига 
б) бошқариш психологиясига 
в) ижтимоий психологияга 
г) психологияга 
д) а ва б 
160. Кимлар илмий менежментнинг (1885-1920) намоëндалари бўлган? 
а) А. Файол, М. Вебер ва бошқалар 
б) Ф. Тейлор, Г. Эмерсон ва бошқалар 
в) Э. Мэйо, Р. Лайкерт ва бошқалар 
г) Г. Саймон, П. Друкер, Э. Дейл ва бошқалар
д)а ва г 
161. Х(икс) назарияси шароитида менежер? 
а) ходимларни рағбатлантириб турса кифоя 
б) ходимларга қулай муҳит яратиб берса кифоя 
в) ходимларни доим мажбурлаш, назорат қилиб туриши зарур 

---

- 31 - 
г) ходимларни доимо жазолаши ва жарима солиш билан қўрқитиб турса кифоя 
д) а ва б 
162. “Бошқаришни марказлаштириш жавобгарлик ва масъулиятни ошириш” бўлиб қайси 
даврда ва қайси мамлакатда қўлланган? 
а) эрамиздан 4 минг йил олдин қадимий Мисрда 
б) эрамиздан 5 минг йил олдин Шумер мамлакатида 
в) эрамиздан 1 минг йил олдин Хитойда 
г) эрамиздан 3 минг йил олдин қадимий Мисрда 
д) эрамиздан 2 минг йил олдин қадимий Мисрда 
163. Америка бошқаруви назариясини таҳлил қилиб уни тизимга туширган олимни 
аниқланг? 
а) 1985 йил Р.Акофф
б) 1972 йил Д.М.Ривишиани
в) 1975 йил Генри Минцбург 
г) 1965 йил Игорь Аисофф
д) 1981 йил Г.Кунц ва С.О.Доннел
164. “7 – С” тамойилини аниқланг? 
а) стратегия, структура 
б) тизим, ходимлар таркиби 
в) бошқарув қоидаси, бошқарув моҳияти 
г) якуний натижалар 
д) нотўғри жавоб йўқ 
165. Қуйида қайд қилинган функцияларнинг қайси бири бошқаришнинг маънавий-
маърифий функциясига киради? 
а) фойда олишни таъминлаш 
б) ходимларнинг социал эҳтиёжларини қондириш 
в) бошқариш аппарати ходимлари ўртасида масъулиятларни белгилаш 
г) ходимларда ҳалолликни, адолат туйғусини тарбиялашга хизмат қилиш 
д) а, б, в ва г 
166. Бошқаришни иқтисодий функциясини аниқланг? 
а) маблағларни доиравий айланишини амалга ошириш 
б) моддий рағбатлантиришни таъминлаш 
в) ходимларни инсонийлик ва ўзаро муносабатларида сабр-тоқатли бўлиш руҳида 
тарбиялаш 
г) ўзаро алоқаларини ўрнатиш ва мувофиқлаштириш 
д) а, б, в ва г 
167. Бошқариш структураси деганда? 
а) бошқариш мақсадларини амалга оширувчи ва функцияларини бажарувчи, бир-
бири билан боғланган турли бошқарув органлари ва бўғинларининг мажмуаси 
тушунилади 
б) бошқарув органлари тизимида қуйи органларнинг юқори органларга бўйсуниши 
ва улар ўртасидаги ўзаро алоқа тушунилади 
в) бўлинмалар йиғиндиси, уларнинг таркиби ва ўзаро алоқа шакллари тушунилади 
г) б ва в 
д) нотўғри жавоб йўқ 
168. Қандай функционал вазифа расмий алоқа деб аталади? 

---

- 32 - 
а) раҳбарлик тўлақонли бўлиб, қуйи орган қуйи фаолиятга доир барча масалаларга 
даҳлдор бўлса 
б) раҳбарлик чекланган бўлиб, қуйи орган қуйи фаолиятга доир ўзининг 
масалаларига даҳлдор бўлса 
в) расмий алоқалар 
г) норасмий алоқалар 
д) тўгри жавоб йўқ
169. Бошқаришнинг ташкилий-маъмурий методлари? 
а) умумжамият манфаатларидан фойдаланишга асосланади 
б) жамоа манфаатларидан фойдаланишга асосланади 
в) ҳар бир бошқарув бўғинининг функцияларини белгилашга асосланади 
г) шахсий манфаатларидан фойдаланишга асосланади 
д) б ва г 
170. Бошқарувнинг режалаштириш функциясини бажаришда қандай усуллар 
қўлланилади? 
а) экстраполяция, регрессион таҳлил, омилли таҳлил, дельфа усуллари 
б) лойиҳалаш, буйруқ чиқариш, нормалаш, кўрсатма бериш усуллари 
в) иш ҳақи, рағбатлантириш, малакани ошириш усуллари 
г) муаммони қўйиш, муаммони ҳал қилиш, вазиятни баҳолаш усуллари 
д) тўғри жавоб йўқ 
171. Бошқарувчи объектга иқтисодий усуллар орқали кўрсатиладиган таъсир 
корхоналарга? 
а) жиддий режалар қабул қилишни 
б) янги технологияларни жорий қилишни 
в) меҳнат унумдорлигини оширишни 
г) рақобатбоп маҳсулотларни ишлаб чиқаришни 
д) нотўғри жавоб йўқ 
172. Бошқарув органи деганда нималар назарда тутилади? 
а) бошқарув меъёрини чеклашни, яъни бир раҳбарга муайян ва қатъий чекланган 
ходимлар ҳамда бўлинмалар сонининг бўйсуниши назарда тутилади 
б) бошқарув структурасидаги иерархик босқичлар сонини чеклашни назарда 
тутилади 
в) бошқарув тизими таркибига кирувчи муассаса ва ташкилотлар назарда тутилади 
г) бошқарувнинг айрим ёки қатор функцияларни бажарувчи мустақил структураси 
бўлимлари назарда тутилади 
д) бир бошқариш бўғинининг иккинчисига, қуйи бўғиннинг юқори бўғинга 
изчиллик билан бўйсуниши назарда тутилади 
173. Ассоциация қандай бирлашма? 
а) жисмоний ва юридик шахсларнинг кўнгилли жамоа бирлашмалари асосида 
таркиб топади 
б) ишлаб чиқаришнинг диверсификацияси асосида таркиб топадиган йирик, кўп 
тармоқли корпорация 
в) корхоналарнинг пайчилик асосида кўнгилли бирлашишлари 
г) ривожланган йирик акционерлар жамияти ва трестлар бирлашмаси асосида 
таркиб топади 
д) аниқ вазифалар, йирик мақсадли дастур ва лойиҳаларни амалга ошириш 
мақсадида ташкил этиладиган муваққат бирлашма 

---

- 33 - 
174. Бошқарув жараëнида мақбул қарорлар қабул қилиш мақсадида менежмент фани 
қуйидаги усулларнинг қайси бирини қўллайди? 
а) интеградион ëндошув усули 
б) содиологик кузатув усули 
в) комплексли ëндошув усули 
г) иқтисодий математик ëндошув усули 
д) тизимли ëндошув усули 
175. Қўлланиш ва фойдаланиш миқëсига қараб бошқариш функциялари? 
а) ҳудудий ва тармоқ функциялари 
б) иқтисодий, ижтимоий ва ташкилий функциялар 
в) умумий ва аниқ функциялар 
г) раҳбар ва бўйсунувчи функциялар 
д) ҳаммаси тўғри 
176. Агар бошқаришнинг ҳамма функциялари корхона раҳбарининг қўлида тўпланиб, 
барча қуйи раҳбарлар ва ишлаб чиқариш ячейкалари унга бўйсунса, у ҳолда 
бошқаришнинг бундай структураси? 
а) чизиқли поғонали тузилма кўринишида бўлади 
б) чизиқли штабли тузилма кўринишида бўлади 
в) функционал тузилма кўринишида бўлади 
г) чизиқли функционал тузилма кўринишида бўлади 
д) дастурли мақсадли тузилма кўринишида бўлади 
177. Корхонада “маркетинг бўлими”нинг жорий мақсадлари? 
а) янги маҳсулотни ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш 
б) ишлаб чиқариш бўйича янги техникани жорий қилиш 
в) юқори қувватга эга бўлган маҳсулот моделини ишлаб чиқиш 
г) битта ишчига тўғри келадиган маҳсулот ҳажмини кўпайтириш 
д) маҳсулот сотиш ҳажмини кўпайтириш 
178. Мақсадли бошқарув усули нечта поғонадан иборат? 
а) 2 та поғонадан 
б) 3 та поғонадан 
в) 4 та поғонадан 
г) 5 та поғонадан 
д) 6 та поғонадан 
179. Социалистик тадқиқотлар қандай усулларда уюштирилади? 
а) илмий конференциялар ўтказиш усулларида 
б) сўуровнома усулида 
в) интервью олиш усулида 
г) кузатиш усулида 
д) тадқиқот ўтказиш усулида 
е) а, б, в, г ва д 
180. Кимлар мумтоз ëки маъмурий менежментнинг (1920-1950) намоëндалари бўлган? 
а) Г. Сиймон, П. Друкер ва бошқалар 
б) Э. Мэйо, Р. Лайкерт ва бошқалар 
в) Ф. Тейлор, Г. Эмерсон ва бошқалар 
г) А. Файоль, М. Вебер ва бошқалар 
д) а ва б 
181. У(игрик) назарияси шароитида менежер? 

---

- 34 - 
а) ходимларни рағбатлантириб турса кифоя 
б) ходимларга қулай муҳит яратиб берса кифоя 
в) ходимларни доим мажбурлаш, назорат қилиб туриши зарур 
г) ходимларни доимо жазолаши ва жарима солиш билан қўрқитиб турса кифоя 
д) а ва б 
182. “Ташкил қилиш, режалаштириш, ихтисослаштириш, раҳбарлик ва назорат қилиш 
зарурлиги” биринчи бўлиб қайси давр ва регионда кун тартибига қўйилган? 
а) эрамиздан 4 минг йил олдин қадимий Мисрда 
б) эрамиздан 5 минг йил олдин Шумер мамлакатида 
в) эрамиздан 1 минг йил олдин Хитойда 
г) эрамиздан 3 минг йил олдин қадимий Мисрда 
д) эрамиздан 2 минг йил олдин қадимий Мисрда 
183. Менежментда ташкилий структурага энг асосий эътиборини қаратган олимни 
аниқланг? 
а) 1985 йил Р.Акофф
б) 1972 йил Д.М.Ривишиани
в) 1975 йил Генри Минцбург 
г) 1965 йил Игорь Аисофф
д) 1981 йил Г.Кунц ва С.О.Доннел 
184. “Кабан” усулини аниқланг?
а) ходимларни танлаш ва ишга ёллаш маҳоратини баҳолаш 
б) аттестациядан ўтказиш, ўқиш ва малакасини ошириш 
в) ходимларнинг олдига аниқ мақсад ва вазифалар қўйиш
г) лавозимларни алмаштириб туриш (ротация) 
д) нотўғри жавоб йўқ 
185. Ижтимоий–сиёсий соҳадаги мақсадни аниқланг? 
а) нарх эркинлигини таъминлаш 
б) давлат қурилишининг демократик хуқуқий тамойил ва меъёрларига ўтиш 
в) мустақил ва янгича фикрловчи кишиларни тарбиялаш ва бошқа хусусий 
мақсадларга эришиш 
г) жаҳон ҳамжамиятига кириб бориш ва у билан тенг ҳуқуқли ҳамкорликка йўл 
очиш 
д) кўп тармоқли иқтисодга ҳамда бозор муносабатларига ўтиш 
186. Бошқаришни ижтимоий функциясини аниқланг? 
а) маблағларни доиравий айланишини амалга ошириш 
б) моддий рағбатлантиришни таъминлаш 
в) ходимларни инсонийлик ва ўзаро муносабатларида сабр-тоқатли бўлиш рухида 
тарбиялаш 
г) ўзаро алоқаларини ўрнатиш ва мувофиқлаштириш 
д) а, б, в ва г 
187. Ташкилий структураларни ҳосил қиладиган бошқариш органлари? 
а) бошқарув тизими шаклида бўлади 
б) бошқарув бўғинлари шаклида бўлади 
в) бошқарув босқичлари шаклида бўлади 
г) а ва в 
д) нотўғри жавоб йўқ 
188. Бошқарувнинг ташкилий структурасини такомиллаштириш йўналишлари? 

---

- 35 - 
а) структурага ўзгартириш киритиш 
б) структурани алмаштириш 
в) структурани танлаш 
г) структурани интеграциялаш 
д) нотўғри жавоб йўқ 
189. Бошқаришнинг социал-руҳий методлари? 
а) ишлаб чиқариш жамоаларини, улардаги “психологик вазиятни”, ҳар бир 
ходимнинг шахсий хусусиятларини ўрганишга асосланади 
б) кадрларни тўғри танлашга асосланади 
в) жамоаларда соғлом ижтимоий-руҳий муҳитни яратишга асосланади 
г) а ва в 
д) нотўғри жавоб йўқ 
190. Бошқарувнинг ташкил қилиш функциясини бажаришда қандай усуллар 
қўлланилади? 
а) экстраполяция, регрессион таҳлил, омилли таҳлил, дельфа усуллари 
б) лойиҳалаш, буйруқ чиқариш, нормалаш, кўрсатма бериш усуллари 
в) иш ҳақи, рағбатлантириш, малакани ошириш усуллари 
г) муаммони қўйиш, муаммони ҳал қилиш, вазиятни баҳолаш усуллари 
д) тўғри жавоб йўқ 
191. Бошқаришнинг иқтисодий усуллари жумласига нималар киради? 
а) кредит ва фоиз ставкаси 
б) солиқ ва солиқ юки, бож тўловлари 
в) субсидия ва санкция 
г) лицензия ва трансферт тўловлари 
д) а, б, в ва г 
192. Бошқариш босқичлари деганда нималар назарда тутилади? 
а) бошқарув меъёрини чеклашни, яъни бир раҳбарга муайян ва қатъий чекланган 
ходимлар ҳамда бўлинмалар сонининг бўйсуниши назарда тутилади 
б) бошқарув структурасидаги иерархик босқичлар сонини чеклашни назарда 
тутилади 
в) бошқарув тизими таркибига кирувчи муассаса ва ташкилотлар назарда тутилади 
г) бошқарувнинг айрим ёки қатор функцияларни бажарувчи мустақил структураси 
бўлимлари назарда тутилади 
д) бир бошқариш бўғинининг иккинчисига, қуйи бўғиннинг юқори бўғинга 
изчиллик билан бўйсуниши назарда тутилади 
193. Корхона бу? 
а) ноишлаб чиқариш тармоқлари, ижодий жамоалар, транспорт, алоқа ҳамда 
телекоммуникация корхоналари ва ташкилотларининг пайчилик ёки акционерлик 
асосида кўнгилли бирлашмасидир 
б) бу молиявий жамғарма бўлиб корхоналарни эмас, балки сармояларни 
бирлаштиради 
в) ҳар қандай иқтисодий тизимда асосий ва бирламчи бўғин бўлиб ҳисобланади 
г) ишлаб чиқариш ва ноишлаб чиқариш соҳаларидаги турли-туман тадбиркорлик 
фаолияти 
д) ишлаб чиқаришнинг турли муаммолари юзасидан маслаҳатлар берадилар, 
лойиҳалаш билан шуғулланадилар 
194. Тизимли ëки замонавий менежментнинг моҳияти нимада? 

---

- 36 - 
а) тизимли ëндошув асосларини ишлаб чиқишда 
б) ўзгарувчан омилларни бошқарувга бўлган таъсирини ўрганишда 
в) яхлит бир бутун тизим билан унинг қисмлари, муносабатлари масалаларини 
кўриб чиқишда 
г) ҳаммаси тўғри 
д) ҳаммаси нотўғри 
195. Мақсадли бошқарув усулининг 1-поғонасида? 
а) фаолият соҳалари бўйича корхонанинг умумий мақсадлари аниқланади 
б) корхонанинг узоқ муддатлари ва стратегик мақсадлари аниқланади 
в) хусусий, якка мақсадларни режалаштириш ва уларнинг бажарилиш усуллари 
ишлаб чиқилади 
г) қабул қилинган режаларга айрим тузатишлар киритилади 
д) мақсаднинг қай даражада бажарилганлигига баҳо берилади 
196. Мақсадга қандай сифат хос? 
а) тобе бўлишлик сифати 
б) ёйиш сифати 
в) ўзаро муносабатда бўлишлик сифати 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
197. Корхонада “молия бўлими”нинг жорий мақсадлари бу? 
а) фойдани кўпайтириш ва қарздорликни камайтириш 
б) акциядан олинадиган даромадларни кўпайтириш 
в) маҳаллий ҳокимиятга маблағ ажратиш 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
198. Бошқарув структурасининг ташкилий турлари нечта? 
а) 5 та 
б) 6 та 
в) 7 та 
г) 8 та 
д) 10 та 
199. Кимлар “инсоний муносабатлар” мактабининг намоëндалари бўлган? 
а) Г. Саймон, П. Друкер ва бошқалар 
б) Э. Мэйо, Р. Лейкарт ва бошқалар 
в) А. Тейлор, Г. Эмерсон ва бошқалар 
г) А. Файол, М. Вебер ва бошқалар 
д)в ва г 
200. Ф. Тейлорнинг диққат марказида энг аввало? 
а) икки тамойил, яъни аниқ қўйилган мақсад ва ғоялар туради 
б) 14 тадан иборат бошқариш тамойиллари туради 
в) ёлланма ишчиларнинг меҳнатини унумдорлигини оширишда самарадор ва 
мақбул усулларни излаш туради 
г) инсоний муносабатлар “бирдамлик руҳи”ни шакллантириш фикри туради 
д)а ва б 
201. Соҳибқирон Амир Темур давлат ва жамиятни бошқаришда нечта ижтимоий сиёсий 
гуруҳга таянган? 
а) 10 та 

---

- 37 - 
б) 12 та 
в) 9 та 
г) 7 та 
д) 5 та 
202. Менежментнинг ҳаммабоп универсал тамойилларини қачон ва ким ишлаб чиққан? 
а) эрамиздан 284 йил олдин Диоклетиан 
б) эрамиздан 325 йил олдин Александр Македонский 
в) эрамиздан 350 йил олдин Платон 
г) эрамиздан 400 йил олдин Ксенофонт 
д) эрамиздан 400 йил олдин Сократ 
203. Менежментда бошқариш функцияларига ситуацияли ва тизимли ёндошиш кимлар 
томонидан ёқлаб чиқилган? 
а) 1985 йил Р.Акофф томонидан 
б) 1972 йил Д.М.Ривишиани томонидан 
в) 1975 йил Генри Минцбург томонидан 
г) 1965 йил Игорь Аисофф томонидан 
д) 1981 йил Г.Кунц ва С.О.Доннел томонидан 
204. Мақсад – бу? 
а) муддао 
б) мурод 
в) у ёки бу ниятга эришиш учун кўзда тутиладиган муштарак орзу 
г) бу навбатдаги босқичда “жанг” билан забт қилинадиган бамисоли чўққидир 
д) нотўғри жавоб йўқ 
205. Ижтимоий-иқтисодий мақсадладларни аниқланг? 
а) нарх эркинлигини таъминлаш 
б) давлат қурилишининг демократик ҳуқуқий тамойил ва меъёрларига ўтиш 
в) мустақил ва янгича фикрловчи кишиларни тарбиялаш ва бошқа хусусий 
мақсадларга эришиш 
г) жаҳон ҳамжамиятига кириб бориш ва у билан тенг ҳуқуқли ҳамкорликка йўл 
очиш 
д) кўп тармоқли иқтисодга ҳамда бозор муносабатларига ўтиш 
206. Бошқаришни маънавий-маърифий функциясини аниқланг? 
а) маблағларни доиравий айланишини амалга ошириш 
б) моддий рағбатлантиришни таъминлаш 
в) ходимларни инсонийлик ва ўзаро муносабатларида сабр-тоқатли бўлиш руҳида 
тарбиялаш 
г) ўзаро алоқаларини ўрнатиш ва мувофиқлаштириш 
д) а, б, в ва г 
207. Агар бошқаришнинг ҳамма функциялари корхона раҳбари қўлида тўпланиб барча 
қуйи раҳбарлар ва ишлаб чиқариш ячейкалари унга бўйсунса, у ҳолда бошқаришнинг 
бундай ташкилий стуктураси? 
а) чизиқли структура кўринишида бўлади 
б) чизиқли-штабли структура кўринишида бўлади 
в) функционал структура кўринишида бўлади 
г) чизиқли-функционал структура кўринишида бўлади 
д) дастурли- мақсадли структура кўринишида бўлади 
208. Бошқаришнинг чизиқли структурасини аниқланг? 

---

- 38 - 
а) раҳбар ўзига топширилган бўлинма фаолиятини яккабошлик асосида бошқаради 
б) раҳбар фаолиятида ихтисослашган хизматлар, маслаҳатчилар кенгаши, раҳбар 
қарор қабул қилишида ёрдам беради 
в) раҳбар ва структура бўғинларининг фаолияти ихтисослаштиришга қаратилган 
бўлади 
г) чизиқли ва функционал стуктураларга тузатишлар киритиш йўли билан 
бошқарув фаолияти амалга оширилади 
д) бундай структура функционал стуктура ва маҳсулот бўйича структуралар 
комбинациясини ифодалайди 
209. Фармойиш бериш шаклларига? 
а) лойиҳалаш киради 
б) буйруқ чиқариш киради 
в) нормалаш киради 
г) фармойиш бериш киради 
д) б ва г 
210. Бошқарувнинг назорат функциясини бажаришда қандай усуллар қўлланилади? 
а) экстраполяция, регрессион таҳлил, омилли таҳлил, дельфа усуллари 
б) лойиҳалаш, буйруқ чиқариш, нормалаш, кўрсатма бериш усуллари 
в) иш ҳақи, рағбатлантириш, малакани ошириш усуллари 
г) муаммони қўйиш, муаммони ҳал қилиш, вазиятни баҳолаш усуллари 
д) тўғри жавоб йўқ 
211. Маъмурий бошқариш шароитида давлатнинг қуйидаги чизмалар орқали таъсирини 
аниқланг? 
а) 
корхона режа корхона
бозор 
корхона
режа 
в) 
корхона
бозор корхона
корхона
режа
бозор 
212. Бошқариш бўғими деганда нималар назарда тутилади? 
а) бошқарув меъёрини чеклашни, яъни бир раҳбарга муайян ва қатъий чекланган 
ходимлар ҳамда бўлинмалар сонининг бўйсуниши назарда тутилади 
б) бошқарув структурасидаги иерархик босқичлар сонини чеклашни назарда 
тутилади 
в) бошқарув тизими таркибига кирувчи муассаса ва ташкилотлар назарда тутилади 
г) бошқарувнинг айрим ёки қатор функцияларни бажарувчи мустақил структураси 
бўлимлари назарда тутилади. 
д) бир бошқариш бўғинининг иккинчисига, қуйи бўғиннинг юқори бўғинга 
изчиллик билан бўйсуниши назарда тутилади 
213. Лизинг фирмалар қандай фаолият турлари билан шуғулланадилар? 
а) бундай фирмалар хусусий ва ташкилотлар учун сир сақланадиган хизматларни 
бажарадилар 
Давлат
б) 
Давлат 
Давлат
г) 
Давлат 

---

- 39 - 
б) бундай фирмалар салоҳияти қудратли, хўжалик тизими эса етарлича молиявий 
воситалари бўлмаган бошқа мулкларни шартнома асосида муайян муддатга бериб 
турадилар 
в) бу фирмаларни таваккалчилик фаолияти билан шуғулланадиган фирмалар деб 
аташади 
г) бундай фирмалар жисмоний ва юридик шахсларнинг мулкларини жалб этиш ва 
бу мулклардан ўз эҳтиёжлари бўйича эркин фойдаланиш масалалари билан 
шуғулланадилар 
д) бундай фирмалар турли иншоотлар ва тузилмаларни лойиҳалаш, қуриш, 
фойдаланишга топшириш билан шуғулланадилар 
214. 3амонавий бошқаришга қайси ëндошув турлари киради? 
а) комплексли, таркибий, вазиятли, интеграцион ëндошув 
б) иқтисодий, математик, тизимли, функционал ëндошув 
в) тизимли, вазиятли, функционап, миқдорий ëндошув 
г) миқдорий, комплексли, иқтисодий-математик ëндошув 
д) а ва г 
215. Мақсадли бошкарув усулининг 2-поғонасида? 
а) корхонанинг узоқ ва стратегик мақсадлари аниқланади 
б) хусусий, якка мақсадларни режалаштириш ва уларнинг бажарилиш усуллари 
ишлаб чиқилади 
в) фаолият соҳалари бўйича корхонанинг умумий мақсадлари аниқланади 
г) корхонанинг эришган натижасига, яъни мақсаднинг қай даражада 
бажарилганлигига баҳо берилади 
д) қабул қилинган режаларга айрим тузатишлар киритилади 
216. Корхонада “меҳнат бўлими” ни жорий мақсадлари бу? 
а) янги маҳсулотни ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш 
б) ишлаб чиқариш бўйича янги техникани жорий қилиш 
в) юқори қувватга эга бўлган маҳсулот моделини ишлаб чиқиш 
г) битта ишчига тўғри келадиган маҳсулот ҳажмини кўпайтириш 
д) маҳсулот сотиш ҳажмини кўпайтириш 
217. Корхонада ижтимоий бўлимнинг жорий мақсадлари бу? 
а) фойдани кўпайтириш ва қарздорликни камайтириш 
б) акциядан олинадиган даромадларни кўпайтириш 
в) маҳаллий ҳокимиятга маблағ ажратиш 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
218. Кимлар миқдорий тизимли ëки замонавий менежментнинг намоëндалари бўлган? 
а) Э. Мэйо, Р. Лайкарт ва бошқалар 
б) А. Тейлор, Г. Эмерсон ва бошқалар 
в) Э. Дейл, Г. Саймон, П. Друкер ва бошқалар 
г) А. Файол, М. Вебер ва бошқалар 
д) а ва г 
219. Г. Эмерсоннинг диққат марказида, энг аввало? 
а) 14 тадан иборат бошқариш тамойиллари туради 
б) икки тамойил, яъни аниқ қўйилган мақсад ва ғоялар, оқилона соғлом фикр ëтади 
в) инсоний мунооабат муносабатларни шакллантириш фикри ëтади 

---

- 40 - 
г) ëлланма ишчилар меҳнатининг унумдорлигини ошириш, самарадор мақбул 
усулларни излаш ëтади 
д) а ва г 
220. Бошқаришнинг иқтисодий методлари? 
а) бошқариш девонининг муайян тузилмасини тузишга асосланади 
б) буйруқлар, фармойишлар ва қўлланмалар чиқариш уларнинг бажарилишини 
назорат қилишга асосланади 
в) кадрларни тўғри танлашга асосланади 
г) иқтисодий манфаатлардан фойдаланишига асосланади 
д) а ва г 
е) б ва в 
ж) а, б, в ва г 
221. Бошқарув жараëни босқичларини аниқланг? 
а) олдиндан мақсадни билиш, аналитик ишлар 
б) мақсадни аниқлаш, ҳолат, муаммо, ечим 
в) ахборот ишлари, ҳаракат вариантлари танлови 
г) ташкилий ва амалий ишлар 
222. Қуйидагиларнинг қайси бири менежментнинг принциплари ҳисобланади? 
а) номенклатура принципи 
б) иерархия принципи 
в) формализм, расмиятчилик принципи 
г) маҳдудлик принципи 
д) консерватизм принципи 
223. Менежментда қачон ва ким томондан 1-бўлиб “штаб”лар ташкил қилинди? 
а) эрамиздан 284 йил олдин Диоклетиан томонидан 
б) эрамиздан 325 йил олдин Александр Македонский томонидан 
в) эрамиздан 350 йил олдин Платон томонидан 
г) эрамиздан 400 йил олдин Ксенофонт томонидан 
д) эрамиздан 400 йил олдин Сократ томонидан 
224. Бошқаришнинг поғоналарига асосланадиган тамойилни аниқланг? 
а) режалаштириш тамойили 
б) демократиялаш тамойили 
в) илмийлик тамойили 
г) иерархия тамойили 
д) жавобгарлик тамойили 
225. Узлуксиз мақсад деганда? 
а) бир йил ичида, квартал, бир ой мобайнида ва ундан ҳам камроқ муддат ичида 
амалга ошириладиган мақсадлар тушунилади 
б) беш йиллик ёки ундан кўпроқ давр мобайнида амалга ошириладиган мақсадлар 
тушунилади 
в) ҳар куни қабул қилинадиган ва амалга ошириладиган одатий мақсадлар 
тушунилади 
г) бирор-бир муоммони ҳал этиш зарурати туғилган ҳолларда пайдо бўладиган 
мақсадлар тушунилади 
д) а, б, в ва г 
226. Мақсадли ёндошув усули бўйича корхонанинг I поғона мақсадини аниқланг? 

---

- 41 - 
а) корхонани узоқ муддатли ва стратегик мақсадини аниқлаш 
б) фаолият соҳалари бўйича корхонанинг умумий мақсадларини аниқлаш 
в) хусусий якка мақсадларини режалаштириш ва уларнинг бажарилиш усулларини 
ишлаб чиқиш 
г) натижани баҳолаш 
д) тузатишлар киритиш 
227. Корхонада конструкторлик бўлими қандай аниқ функцияни бажаради? 
а) моддий ва меҳнат ҳаражатлари нормативларини ишлаб чиқади 
б) маҳсулотнинг техник эстетикасига, ишлаб чиқаришнинг иқтисодий 
технологияси ҳамда хавфсизлик техникаси талабларига мос келишини 
таъминлайди 
в) хужжатлаштириш техникасини ва янги маҳсулотни назорат қилади 
г) меҳнатни нормалаш ишини уюштиради ва уни амалга оширади 
д) меҳнат интизомининг ҳолати ва ички тартиб қоидаларига риоя қилинишини 
назорат қилади 
228. Қуйида қайд этилган раҳбарларнинг қайси бири бошқаришнинг умумдавлат 
органларига киради? 
а) вилоят ҳокимлиги 
б) туман ҳокимлиги 
в) олий суд 
г) шаҳар ҳокимлиги 
д) нотўғри жавоб йўқ 
229. Бошқаришнинг чизиқли-функционал структурасини аниқланг? 
а) раҳбар ўзига топширилган бўлинма фаолиятини яккабошлик асосида бошқаради 
б) раҳбар фаолиятида ихтисослашган хизматлар, маслаҳатчилар кенгаши, раҳбар 
қарор қабул қилишида ёрдам беради 
в) раҳбар ва структура бўғинларининг фаолияти ихтисослаштиришга қаратилган 
бўлади 
г) чизиқли ва функционал структураларга тузатишлар киритиш йўли билан 
бошқарув фаолияти амалга оширилади 
д) бундай структура функционал структура ва маҳсулот бўйича структуралар 
комбинациясини ифодалайди 
230. Бошқариш жараёнида бошқарилувчи объектга нисбатан намунавий тажрибадан 
ўтган усулларни қўлланилмоқчи бўлинса, бошқарувнинг қандай усули қўлланилади? 
а) системали ёндошув усули 
б) комплексли ёндошув усули 
в) социологик ёндошув усули 
г) эксперимент усули 
д) таркибий ёндошув усули 
231. Бошқаришнинг ташкилий-маъмурий усуллари қандай шаклда намоён бўлади? 
а) ташкилий таъсир кўрсатиш шаклида 
б) фармойиш бериш усуллари шаклида 
в) лойиҳалаш, регламентлаш ва нормалаш шаклида 
г) буйруқ чиқариш, фармойиш бериш, кўрсатмалар бериш шаклида 
д) а ва б 
232. Бошқарув структурасига таъсир қилувчи омилларни аниқланг? 

---

- 42 - 
а) бошқарув мақсади, бошқарув функциялари ва вазифалари, истеъмолчилар 
гуруҳи 
б) технология, ташқи муҳит, корхонанинг катта-кичиклиги, бизнес стратегияси, 
ходимлар сони, шаклланган структура, қарорлар тизими 
в) юқори малакали ходимларга эга бўлган бўлимлар ва бўғимлар, ўзгаришларга 
нисбатан сезгирлик, иш графигининг истеъмолчиларга мослашганлиги 
г) бўғин ва босқичлар сонини кўпайиб кетиши, ҳаражатларни ортиб кетиши, 
масъулиятсизликка йўл қўйилиши 
д) жорий вазифаларни ўз вақтида моҳирлик билан ҳал этилиши, ишлаб 
чиқаришнинг миқёси, мураккаблиги, бошқарув объектларининг жойлашуви 
233. Бошқарувнинг умумдавлат органларига қайси органлар киради? 
а) Қонун чиқарувчи орган 
б) Ижро этувчи орган 
в) Суд органлари 
г) Тўғри жавоб йўқ 
д) Нотўғри жавоб йўқ 
234. Селинг фирмалар қандай фаолият турлари билан шуғулланадилар? 
а) Бундай фирмалар хусусий ва ташкилотлар учун сир сақланадиган хизматларни 
бажарадилар 
б) Бундай фирмалар салоҳияти қудратли, хўжалик тизими эса етарлича молиявий 
воситалари бўлмаган бошқа мулкларни шартнома асосида муайян муддатга бериб 
турадилар 
в) Бу фирмаларни таваккалчилик фаолияти билан шуғулланадиган фирмалар деб 
аташади 
г) Бундай фирмалар жисмоний ва юридик шахсларнинг мулкларини жалб этиш ва 
бу мулклардан ўз эҳтиёжлари бўйича эркин фойдаланиш масалалари билан 
шуғулланадилар 
д) Бундай фирмалар турли иншоотлар ва тузилмаларни лойиҳалаш, қуриш, 
фойдаланишга топшириш билан шуғулланадилар 
235. Системани бошқариш - бу? 
а) системани ташкил этувчи элементларга нисбатан амалга оширилган мақсадга 
йўналтирилган таъсир 
б) ҳар бири алоҳида аниқ ва катта тавсифлар берувчи ўзаро боғлиқлик 
в) қонунлар билан ҳаракатланувчи жараëн 
г) одамларга мақсадли таъсир этиш жараëни 
д) а ва в 
е) в ва г 
ж) ҳаммаси тўғри 
236. Қуйида қайд қилинган функцияларнинг қайси бири бошқаришнинг иқтисодий 
функцияларига киради? 
а) меҳнат шароитини яратиш 
б) ходимларни инсонийлик руҳида тарбиялаш 
в) маркетинг хизматини уюштириш 
г) ишлаб чиқаришни ташкил қилиш
д) а, б, в ва г 
е) а ва б 
ж) в ва г 

---

- 43 - 
237. Собиқ иттифоқда бошқариш назариясини ривожланиши қайси йиллардан бошлаб 
кучайди? 
а) 1950- йиллардан бошлаб 
б) 1950- йилларнинг охирларидан бошлаб 
в) 1960- йиллардан бошлаб 
г) 1970- йиллардан бошлаб 
д) 1980- йиллардан бошлаб 
238. Узлуксиз мақсадлар деганда? 
а) бир йил ичида, чоракда, бир ой мобайнида ва ундан ҳам камроқ муддат давомида 
амалга ошириладиган мақсадлар 
б) беш йиллик ëки ундан кўпроқ давр мобайнида амалга ошириладиган мақсадлар 
в) ҳар куни қабул қилинадиган ва амалга ошириладиган одатий мақсадлар 
г) бирор бир муаммони ҳал этиш зарурати туғилган ҳолларда пайдо бўладиган 
мақсадлар 
д) а, б, в ва г 
е) а ва б 
ж) а, б ва в 
239. Қуйида қайд қилинганларнинг қайси бири бошқариш функцияси ҳисобланади? 
а) режалаштириш 
б) ташкил қилиш 
в) тартибга солиш ва мувофиқлаштириш 
г) назорат ва рағбатлантириш 
д) а ва б 
е) а, б, в ва г 
240. Инновацион мақсадлар деганда? 
а) ҳар куни қабул қилинадиган ва амалга ошириладиган одатий мақсадлар 
б) ходимлар малакасини ошириш соҳасидаги мақсадлар 
в) бирор-бир муаммони ҳал этиш зарурати туғилган ҳолларда пайдо бўладиган 
мақсадлар 
г) корхонага ва айрим ходимларга қийинчиликлар туғдирадиган мақсадлар 
д) янги маҳсулот ишлаб чиқариш, янги технологияни жорий қилиш бўйича 
қўйиладиган мақсадлар 
д) иккинчи даражали ҳамда қуйи бўғин мақсадларни график тасвири тушунилади 
241. Амир Темурнинг эътиқод қўйган пири, тинчликсевар ва раиятпарвар инсон 
Зайнуддин Абубакр Тойбодий Темурга мактуб ёзиб, унинг салтанат юмушларида 
қуйидаги ишларнинг қайси бирига қайси бирини қўллашни тавсия этган? 
а) кенгаш 
б) машварату маслаҳат 
в) хушфеъллигу мулоҳазакорлик 
г) эҳтиёткорлик 
д) нотўғри жавоб йўқ 
242. Менежментда ихтисослаштириш принципи 1-бўлиб қаерда ва ким томондан ишлаб 
чиқилди? 
а) эрамиздан 284 йил олдин Диоклетиан томонидан 
б) эрамиздан 325 йил олдин Александр Македонский томонидан 
в) эрамиздан 350 йил олдин Платон томонидан 
г) эрамиздан 400 йил олдин Ксенофонт томонидан 

---

- 44 - 
д) эрамиздан 400 йил олдин Сократ томонидан 
243. Оммани бошқаришга кенг кўламда жалб қилишни, ишларнинг кенгаш ва маслаҳат 
билан бажарилишини қайси тамойил талаб қилади? 
а) режалаштириш тамойили 
б) демократиялаш тамойили 
в) илмийлик тамойили 
г) иерархия тамойили 
д) жавобгарлик тамойили 
244. Умумжамият миқёсидаги муносабатларни акс эттиришга қараб мақсадлар қандай 
гуруҳларга бўлинади? 
а) социал мақсадлар 
б) корхона мақсадлари 
в) бўлим мақсадлар 
г) якка ходим мақсадлар 
д) нотўғри жавоб йўқ 
245. Халқаро муносабатлар соҳасидаги мақсадни аниқланг? 
а) нарх эркинлигини таъминлаш 
б) давлат қурилишининг демократик ҳуқуқий тамойил ва меъёрларига ўтиш 
в) мустақил ва янгича фикрловчи кишиларни тарбиялаш ва бошқа хусусий 
мақсадларга эришиш 
г) жаҳон ҳамжамиятига кириб бориш ва у билан тенг ҳуқуқли ҳамкорликка йўл 
очиш 
д) кўп тармоқли иқтисодга ҳамда бозор муносабатларига ўтиш 
246. Корхонада режа-иқтисод бўлими қандай аниқ функцияни бажаради? 
а) моддий ва меҳнат ҳаражатлари нормативларини ишлаб чиқади 
б) маҳсулотнинг техник эстетикасига, ишлаб чиқаришнинг иқтисодий 
технологияси ҳамда хавфсизлик техникаси талабларига мос келишини 
таъминлайди 
в) хужатлаштириш техникасини ва янги маҳсулотни назорат қилади 
г) меҳнатни нормалаш ишини уюштиради ва уни амалга оширади 
д) меҳнат интизомининг ҳолати ва ички тартиб қоидаларига риоя қилинишини 
назорат қилади 
247. Функционал структура? 
а) барча қуйи раҳбарлар ва ишлаб чиқариш ячейкаларини корхона раҳбарига 
бўйсундириш орқали ташкил этилади 
б) ҳар бир бошқарув бўғинига муайян функцияларни бириктириб қўйиш орқали 
ташкил этилади 
в) ҳар бир чизиқли раҳбар қошида ихтисослашган хизматлар, маслаҳатчилар 
кенгаши, яъни штаблар тузиш орқали ташкил этилади 
г) а ва б 
д) нотўғри жавоб йўқ 
248. Бошқаришнинг функционал структурасини аниқланг? 
а) раҳбар ўзига топширилган бўлинма фаолиятини яккабошлик асосида бошқаради 
б) раҳбар фаолиятида ихтисослашган хизматлар, маслаҳатчилар кенгаши, раҳбар 
қарор қабул қилишида ёрдам беради 
в) раҳбар ва структура бўғинларининг фаолияти ихтисослаштиришга қаратилган 
бўлади 

---

- 45 - 
г) чизиқли ва функционал структураларга тузатишлар киритиш йўли билан 
бошқарув фаолияти амалга оширилади 
д) бундай структура функционал структура ва маҳсулот бўйича структуралар 
комбинациясини ифодалайди 
249. Бошқарилувчи объект таркибий қисмларга бўлиб ўрганилганда, бошқарувнинг 
қандай усули қўлланилади? 
а) системали ёндошув усули 
б) комплексли ёндошув усули 
в) социологик ёндошув усули 
г) эксперимент усули 
д) таркибий ндошув усули 
250. Бошқаришнинг ташкилий усуллари бошқаришнинг қандай функцияларини 
бажарилишини таъминлайди? 
а) ташкилий барқарорликни 
б) интизомлилигини 
в) мувофиқлилигини 
г) узлуксизлилигини 
д) нотўғри жавоб йўқ 
251. Қандай белгилар бошқарув структурасини аниқловчи белгилар бўлиб ҳисобланади? 
а) бошқарув мақсади, бошқарув функциялари ва вазифалари, истеъмолчилар 
гуруҳи 
б) технология, ташқи муҳит, корхонанинг катта-кичиклиги, бизнес стратегияси, 
ходимлар сони, шаклланган структура, қарорлар тизими 
в) юқори малакали ходимларга эга бўлган бўлимлар ва бўғимлар, ўзгаришларга 
нисбатан сезгирлик, иш графигининг истеъмолчиларга мослашганлиги 
г) бўғин ва босқичлар сонини кўпайиб кетиши, ҳаражатларни ортиб кетиши, 
масъулиятсизликка йўл қўйилиши 
д) жорий вазифаларни ўз вақтида моҳирлик билан ҳал этилиши, ишлаб 
чиқаришнинг миқёси, мураккаблиги, бошқарув объектларининг жойлашуви 
252. Бошқариш органларини тузишда эътибор берилиши лозим бўлган иккинчи 
тамойилда нималар назарда тутилади? 
а) бошқарув меъёрини чеклашни, яъни бир раҳбарга муайян ва қатъий чекланган 
ходимлар ҳамда бўлинмалар сонининг бўйсуниши назарда тутилади 
б) бошқарув структурасидаги иерархик босқичлар сонини чеклашни назарда 
тутилади 
в) бошқарув тизими таркибига кирувчи муассаса ва ташкилотлар назарда тутилади 
г) бошқарувнинг айрим ёки қатор функцияларни бажарувчи мустақил структураси 
бўлимлари назарда тутилади 
д) бир бошқариш бўғинининг иккинчисига, қуйи бўғиннинг юқори бўғинга 
изчиллик билан бўйсуниши назарда тутилади 
253. Венчур фирмалар қандай фаолият турлари билан шуғулланадилар? 
а) бундай фирмалар хусусий ва ташкилотлар учун сир сақланадиган хизматларни 
бажарадилар 
б) бундай фирмалар салоҳияти қудратли, хўжалик тизими эса етарлича молиявий 
воситалари бўлмаган бошқа мулкларни шартнома асосида муайян муддатга бериб 
турадилар 

---

- 46 - 
в) бу фирмаларни таваккалчилик фаолияти билан шуғулланадиган фирмалар деб 
аташади 
г) бундай фирмалар жисмоний ва юридик шахсларнинг мулкларини жалб этиш ва 
бу мулклардан ўз эҳтиёжлари бўйича эркин фойдаланиш масалалари билан 
шуғулланадилар 
д) бундай фирмалар турли иншоотлар ва тузилмаларни лойиҳалаш, қуриш, 
фойдаланишга топшириш билан шуғулланадилар 
254. Бошқаришда системали ëндошув деганда? 
а) масалани аниқ қўйилиши ва мақсадли бошқаришни шакллантириш 
б) қўйилган масалани ечилиши туфайли энг катта самарага эришиш 
в) мақсадни миқдорий баҳолаш, ютуқларга эришиш услублари ва воситалари 
г) хўжалик юритишнинг барча бўғинларида бошқаришни ташкил этиш мантиқи 
д) а ва б 
е) в ва г 
ж) а, б ва г 
з) а, б ва в 
и) г, в, а ва б 
255. Мақсадли бошқарув усулининг қандай афзалликлари бор? 
а) корхона бошқарув тизимини такомиллаштиришга ëрдам беради 
б) ҳар бир ходим корхонанинг юксак натижаларга эришишига имкон беради 
в) раҳбарджан аниқ ва бажарилиши бўлган мақсадларни қабул қилишни талаб 
этади 
г) ходимларга мажбурият ва ваколатларни тақсимлаш йўли билан улардан тўғри ва 
самарали фойдаланишга ëрдам беради 
д) аниқ миқдорий кўрсаткичлар ëрдамида эришилган натижаларга объектив баҳо 
бериш имкониятини беради 
е) а ва в 
ж) б ва г 
з) а, б, в, г ва д 
256. Стратегик режалаштиришдан стратегик бошқарувга қайси йилларда ўтилди? 
а) 1980- йиллардан бошлаб
б) 1960-1970 йиллардан бошлаб 
в) 1950-1960 йиллардан бошлаб 
г) тўғри жавоб йўқ 
д) нотўғри жавоб йўқ 
257. Бошқаришга мақсадли ёндошув намоёндалари барча мақсадларини нечта гуруҳга 
бўлишади? 
а) 2 та 
б) 3 та 
в) 4 та 
г) 5 та 
д) 6 та 
258. Корхонада “молия бўлими”нинг жорий мақсадлари бу? 
а) фойдани кўпайтириш ва қарздорликни камайтириш 
б) акциядан олинадиган даромадларни кўпайтириш 
в) маҳаллий ҳокимиятга маблағ ажратиш 
г) тўғри жавоб йўқ 

---

- 47 - 
д) нотўғри жавоб йўқ 
259. Бошқарув функциялари деганда нимани тушунасиз? 
а) менежментнинг маълум масалаларини ечишга йўналган бир хил ишлар 
йиғиндиси 
б) бу бошқарув аппарати ходимларининг меҳнат жараëни 
в) бу ишлаб чиқариш жараëнининг мувофиқлаштириб турувчи маркетинг 
г) бу ишлаб чиқаришни ташкил этиш
260. “Мақсадлар шажараси” деганда? 
а) мақсаднинг муҳимлиги жиҳатдан занжирланиши, тартибланиши тушунилади 
б) мақсадни қўйиш ва амалга оширишнинг мавжуд шарт-шароитларга боғлиқлиги 
тушунилади 
в) бир мақсаднинг бошқа мақсадга бўйсуниши тушунилади 
г) мақсадлар билан уларга эришиш ва воситалар ўртасидаги алоқанинг график 
тасвири тушунилади. 
261. Менежер бу- 
а) Маҳсус тайёргарлик кўрган бошқаришнинг сир-асрорларини қонун қоидаларини 
пуҳта эгаллаган малакали мутаҳасис 
б) Менежер ёлланма бошқарувчи бўлиб алоҳида ижтимоий қатламга мансуб шахс. 
в) Компания, фирма, банк, корхона, молия муассасаларнинг ижроий ҳокимиятига 
эга бўлган бошқарувчи 
г) Директор, раҳбар, мудир мамурий бошқарувчилар. 
д) Нотўғри жавоб йўқ. 
262. Менежерлар бошқарув поғанасига биноан нечта тоифага бўлинади. 
а) 3 та
б) 4 та
в) 5 та
г) 6 та
д) 10 та 
263 Юқори поғона менежерларни аниқланг. 
а) Фирма фаолиятини айрим томонларини бошқаради. 
б) Топшириқларнинг бажаришини бошқаради. 
в) Фирма режасини ишлаб чиқади ва уни амалга оширади. 
г) а+б+в
д) Тўғри жавоб йўқ 
264.Ўрта поғона менежерларни аниқланг. 
а) Фирма фаолиятини айрим томонларини бошқаради. 
б) Топшириқларнинг бажаришини бошқаради. 
в) Фирма режасини ишлаб чиқади ва уни амалга оширади. 
г) а+б+в
д) Тўғри жавоб йўқ 
265.Қуйи поғона менежерларни аниқланг. 
а) Фирма фаолиятини айрим томонларини бошқаради. 
б) Топшириқларнинг бажаришини бошқаради. 
в) Фирма режасини ишлаб чиқади ва уни амалга оширади. 
г) а+б+в
д) Тўғри жавоб йўқ 
266. Юқори поғона менежерлар қандай фаолият тури билан шугулланади. 

---

- 48 - 
а) Фирма истиқболини белгилаш ва уни кележаги учун аҳамиятли чора 
тадбирларни ишлаб чиқиш билан шуғулланади. 
б) Ишлаб чиқариш, товарларни сотиш нарх белгилаш молия фаолияти билан 
шуғулланади. 
в) Янги товарларни ўзлаштириш, янги техналогияни қўллаш, меҳнатни ташкил 
этиш, кабиларни бошқариш билан шуғулланади. 
г) Цех, бўлим, бригада, доирасида ишни ташкил этиш ва топшироқларни бажариш 
билан шуғулланади. 
д) б+в 
267. Ўрта поғона менежерлар қандай фаолият тури билан шуғулланади.
а) Фирма истиқболини белгилаш ва уни кележаги учун аҳамиятли чора 
тадбирларни ишлаб чиқиш билан шуғулланади. 
б) Ишлаб чиқариш, товарларни сотиш нарх белгилаш молия фаолияти билан 
шуғулланади. 
в) Янги товарларни ўзлаштириш, янги техналогияни қўллаш, меҳнатни ташкил 
этиш, кабиларни бошқариш билан шуғулланади. 
г) Цех, бўлим, бригада, доирасида ишни ташкил этиш ва топшироқларни бажариш 
билан шуғулланади. 
д) Тўғри жавоб йўқ 
268. Қуйи поғона менежерлар қандай фаолият тури билан шуғулланади. 
а) Фирма истиқболини белгилаш ва уни кележаги учун аҳамиятли чора 
тадбирларни ишлаб чиқиш билан шуғулланади. 
б) Ишлаб чиқариш, товарларни сотиш нарх белгилаш молия фаолияти билан 
шуғулланади. 
в) Янги товарларни ўзлаштириш, янги техналогияни қўллаш, меҳнатни ташкил 
этиш, кабиларни бошқариш билан шуғулланади. 
г) Цех, бўлим, бригада, доирасида ишни ташкил этиш ва топшироқларни бажариш 
билан шуғулланади. 
д) Тўғри жавоб йўқ 
269) Бошқарув функцияларни бажаришда ва жамоат ишлаб чиқаришда замонавий 
менежер. 
а) Раҳбар бошқарувчи 
б) Раҳбар дипломат 
в) Раҳбар мураббий
г) Раҳбар иноватор 
д) а+б+в+г 
270) Бошқарув услуби. 
а) Бошқарув жараёнида юзага чиқадиган томонларни ҳал қилиш усуллари, 
йўллари. 
б) Бошқариш функцияларини самарали бажаришда бўйсунувчиларга аниқ тасир 
этиш усули ва йўллари. 
в) Бошқарувни турли поғона босқичларида турган бошқарув органлари ва 
раҳбарларнинг йил услуби. 
г) бошқарув жараёнида у ёки бу масалани ҳал қилишда унинг ўзига хос ёндашиши
д) б+в 
271. Иш услуби-

---

- 49 - 
а) Бошқарув жароёнида юзага чиқадиган томонларни ҳал қилиш усуллари, 
йўллари. 
б) Бошқариш функцияларни самарали бажаришда бўйсунувчиларга аниқ тасир 
этиш усули ва йўллари. 
в) Бошқарувни турли поғона босқичларида турган бошқарув органлари ва 
раҳбарларнинг йил услуби. 
г) бошқарув жараёнида у ёки бу масалани ҳал қилишда унинг ўзига хос ёндашиши
д) б+в 
272. Рахбарнинг иш услуби- 
а) Бошқарув жароёнида юзага чиқадиган томонларни ҳал қилиш усуллари 
,йўллари. 
б) Бошқариш функсияларни самарали бажаришда бўйсунувчиларга аниқ тасир 
этиш усули ва йўллари. 
в) Бошқарувни турли поғона босқичларида турган бошқарув органлари ва 
раҳбарларнинг йил услуби. 
г) бошқарув жараёнида у ёки бу масалани ҳал қилишда унинг ўзига хос ёндашиши
д) б+в 
273. Раҳбарлик услубига тасир қилувчи омилларни аниқланг. 
а) Объектив омиллар 
б) Субъектив омиллар 
в) Шахсий сифатлар 
г) кобиляти ва қизиқишлари. 
д) а+б 
274. Раҳбарлик услубига тасир этувчи объектив омилларни аниқланг. 
а) Бошқариш қонунлари ва томойиллари 
б) жамоадаги ижтимоий руҳий муҳит 
в) Ишчанлик ва шахсий сифатлар 
г) Билим кўникмаси ва маҳорати 
д) а+б 
275. Раҳбарлик услубига тасир этувчи субъектив омилларни аниқланг. 
а) Бошқариш қонунлари ва тамойиллари 
б) жамоадаги ижтимоий руҳий муҳит 
в) Ишчанлик ва шахсий сифатлар 
г) Билим кўникмаси ва маҳорати 
д) б+г 
276. Раҳбарлик услуби белгиси ва бўйсунивчиларга нисбатан муносабатига қараб,барча 
раҳбарларни нечта турга ажратиш мумкин. 
а) 2 та
б) 3 та
в) 4 та
г) 5 та 
д) 6 та 
277. “Автократик” турдаги раҳбарни аниқланг. 
а) Буйруқ чиқариш, қарор қабул қилиш, ҳодимларга жазо бериш ёки 
рағбатлантиришда жамоа фикрини ҳисобга олмайди. 
б) Иродасиз, ташаббуссиз бўлади. 
в) Бошқариш функцияларнинг жамоа фикри билан ҳисоблашиб амалга оширади. 

---

- 50 - 
г) Ўзнинг ноўрин ҳаракатларининг танқид қилишига чидай олмайди. 
д) а+г 
278. ”Либерал” турдаги раҳбарни аниқланг 
а) Буйруқ чиқариш, қарор қабул қилиш, ҳодимларга жазо бериш ёки 
рағбатлантиришда жамоа фикрини ҳисобга олмайди. 
б) Иродасиз, ташаббуссиз бўлади. 
в) Бошқариш функцияларнинг жамоа фикри билан ҳисоблашиб амалга оширади. 
г) Ўзнинг ноўрин ҳаракатларининг танқид қилишига чидай олмайди. 
д) а+г 
279. ”Демократик” турдаги раҳбарни аниқланг
а) Буйруқ чиқариш, қарор қабул қилиш, ҳодимларга жазо бериш ёки 
рағбатлантиришда жамоа фикрини ҳисобга олмайди. 
б) Иродасиз, ташаббуссиз бўлади. 
в) Бошқариш функцияларнинг жамоа фикри билан ҳисоблашиб амалга оширади. 
г) Ўзнинг ноўрин ҳаракатларининг танқид қилишига чидай олмайди. 
д) а+г 
280. ”Автократик” раҳбарни иш фаолияти. 
а) Ўзини жамоадан узоқ тутади, жамоа азоларни бевосита мулоқатда бўлишини 
чегаралаб қўяди. 
б) Ўз зиммасига масулятни олишни ёқтирмайди. 
в) Ишлаб чиқаришга ҳодимларни жалб қилади, уларни фикрига қулоқ солади ва 
маслаҳтлашади. 
г) Ишни ўз ҳолатига ташлаб қўяди. 
д) б+г 
281. ”Либерар” раҳбарнинг иш фаолияти
а) Ўзини жамоадан узоқ тутади, жамоа азоларни бевосита мулоқатда бўлишини 
чегаралаб қўяди. 
б) Ўз зиммасига масулятни олишни ёқтирмайди. 
в) Ишлаб чиқаришга ҳодимларни жалб қилади, уларни фикрига қулоқ солади ва 
маслаҳтлашади. 
г) Ишни ўз ҳолатига ташлаб қўяди. 
д) б+г 
282. ”Демократик” раҳбарнинг иш фаолияти. 
а) Ўзини жамоадан узоқ тутади, жамоа азоларни бевосита мулоқатда бўлишини 
чегаралаб қўяди. 
б) Ўз зиммасига масулятни олишни ёқтирмайди. 
в) Ишлаб чиқаришга ҳодимларни жалб қилади, уларни фикрига қулоқ солади ва 
маслаҳтлашади. 
г) Ишни ўз ҳолатига ташлаб қўяди. 
д) б+г 
283. Қарор қабул қилишда “Автократик” раҳбарни ўзига хос ҳусусиятлари. 
а) Яккабош, жамоа фикри билан ҳисоблашмайди 
б) Жамоа фикри билан ҳисоблашади. 
в) Кўрсатмага биноан иш тутади. 
г) а+б+в 
д) тўгри жавоб йўқ. 
284. Қарор қабул қилишда “Демократик” раҳбарни ўзига хос ҳусусиятлари 

---

- 51 - 
а) Яккабош, жамоа фикри билан ҳисоблашмайди 
б) Жамоа фикри билан ҳисоблашади. 
в) Кўрсатмага биноан иш тутади. 
г) а+б+в 
д) тўгри жавоб йўқ 
285. Қарор қабул қилишда “Либерал” раҳбарни ўзига хос ҳусусиятлари 
а) Яккабош, жамоа фикри билан ҳисоблашмайди 
б) Жамоа фикри билан ҳисоблашади. 
в) Кўрсатмага биноан иш тутади. 
г) а+б+в 
д) тўгри жавоб йўқ 
286.Қарор ечимларни бўсинувчиларга етказишдаги “Автократик” раҳбар ҳусусияти. 
а) Ёзма ва оғзаки буйруқ кўрсатма орқали етказади. 
б) Таклифлар орқали етказади. 
в) Илтимос қилиш ва ялиниш орқали етказади. 
г) Хамма жавоб тўғри. 
д) Хамма жавоб нотўғри. 
287. Қарор ечимларни бўсинувчиларга етказишдаги “Демократик” раҳбар ҳусусияти. 
а) Ёзма ва оғзаки буйруқ кўрсатма орқали етказади. 
б) Таклифлар орқали етказади. 
в) Илтимос қилиш ва ялиниш орқали етказади. 
г) Хамма жавоб тўғри. 
д) Хамма жавоб нотўғри. 
288. Қарор ечимларни бўсинувчиларга етказишдаги “Либерар” раҳбар ҳусусияти. 
а) Ёзма ва оғзаки буйруқ кўрсатма орқали етказади. 
б) Таклифлар орқали етказади. 
в) Илтимос қилиш ва ялиниш орқали етказади. 
г) Хамма жавоб тўғри. 
д) Хамма жавоб нотўғри. 
289.”Автократик” раҳбар масулятини қандай тақсимлайди. 
а) Тўла -тўкис раҳбар қўлида бўлади. 
б) Ҳар бир бўйсинувчини ваколитига биноан 
в) Тўла-тўкис ижрочиларни фикрига биноан
г) а+б+в 
д) Тўғри жавоб йўқ 
290. “Демократик” раҳбар маъсулятини қандай тақсимлайди. 
а) Тўла-тўкис раҳбар қўлида бўлади 
б) Ҳар бир бўйсинувчини ваколитига биноан 
в) Тўла-тўкис ижрочиларни фикрига биноан
г) а+б+в 
д) Тўғри жавоб йўқ 
291.”Либерал” раҳбар маъсулятини қандай тақсимлайди. 
а) Тўла-тўкис раҳбар қўлида бўлади. 
б) Ҳар бир бўйсинувчини ваколитига биноан. 
в) Тўла-тўкис ижрочиларни фикрига биноан
г) а+б+в 
д) Тўғри жавоб йўқ 

---

- 52 - 
292. Бўйсинувчиларнинг ташабускорлигига “Демократик” раҳбар. 
а) Йўл қўяди 
б) Ташабускорликдан фойдаланади ва рағбантлатиради 
в) Ташабускорликка тўла тўкис таянади 
г) Ташабускорликни тан олмайди 
д) Ташабускорликни ёқтирмайди 
293. Бўйсинувчиларнинг ташабускорлигига “Автократик” раҳбар. 
а) Йўл қўяди 
б) Ташабускорликдан фойдаланади ва рағбантлатиради 
в) Ташабускорликка тўла тўкис таянади 
г) Ташабускорликни тан олмайди 
д) Ташабускорликни ёқтирмайди 
294. Бўйсинувчиларнинг ташабускорлигига “Либерал” раҳбар. 
а) Йўл қўяди 
б) Ташабускорликдан фойдаланади ва рағбантлатиради 
в) Ташабускорликка тўла тўкис таянади 
г) Ташабускорликни тан олмайди 
д) Ташабускорликни ёқтирмайди 
295. Кадрларни танлашда “Либерал” раҳбарни ҳусусиятлари. 
а) Кучли рақобатдошлардан қутулиш тарафдори 
б) Кадрни танлашда бепарво бўлади 
в) Ишчан билимдон кадрларни мўлжалга олади ва ўсишига ёрдам беради 
г) Билимли кадрларни ёқтирмайди 
д) Тўғри жавоб йўқ 
296. Кадрларни танлашда “Автократик” раҳбарни ҳусусиятлари. 
а) Кучли рақобатдошлардан қутулиш тарафдори 
б) Кадрни танлашда бепарво бўлади 
в) Ишчан билимдон кадрларни мўлжалга олади ва ўсишига ёрдам беради 
г) Билимли кадрларни ёқтирмайди 
д) Тўғри жавоб йўқ 
297. Кадрларни танлашда “Демократик” раҳбарни ҳусусиятлари. 
а) Кучли рақобатдошлардан қутулиш тарафдори 
б) Кадрни танлашда бепарво бўлади 
в) Ишчан билимдон кадрларни мўлжалга олади ва ўсишига ёрдам беради 
г) Билимли кадрларни ёқтирмайди 
д) Тўғри жавоб йўқ 
298. ”Автократик” раҳбарни билимга бўлган муносабати. 
а) Ҳамма нарсани ўзим биламан деб ҳисоблайди 
б) Муттасил ўқийди ва қўл остидагилардан шуни талаб қилади 
в) Билимга этиборсиз ва бепарво бўлади 
г) Билимли бўйсунувчиларни ҳуш кўрмайди 
д) Тўғри жавоб йўқ 
299. ”Демократик” раҳбарни билимга бўлган муносабати. 
а) Ҳамма нарсани ўзим биламан деб ҳисоблайди 
б) Муттасил ўқийди ва қўл остидагилардан шуни талаб қилади 
в) Билимга этиборсиз ва бепарво бўлади 
г) Билимли бўйсунувчиларни ҳуш кўрмайди 

---

- 53 - 
д) Тўғри жавоб йўқ 
300. ”Либерар” раҳбарни билимга бўлган муносабати. 
а) Ҳамма нарсани ўзим биламан деб ҳисоблайди 
б) Муттасил ўқийди ва қўл остидагилардан шуни талаб қилади 
в) Билимга этиборсиз ва бепарво бўлади 
г) Билимли бўйсунувчиларни ҳуш кўрмайди 
д) Тўғри жавоб йўқ 
301. ”Автократик” раҳбарни бўйсинувчиларга бўлган муомиласи 
а) ижобий, мулоқатда киришимли ва фаол 
б) салбий, масофа сақлайди 
в) ташаббус кўрсатмайди 
г) бўйсинувчиларга нисбатан қўпол муомалада бўлади 
д) бўйсинувчиларга юмшоқ муомалада бўлади 
302. ”Демократик” раҳбарни бўйсинувчиларга бўлган муомиласи 
а) ижобий, мулоқатда киришимли ва фаол 
б) салбий, масофа сақлайди 
в) ташаббус кўрсатмайди 
г) бўйсинувчиларга нисбатан қўпол муомалада бўлади 
д) бўйсинувчиларга юмшоқ муомалада бўлади 
303. ”Либерал” раҳбарни бўйсинувчиларга бўлган муомиласи 
а) ижобий, мулоқатда киришимли ва фаол 
б) салбий, масофа сақлайди 
в) ташаббус кўрсатмайди 
г) бўйсинувчиларга нисбатан қўпол муомалада бўлади 
д) бўйсинувчиларга юмшоқ муомалада бўлади 
304. ”Либерал” раҳбар бўйсинувчиларга нисбатан
а) талабчан эмас, мулойим 
б) кайфиятига қараб муомила қилади 
в) бўйсинувчиларни ҳурмат қилмайди 
г) бўйсинувчиларга нисбатан талабчан ва хайрихоҳ 
д) Тўғри жавоб йўқ 
305. ”Демократик” раҳбар бўйсинувчиларга нисбатан
а) талабчан эмас, мулойим 
б) кайфиятига қараб муомила қилади 
в) бўйсинувчиларни ҳурмат қилмайди 
г) бўйсинувчиларга нисбатан талабчан ва хайрихоҳ 
д) Тўғри жавоб йўқ 
306. ”Автократик” раҳбар бўйсинувчиларга нисбатан
а) талабчан эмас, мулойим 
б) кайфиятига қараб муомила қилади 
в) бўйсинувчиларни ҳурмат қилмайди 
г) бўйсинувчиларга нисбатан талабчан ва хайрихоҳ 
д) Тўғри жавоб йўқ 
307. ”Демократик” раҳбар бўйсинувчиларни рағбатлаштиришга нисбатан 
а) онда-сонда жазолаб тез-тез рағбантлаштириш тарафдори 
б) онда-сонда рағбантлантириб, тез-тез жазолаб туриш тарафдори 
в) аниқ мўлжали йўқ 

---

- 54 - 
г) фақат жазолаш тарафдори 
д) фақат рағбантлаштириш тарафдори 
308. ”Автократик” раҳбар бўйсинувчиларни рағбатлаштиришга нисбатан 
а) онда-сонда жазолаб тез-тез рағбантлаштириш тарафдори 
б) онда-сонда рағбантлантириб, тез-тез жазолаб туриш тарафдори 
в) аниқ мўлжали йўқ 
г) фақат жазолаш тарафдори 
д) фақат рағбантлаштириш тарафдори 
309. ”Либерал” раҳбар бўйсинувчиларни рағбатлаштиришга нисбатан 
а) онда-сонда жазолаб тез-тез рағбантлаштириш тарафдори 
б) онда-сонда рағбантлантириб, тез-тез жазолаб туриш тарафдори 
в) аниқ мўлжали йўқ 
г) фақат жазолаш тарафдори 
д) фақат рағбантлаштириш тарафдори 
310. ”Автократик” раҳбар бўйсинувчиларни интизомига нисбатан. 
а) қаттиқ расмий 
б) мақсадга мувофиқ талаб қилади 
в) юмшоқ юзаки 
г) эътиборсиз 
д) юзаки 
311. “Демократик” раҳбар бўйсинувчиларни интизомига нисбатан. 
а) қаттиқ расмий 
б) мақсадга мувофиқ талаб қилади 
в) юмшоқ юзаки 
г) эътиборсиз 
д) юзаки 
312. “Либерал” раҳбар бўйсинувчиларни интизомига нисбатан. 
а) қаттиқ расмий 
б) мақсадга мувофиқ талаб қилади 
в) юмшоқ юзаки 
г) эътиборсиз 
д) юзаки 
313. Тиббиётнинг йирик намаёндаласи Гиппократнинг “Сангвиниклар” тўғрисидаги 
фикри. 
а) бундай кишилар таассуротлар алмашинишига тез кўникиб, содир бўлаётган 
воқеаларга иштиёқ билан аралашади. 
б) бундай кишилар воқеалар ва ҳаёт таассуротларига лоқайд бепарво бўладилар. 
в) бундай кишилар сержаҳл, ўзини яхши кўрадиган, тез гапирадиган бўладилар. 
г) Бундай кишиларни руҳияти бир хилда турмай улар ёмон кайфиятга кўпроқ 
мойил бўладилар. 
д) Тўғри жавоб йўқ 
314. Тиббиётнинг йирик намаёндаласи Гиппократнинг “Флегматиклар” тўғрисидаги 
фикри. 
а) бундай кишилар таассуротлар алмашинишига тез кўникиб, содир бўлаётган 
воқеаларга иштиёқ билан аралашади. 
б) бундай кишилар воқеалар ва ҳаёт таассуротларига лоқайд бепарво бўладилар. 
в) бундай кишилар сержаҳл, ўзини яхши кўрадиган, тез гапирадиган бўладилар. 

---

- 55 - 
г) Бундай кишиларни руҳияти бир хилда турмай улар ёмон кайфиятга кўпроқ 
мойил бўладилар. 
д) Тўғри жавоб йўқ 
315. Тиббиётнинг йирик намаёндаласи Гиппократнинг “Холериклар” тўғрисидаги 
фикри. 
а) бундай кишилар таассуротлар алмашинишига тез кўникиб, содир бўлаётган 
воқеаларга иштиёқ билан аралашади. 
б) бундай кишилар воқеалар ва ҳаёт таассуротларига лоқайд бепарво бўладилар. 
в) бундай кишилар сержаҳл, ўзини яхши кўрадиган, тез гапирадиган бўладилар. 
г) Бундай кишиларни руҳияти бир хилда турмай улар ёмон кайфиятга кўпроқ 
мойил бўладилар. 
д) Тўғри жавоб йўқ 
316. Тиббиётнинг йирик намаёндаласи Гиппократнинг “Меланхоликлар” тўғрисидаги 
фикри. 
а) бундай кишилар таассуротлар алмашинишига тез кўникиб, содир бўлаётган 
воқеаларга иштиёқ билан аралашади. 
б) бундай кишилар воқеалар ва ҳаёт таассуротларига лоқайд бепарво бўладилар. 
в) бундай кишилар сержаҳл, ўзини яхши кўрадиган, тез гапирадиган бўладилар. 
г) Бундай кишиларни руҳияти бир хилда турмай улар ёмон кайфиятга кўпроқ 
мойил бўладилар. 
д) Тўғри жавоб йўқ 
317. Ходимлар билан тез тил топишадиган,янги шароитни осонлик билан ўрганадиган, 
келажакка ишонч билан қарайдиган раҳбарлар. 
а) ” флегматилар” деб аталган 
б) ”сангвиниклар” деб аталган 
в) “холериклар” деб аталган 
г) “меланхоликлар” деб аталган 
д) Тўғри жавоб йўқ 
318. Таъсирчанлиги суст, фаоликалри кам,янги шароитга қийинчилик билан 
мослашадиган раҳбарлар. 
а) ” флегматилар” деб аталган 
б) ”сангвиниклар” деб аталган 
в) “холериклар” деб аталган 
г) “меланхоликлар” деб аталган 
д) Тўғри жавоб йўқ 
319. Кўтаринки руҳда фаолият юритадиган, қаршиликаларни енга оладиган, кайфияти 
бузилиши билан тез ўзгарадиган раҳбар. 
а) ” флегматилар” деб аталган 
б) ”сангвиниклар” деб аталган 
в) “холериклар” деб аталган 
г) “меланхоликлар” деб аталган 
д) Тўғри жавоб йўқ 
320. Ўта таъсирланувчи, тез толиқадиган ўзига ишонмайдиган, фаолияти суст, 
тортинчоқ, камғайрат раҳбарлар. 
а) ” флегматилар” деб аталган 
б) ”сангвиниклар” деб аталган 
в) “холериклар” деб аталган 

---

- 56 - 
г) “меланхоликлар” деб аталган 
д) Тўғри жавоб йўқ 
321. Раҳбар ходимларни ўзидан узоқлаштирмаслик чораси. 
а) камтаринлик 
б) самимий хушмомилалик 
в) раҳмдиллик 
г) соғлом шубҳалилик 
д) чидам ва мулойимлик 
322. Ишлаб чиқилган қоида ва қўлланмалар доирасидан чиқмайдига раҳбар қандай 
аталади. 
а) бюрократ 
б) бюрократизм 
в) маҳаллийчи 
г) хадиксировчи 
д) баландпарвоз 
323. Жамоанинг ва шахснинг ташаббускорлигини бўғади, қабилятли кадрлардан 
қутилишига ҳаракат қилади. 
а) бюрократ 
б) бюрократизм 
в) маҳаллийчи 
г) хадиксировчи 
д) баландпарвоз 
324. Иш фаолиятига тор функсионал нуқтаи назардан ёндашадиган ва узоқни кўра 
олмайдиган, сиёсий, манавий етуклик етишмайдиган раҳбарлар қандай аталади. 
а) бюрократ 
б) бюрократизм 
в) маҳаллийчи 
г) хадиксировчи 
д) баландпарвоз 
325. Иш фаолиятида мураккаб бўлмаган масалаларни мустақил хал эта олмайдиган 
сусткашлик қиладиган кабинетида ўралашиб юрадиган раҳбарлар қандай аталади. 
а) бюрократ 
б) бюрократизм 
в) маҳаллийчи 
г) хадиксировчи 
д) баландпарвоз 
326. Иш фаолиятида ўзининг кичкина муваффақиятини бўртириб курсатадиган юқори 
органлардан мақтов эшитишни ёқтирадиган раҳбарлар қандай аталади. 
а) бюрократ 
б) бюрократизм 
в) маҳаллийчи 
г) хадиксировчи 
д) баландпарвоз 
327. Бошқарув жараёнида у ёки бу масалаларни ҳал қилишда раҳбарнинг ўзига хос 
ёндашиш менежментда. 
а) бошқарув усули деб аталади 
б) иш услуби деб юритилади 

---

- 57 - 
в) бошқарув методи деб юритилади 
г) раҳбарнинг иш услуби деб юритилади 
д) а+б+в+г 
328. Қарор қабул қилишда яккабош, жамоа фикри билан ҳисоблашмайдиган раҳбарларни 
а) либерал раҳбарлар дейилади 
б) автократик раҳбарлар дейилади 
в) демократик раҳбарлар дейилади 
г) а+б+в 
д) ҳаммаси нотўғри 
329. ”Жанжалкаш” раҳбар билан чиқишиш йўли 
а) муомла қилишда ўзингизни астойдил ва тўғри тутинг, иккиланмасдан гапиринг 
б) бундай раҳбар билан баҳслашиш ўринсиз 
в) реал бўлмаган мажбуриятларни қабул қилишга йўл қўйманг 
г) бундай раҳбарга ҳушмуомилалик, конструктив йўл билан ёндашиб 
тушунтиришга ҳаракат қилинг. 
д) бундай раҳбар билан курашманг, унинг мухолифи бўлишни хаёлингизга ҳам 
келтирманг 
330. ”Курашчан” раҳбар билан чиқишиш йўли
а) муомла қилишда ўзингизни астойдил ва тўғри тутинг, иккиланмасдан гапиринг 
б) бундай раҳбар билан баҳслашиш ўринсиз 
в) реал бўлмаган мажбуриятларни қабул қилишга йўл қўйманг 
г) бундай раҳбарга ҳушмуомилалик, конструктив йўл билан ёндашиб 
тушунтиришга ҳаракат қилинг. 
д) бундай раҳбар билан курашманг, унинг мухолифи бўлишни хаёлингизга ҳам 
келтирманг 
331. ”Ғийбатчи” раҳбар билан чиқишиш йўли
а) муомла қилишда ўзингизни астойдил ва тўғри тутинг, иккиланмасдан гапиринг 
б) бундай раҳбар билан баҳслашиш ўринсиз 
в) реал бўлмаган мажбуриятларни қабул қилишга йўл қўйманг 
г) бундай раҳбарга ҳушмуомилалик, конструктив йўл билан ёндашиб 
тушунтиришга ҳаракат қилинг. 
д) бундай раҳбар билан курашманг, унинг мухолифи бўлишни хаёлингизга ҳам 
келтирманг 
332. ”Умидсиз” раҳбар билан чиқишиш йўли
а) муомла қилишда ўзингизни астойдил ва тўғри тутинг, иккиланмасдан гапиринг 
б) бундай раҳбар билан баҳслашиш ўринсиз 
в) реал бўлмаган мажбуриятларни қабул қилишга йўл қўйманг 
г) бундай раҳбарга ҳушмуомилалик, конструктив йўл билан ёндашиб 
тушунтиришга ҳаракат қилинг. 
д) бундай раҳбар билан курашманг, унинг мухолифи бўлишни хаёлингизга ҳам 
келтирманг 
333. ”Билағон” раҳбар билан чиқишиш йўли
а) муомла қилишда ўзингизни астойдил ва тўғри тутинг, иккиланмасдан гапиринг 
б) бундай раҳбар билан баҳслашиш ўринсиз 
в) реал бўлмаган мажбуриятларни қабул қилишга йўл қўйманг 
г) бундай раҳбарга ҳушмуомилалик, конструктив йўл билан ёндашиб 
тушунтиришга ҳаракат қилинг. 

---

- 58 - 
д) бундай раҳбар билан курашманг, унинг мухолифи бўлишни хаёлингизга ҳам 
келтирманг 
334. Раҳбар маданиятидаги “Химмат одоби” 
а) раҳбарни бадавлатлик ва обрўга етказади 
б) раҳбарни поклик ва тўғри йўлга етказади 
в) раҳбарни ақл ва аҳлоқ эгаси бўлишга, виждонли ор номусли, соф кўнгилли, 
субитли бўлишга дават этади 
г) раҳбарни жамиятда ўз ҳатти-ҳаракати билан манавий маъсулятини ҳис этишни 
ифода этади 
д) раҳбарнинг бундай ҳислати қонун ўрнини боса олади 
335. Раҳбар маданиятидаги “Хизмат одоби” 
а) раҳбарни бадавлатлик ва обрўга етказади 
б) раҳбарни поклик ва тўғри йўлга етказади 
в) раҳбарни ақл ва аҳлоқ эгаси бўлишга, виждонли ор номусли, соф кўнгилли, 
субитли бўлишга дават этади 
г) раҳбарни жамиятда ўз ҳатти-ҳаракати билан манавий маъсулятини ҳис этишни 
ифода этади 
д) раҳбарнинг бундай ҳислати қонун ўрнини боса олади 
336. Раҳбар маданиятидаги “ Одоб” 
а) раҳбарни бадавлатлик ва обрўга етказади 
б) раҳбарни поклик ва тўғри йўлга етказади 
в) раҳбарни ақл ва аҳлоқ эгаси бўлишга, виждонли ор номусли, соф кўнгилли, 
субитли бўлишга дават этади 
г) раҳбарни жамиятда ўз ҳатти-ҳаракати билан манавий маъсулятини ҳис этишни 
ифода этади 
д) раҳбарнинг бундай ҳислати қонун ўрнини боса олади 
337. Раҳбар маданиятидаги “Инсоф” 
а) раҳбарни бадавлатлик ва обрўга етказади 
б) раҳбарни поклик ва тўғри йўлга етказади 
в) раҳбарни ақл ва аҳлоқ эгаси бўлишга, виждонли ор номусли, соф кўнгилли, 
субитли бўлишга дават этади 
г) раҳбарни жамиятда ўз ҳатти-ҳаракати билан манавий маъсулятини ҳис этишни 
ифода этади 
д) раҳбарнинг бундай ҳислати қонун ўрнини боса олади 
338. Раҳбар маданиятидаги “Адолат” 
а) раҳбарни бадавлатлик ва обрўга етказади 
б) раҳбарни поклик ва тўғри йўлга етказади 
в) раҳбарни ақл ва аҳлоқ эгаси бўлишга, виждонли ор номусли, соф кўнгилли, 
субитли бўлишга дават этади 
г) раҳбарни жамиятда ўз ҳатти-ҳаракати билан манавий маъсулятини ҳис этишни 
ифода этади 
д) раҳбарнинг бундай ҳислати қонун ўрнини боса олади 
339. Раҳбарлик услубига қараб раҳбарлар нечта турга ажратилади; 
а) 2 та 
б) 3 та 
в) 4 та 
г) 5 та 

---

- 59 - 
д) 6 та 
340. Менежер билан тадбиркор ўртасидаги фарқни аниқланг; 
а) менежер-бу тадбиркор 
б) менежер-бу бошқарув билан банд киши 
в) менежер-бу янги иш ташаббускори 
г) менежер-бу таваккал қилувчи киши 
д) а+б+в+г