3
KIRISH
Dunyo tamadduni tarixiga nazar solsak insoniyat yaralibdiki ular o’rtasida aloqalar va munosabatlar mavjud.
Ular u yoki bu shaklda o’z ahamiyatini saqlab kelmoqda. Odamlarning ijtimoiylashishi va jamiyat sifatida
shallanishida ham ijtimoiy aloqalarning ahamiyati beqiyos. Munosabat shakllarini o’z navbatida
ikki guruhga ajratish
mumkin. Birinchi guruh ijtimoiy munosabatlar, bunga so‘zlashish va insonning hissiy individual aloqalari kiradi,
Ikkinchi guruhga esa maxsulot ayriboshlash, oldi-beridi amallari, kirgan. Yuqoridagi ikkinchi guruh global
iqtisodiyotning shakllanishiga asos bo‘lgan.
1
Xo‘jalik jamiyatining barcha jabhalarida integrasiya va globallashuv jarayoni kuchayib borayotgan bir
davrda jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatlardagi asosiy rivojlanish tendensiya va yo‘nalishlarini
aniqlab olish muhim ahamiyat kasb etadi. Jahon iqtisodiѐti va xalqaro iqtisodiy munosabatlarning umumiy
rivojlanish xususiyati o‘zgarib borayotgan bir davrda O‘zbekiston Respublikasi ham jahon hamjamiyatiga kirib
bormoqda. Xorijiy mamlakatlar bilan iqtisodiy, madaniy va boshqa sohalardagi hamkorliklar rivojlanmoqda.
Xususan, rivojlangan va rivojlanaѐtgan mamlakatlar iqtisodiyotini o‘rganish, shuningdek bozor iqtisodiyotining
rivojlanishidagi yutuq-kamchiliklari, rivojlanish muammolarini hal etishdagi to‘g‘ri yondashuvlar bozor
iqtisodiyotiga bosqichma-bosqich o‘tib borayotgan Respublikamiz iqtisodiyotini rivojlangan davlatlar darajasiga
olib chiqishda tajriba sifatidagi ahamiyati kattadir.
2
Hozirgi kundagi O’zbekistooning olib borayotgan siyosati hamm shunday yo’ldan bormoqda
qo’shnilar bilan har tomonlama aloqalarni mustahkamlash O’zbekiston Afg’oniston munosabatlarini
o’rganib chiqar ekanman hozirgi kundagi Afg’onistonda bo’layotgan voqealar shunu ko’rsatadiki bu
davlat uchun qo’shni davlatlar yordami juda zaruru . oxirgi davlat almashinuvi vaqtidagi
urushlar natijasida
davlat katta zarar ko’rdi, bu vaziyatda davlatimiz rahbari afg’n xalqi uchun ko’plab yordam karvonlari
jo’natdi bularning hammasi ikki qo’sjni davlatlar o’rtasidagi aloqalarni yaxshilash uchun katta turtki bo’ldi.
Davlatimiz Afg’onistnning avvalgi hukumati bilan ham hozirgi tolibon hukumati bilan ham yaxshi aloqalar
o’rnatmoqda buning asosiy sabablari
1-Afg’oniston biz uchun toyyor ochiq bozor biz bu davlarga oziq ovqat
mahsulotlari kiyim kechak
va turli hildagi mahsulotlarimizni eksport qila olamiz
2- Bizning dengizga chiqiqsh uchun eng yaqin va qulay yo’l afg’oniston orqali otadi shu va boshqa
sabablar tufayli bu davlatdagi tinchlik biz uchun juda muhim
Malumki hozirgi kunda davlatimiz rahbari shu va boshqa sabablar
tufayli yordam karvonlarini
Afg’onistonga yubormoqda va barcha markaziy osiyo Va butun dunyo nazarini Afg’onistonga qaratmoqda
O’zining BMTdagi chiqishlarida har doim Afg’on masalasi u yerdagi urushlar haqida gapirib o’tmoqda.
Qancha vaqtlardan buyon bu hududdagi urushlar halqni holdan toydirdi nafaqat halqni balki qo’ni davlatlar
1
Iqtisodiyot tarixi (The history of economy) / prof A.Bartolt.
2
Milliy va jahon iqtisodiyoti. / Z. Y. Yuldashev
4
uchun ham har xil muammolar keltirib chiqarmoqda masalan nizning davlat uchun agar Afg’onistonda
tichlik bol’ganida biz o’z tavarlarimizni yevropa bozorlariga chiqara olar edik va u hududlardan arzonroq
narxlarda turli xildagi tavvarlarni olin kelish Imkoni bo’lar edi .
Hozirgi kundagi davlatimiz rahbarining Afg’oniston bilan olib borayotgan
har tomomlama iqtisodiy
munosabatlarni yaxshilash. Bularning hammasi davlatimiz iqtisodiyoti uchun yaxshi foyda keltiradi bizning
tavarlar uchun Afg;onistin tayyor ochiq bozor va tavarlarimizning tarqalishi uchun ham qulay yo’
hisoblanadi
O’z shaxsiy fikrlarimni aytib o’tadigan bo’lsam. Biz har tomonlama bu davlatga yordam qo;lini
cho’zishimiz kerak. Bu davlat bilan olib boriladigan iqtisodiy munosabatlarimiz bizga katta foyda keltiradi
agari ki bu davlatda tinchlik bardavom bo’lsa shunday ekan. Har bir narsa bir biriga bog’liq tichlik bo’lsa
iqtisodiyot yaxshilanadi xalq ko’payqdi bu narsalarni bo’lishi davlatda turli xildagi tavarlar talabini
oshiradi tavavrlar ttalabi oshsa davlat boshqa davlatlar bilan eksport va Iport ishlarini
amalga oshiradi bu
ishlarning amalaga oshishi davlatni rivojlanishiga taraqqiy etishiga olib keladi agar davlat o’zi yaxshi
rivojlansa yonidagi davlatlarga ham bu jarayonning tasiri bo’ladi va shu orqali dunyo rivojlanadi
Afg’oniston diyori ochilmagan hazina hech kim bilmaydi bu davlatning yer orsti boyliklari haqida
bu hududda tinchlik hukum sura boshlasa bu davlat boyliklari sekin ochiladi
va bu boyliklarni qazib
chiqarish ularni qayta ishlash uchun katta mablag’ va yoordam kertak bo’ladi shunda bu davlat o;zi
ishongan va unga har tomonlama yordam bergan davlatlardan yordam so’raydi bu yordam barcha yordam
so’ragan davlatlar uchun katta foyda keltiradi. Biz bu hududlarda o’zimizning katta katta kampaniyakrunizni
ochishimiz mumkin va yanada katta foydalar keltiradigan iqtisofiy shartnomalar o’rnata olamiz . shu sabali
ham biz bu davlat bilan aloqalarni mustahkamlash maqsadga muofiq deb hisoblayman.
