USTOZ MEHRI
Ustoz mehri ushbu so`zlarni o`qib, mehribon ustoz xayolingizga keldi-a? Ha, bugungi suhbatimiz ismi ham Mehri, o`zi ham mehribon ustozimiz Mehriniso Imomova bilan bo`ladi. Ushbu kichik maqolani anchadan beri yozish fikr, xayolimda bor edi-yu, hech jur’at qilolmay kelayotgandim. Bugun nasib yozmoqdaman. Meni adabiyotga, so`zga oshno bo`lishimda ustozning o`rinlari beqiyos. Ko`p yillik kasbiy faoliyati davomida qanchadan qancha shogirdlar chiqargan fidoyi ustoz bugun nafaqadalar. Ustoz bilan birga faoliyat yuritgan hamkasblar, shogirdlar ustozni hurmat va samimiyat bilan tilga oladilar. Ha o`z fanining bilimdoni, ulkan tajriba sohibi bo`lgan ustozimning suhbatlarini olish maqsadida ustoz xonadoniga tashrif buyurdim. Hayajondaman. Ustoz, ustozda,shogird, shogird………Ustoz bilan salom-alikdan so`ng, o`zimni niyatimni bildirdim. Ustoz Sizdagi tajriba biz kabi yosh o`qituvchilarga dastur va qo`llanmadir. Sizga bir nechta savollar bersam, hayotiy va pedagogic tajribangiz bilan biz bilan o`rtoqlashsangiz.
-
Ustoz, o`qituvchilik kasbi haqida bir umr shu kasbda ishlagan inson sifatida nima deysiz?
-Avvalombor, Abrorjon e’tibor uchun rahmat. O`qituvchilik kasbini hamma ham tanlayvermeydi. Bizning oila o`qituvchilar oilasi desa ham bo`laveradi birinchi omil balki shudir. Beshinchi sinfda ilk bor adabiyot darsiga kirgan o`qituvchim Namozov Hazratqul domla, rahmatli bo`lib ketdi, o`sha kishi meni adabiyotga qiziqishimga sabab bo`lgan, husnixatlariga havasa qilib husnixatlarini ham o`xshatganman, eslayman maktabda ishlaganimda o`quvchilar, o`qituvchilar ham qo`yayotgan baholarim, husnixatlarimga
havas qilardilar, ana shu kishining izidan boraman deb, 1972 yilda Sadridin Ayniy nomidagi til va adabiyot institutining sirtqi bo`lim o`zbek tili va adabiyoti yo`nalishiga o`qishga kirganman. O`qituvchilik-sharafli kasb, ham qiyin, ham sharafli. Qaysi kasb egasi bo`lishidan qat’iy nazar o`sha insonga harf o`rgatadigan, uning qo`llaridan tutib yozishni o`rgatadigan kim, o`qituvchi. Men o`zim shuncha yillik o`qituvchilik faoliyatida ishlagan bo`lsam kasbimdan faxrlanaman.
Albatta past-u baland, o`ziga yarasha qiyinchilik, xursandchilik paytlari bo`ladi. Qayerdadir men o`qitgan o`quvchilar ustoz deb salom berib tursa shu meni yutug`im.
-
Ustoz bugungi kun o`quvchisi haqida fikr bildirsangiz.
- Bugungi kun o`quvchisi haqida xulosani nevaralarimga qarab beraman. Bugun o`quvchilarga yetarlich sharoitlar yaratib berilgan deb o`ylayman. Shunga yarasha ta’lim sifatida ham o`zgarishlar bo`lyapti. Bugungi kun o`quvchisini oddiygina narsalar bilan hayratga solib bo`lmaydi, ular axborot asrida, axborot texnologiyalari rivojlangan davrda yashamoqda.
Dunyoqarashi keng, maktab davridan o`z oldiga maqsad qo`ya bilyapti. Albatta, o`quvchining ta’lim olishida faqatgina maktab emas, oilada ota-onaning ham o`rni beqiyos. Men ko`p tashvishlantiradigan narsa o`quvchilarning telefon ishlatishi. Albatta bugun zamon shuni taqozo etyapti. Lekin ota-onalardan iltimos qilib qolardimki farzandlarini doimiy nazaoratda tutib ularning ta’lim-tarbiyasiga e’tibor berishsa.
Rahmat, ustoz. Ta’limdagi kechagi va bugungi o`zgarishlar haqida nima deyolasizmi.
O`zim o`qituvchi bo`lganimgami, o`qituvchilar va umuman xalq ta’limi sohasidagi o`zgarishlarni doimiy kuzatib boraman bugun bizning davrdagiga nisabtan o`qituvchilarga anchayin yengiliklar yaratildi. Eng asosiysi majburiy mehnat bir paytlar o`qituvchilarning paxta dalada yurganlari-yu, qancha-qancha o`ziga taaluqli bo`lmagan ishlarga jalb etilganliklarini ko`rdik, bugun o`qituvchi bunday ishlardan batamom ozod qilindi bu kata ish, Asosiy e’tibor bugungi kunda ta’lim sifatini oshirishga qaratilgan o`qituvchilar ortiqcha qog`ozbozlik, hisobotlar to`ldirishdan ozod bo`libdi, hozir eshitsam o`qituvchilar kunlik dars ishlanma (konspekt), yuklamalar, tahlillar va boshqa hujjatlar yuritishmas ekan, zamonni qarangki xattoki jurnal ham electron ekan. Bu degani o`qituvchining o`z ustida ishlashiga vaqt bo`ladi degani, o`z ustida ishlab o`z fani bo`yicha o`quvchilarga sifatli bilim berishda qoladi ish. Albatta eng asosiy ish moddiyatda bugun ustozlarning ish haqlari ham anchagina oshdi. Televizorda prezidentimiz ham o`qituvchi oyligini ming dollar qilaman deyapti, xudo xohlasa bu kunlar ham keladi.
Ustoz ko`p yillik tajribangizdan kelib chiqib bugungi yosh o`qituvchilarga maslahat va tavsiyalaringiz.
Yosh o`qituvchilarga maslahatim. Avvalo o`z ishining fidoyisi bo`lishi kerak, avvalo o`z kasbini sevishi kerak. Shundagina u shu kasbdan Baraka topadi. Xalqning bolasiga ta’lim berayotganda 45 minut darsni aldamay, vijdonan o`tkazsin.