Zamonaviy psixologiyaning asosiy yo’nalishlari glossary Maxsus psixologiya

Zamonaviy psixologiyaning asosiy yo’nalishlari glossary

1. 
   Maxsus psixologiya - bu tug'ma yoki orttirilgan nuqsonlar bilan bog'liq bo'lgan aqliy rivojlanish normalaridan chetga chiqish va har xil murakkablikdagi nuqsonlarning o'rnini qoplash imkoniyati va usullarini belgilaydigan odamlarni o'rganadigan psixologiya.
   
2. 
   Analitik fikrlash – rahbardagi mantiqiy, tizimli, ketma-ket yondashuvlardan foydalangan holda muammoni hal eta olish qobiliyati.
   
3. 
   Avtokratlik – hokimlik, kishining buyruqbozlik, ko’rsatmalar berish va jazolash kabi shakllarda boshqalarga (masalan, o’qituvchining talabaga) nodemokratik usullardan foydalangan holda ta’sir etishga moyilligi.
   
4. 
   Boshqarish – tashkil etish, qaror qabul qilishga qaratilgan faoliyat, 230 ob’yektni o’z xizmat vazifasi doirasida nazorat qilish, tartibga solish, ishonchli axborotlar asosida tahlil qilish va yakun yasash.
   
5. 
   Boshqaruv – turli xil faoliyat koordinatsiyalarining maqsadlari hisobga olinadigan shartlarning bajarilishini tatbiq etish jarayoni.
   
6. 
   Boshqaruv malakasi – kasbiy mahorat va hayotiy tajribaga asoslanadigan boshqaruv jarayonidagi ish harakatlar bajarilishining avtomatlashgan usullari.
   
7. 
   Daholik – favqulodda kuchli aql, xotira, sinchkovlik, zukkolik egasi va ilmiyijodiy iste’dodi, bilimi hamda intellektual salohiyati jihatidan o’z davridan ilgarilab ketgan shaxs.
   
8. 
   Faollik – rahbarning maqsadga yo„nalganlik, qayta aloqa, tushunarli bayon etish, odob-intizomni anglatuvchi xatti-harakatlar majmui.
   
9. 
   Sangvinik – qon so‘zi bilan bog’lik bo’lib, serxarakat, kuchli ta’sirlanish, muvozanatsiz bo‘lish nazarda tutiladi.
   
10. 
    Xolerik–sarik o’t organizmda ustun mikdorda bo’lishi asos kilib olinib, ta’surotni tez qabul qilib olish, kuchli qo’zg’alish, terisiga sig’maydigan shoshqaloq odam xususiyati xisoblanadi.
    
11. 
    Psixologiya - inson faoliyati va hayvonlar xatti-harakati jarayonida voqelikning psixik aks etishi, ruhiy jarayonlar, holatlar, hodisalar, hislatlar toʻgʻri-sidagi fan.
    
12. 
    Stimul- retseptorlarda qo’zg’alishni vujudga keltiradigan tashqi ichki ta’sirdir.
    
13. 
    Faollik - tirik materiyaning umumiy xususiyati bo’lib, tevarak-atrofdagi muhit bilan o’zaro ta’sirda bo’lishda namoyon bo’ladi.Psixik faollik bu o’zaro ta’sir etishda psixik obraz yarata olish qobiliyatining mavjudligi va shu asosda faollik ko’rsatish bilan xarakterlanadi.
    
14. 
    Anketa- oldindan tayerlangan savollar asosida javob olish uchun tayyorlangan varaqa.
    
15. 
    Autogen mashq- o’z-o’zini ishontirish va o’z-o’zini idora qilishga asoslangan psixoterapevtik usul.
    
16. 
    Accentuation x. - xarakterning ayrim xususiyatlari haddan tashqari kuchayib boradigan normaning o'ta o'zgarishi, natijada tanlangan zaiflik ob'ektivlashtirilganga nisbatan aniqlanadi. boshqalarga nisbatan yaxshi va hatto kuchaygan qarshilik bilan bir qator psixogen ta'sirlar. 
    
17. 
    Nevroz - bu o'ziga xos xususiyatlar bilan namoyon bo'lgan insonning ayniqsa muhim hayotiy munosabatlarining buzilishi natijasida paydo bo'lgan psixogen neyropsikik poyga. xanjar. psixotit bo'lmagan hodisalar.
    
18. 
    Individuallik – shaxsning betakror biosotsiologik xususiyatlari.
    
19. 
    Intiluvchanlik – yaxshilik, qulaylik hamda doimo foydaga intilish qobiliyati.
    
20. 
    Ishonchli bo‘lish – boshqaruvchining o„zini mas’uliyatli, ishonchga arziydigan shaxs ekanligini ko’rsata olish qobiliyati.
    
21. 
    Ishontira olish – axborot oqimining shaxs tomonidan tadqiddan xoli, erkin ravishda o’zlashtirishiga erishishni ko’zlagan psixologik ta’sir etish metodi.
    
22. 
    Ishontiruvchi muloqot – rahbardagi kerakli odamlarni ishontirish uchun ma’lumotlarni (og’zaki yoki yozma) yetkazib berishni tashkil eta olish xususiyati.
    
23. 
    Istiqbolli fikrlash – bu rahbardagi vaziyatning natijasi, ochilmagan qirralarini topa olish va shuningdek, yuzaga kelishi mumkin bo’lgan holatga tayyor turish uchun zarur bo’lgan chora-tadbirlarni ko’rish kompetentsiyasi.
    
24. 
    Karyerogramma – bu mutaxassisni muqim bir ishda va joyda samarali natijaga erishishida qanaqa yo’lni bosib o’tishi uchun kerakli zaruriy bilim hamda malakalar to’g’risidagi tasavvurlari jamlanmasi (tuzilishi) demakdir.
    
25. 
    Liderlik – hamfikrlar tomonidan ko’tarilgan shaxs mavqeidir.