Urganch davlat universiteti Filologiya fakulteti o’zbek tili 196-guruh talabasi Bazarbayeva Mahbubaning Matnshunoslik fanidan Mustaqil ishi Mavzu: Fayzli Tazkirasi

Urganch davlat universiteti Filologiya fakulteti o’zbek tili 196-guruh talabasi Bazarbayeva Mahbubaning Matnshunoslik fanidan Mustaqil ishi

Mavzu:Fayzli Tazkirasi

• Fazliy (XVIII-XIX asr)
• Fazliy Namangoniy (taxallusi; asl ismi Abdulkarim, 18-asr 2-yarmi — 19-asr 1-yarmi, Namangan) — shoir, adabiyotshunos. 19-asr boshlarida To‘raqo‘rg‘on va Namanganda turli mansablarda ishlagan.

Umarxon hukmronligi yillari (1810—22) Qo‘qonga kelgan. She’riy iste’dodi tufayli xonning marhamatiga sazovor bo‘lib, tez orada saroy shoirlarining boshlig‘i — «malik ush-shuaro» nomini olgan. Umarxonning hayoti, faoliyati, harbiy yurishlari, hukmronligi davridagi voqealarni «Umarnoma» dostonida tasvirlagan.

• Umarxon hukmronligi yillari (1810—22) Qo‘qonga kelgan. She’riy iste’dodi tufayli xonning marhamatiga sazovor bo‘lib, tez orada saroy shoirlarining boshlig‘i — «malik ush-shuaro» nomini olgan. Umarxonning hayoti, faoliyati, harbiy yurishlari, hukmronligi davridagi voqealarni «Umarnoma» dostonida tasvirlagan.

. Xon topshirig‘iga ko‘ra, Fazliy «Majmuai shoiron» («Shoirlar majmuasi», 1821) tazkirasini tuzgan. O‘zbek adabiyotshunosligi tarixida ilk marta she’riy yo‘l bilan yaratilgan mazkur tazkirada 19-asr boshlari Qo‘qon adabiy muhitining 100 dan ortiq vakillari haqidagi qimmatli ma’lumotlar va asarlaridan namunalar mavjud.

• . Xon topshirig‘iga ko‘ra, Fazliy «Majmuai shoiron» («Shoirlar majmuasi», 1821) tazkirasini tuzgan. O‘zbek adabiyotshunosligi tarixida ilk marta she’riy yo‘l bilan yaratilgan mazkur tazkirada 19-asr boshlari Qo‘qon adabiy muhitining 100 dan ortiq vakillari haqidagi qimmatli ma’lumotlar va asarlaridan namunalar mavjud.

• Shu jumladan, unda Fazliyning qasida va g‘azallari, shoira Mahzuna bilan mushoirasi ham bor. Fazliyning «Devon» tuzgani ma’lum, ammo u topilmagan. Uning o‘zbek va tojik tillarida yozilgan g‘azal, masnaviy, muxammas, ruboiy va tuyuqlari turli majmua va bayozlarda uchraydi

Fazliyning «Majmuai shoiron» tazkirasi 19-asr va 20-asr boshlarida qo‘lyozma va toshbosma nusxalarda keng tarkalgan, asar adabiyot ahli orasida katta shuhrat topgan. Uning mukammal qo‘lyozma nusxalari Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik institutida saqlanadi (inv. ? 7510, 9914 va b.). Fazliy Umarxon vafotidan so‘ng (1822), Namanganga ketgan va o‘sha yerda vafot etgan.

• Fazliyning «Majmuai shoiron» tazkirasi 19-asr va 20-asr boshlarida qo‘lyozma va toshbosma nusxalarda keng tarkalgan, asar adabiyot ahli orasida katta shuhrat topgan. Uning mukammal qo‘lyozma nusxalari Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik institutida saqlanadi (inv. ? 7510, 9914 va b.). Fazliy Umarxon vafotidan so‘ng (1822), Namanganga ketgan va o‘sha yerda vafot etgan.

«DEVON»DAN G‘AZALLAR

• Gul yuzungda zulfungni bog‘ aro namoyon qil, Lola birla sunbulni dog‘ etib parishon qil. Lolagun qabo jaybing tugmasin ochib gohe, Gul yaqosini chok et, g‘uncha bag‘rini qon qil.

Davlati visolingga shukr etmaganlarni, G‘am o‘tig‘a dog‘ aylab, mubtaloyi hijron qil. Soqiyo, yuzung aksi qildi bodani gulgun, Lola rang sog‘ar tut bazmni guliston qil.

• Davlati visolingga shukr etmaganlarni, G‘am o‘tig‘a dog‘ aylab, mubtaloyi hijron qil. Soqiyo, yuzung aksi qildi bodani gulgun, Lola rang sog‘ar tut bazmni guliston qil.

Ey ko‘ngul xarobingga kelsa yoshurun dardi, Voqif o‘lmasun mardum ko‘z uyida mehmon qil. Oshiqi talabgoring mardlarni shohidur, Bo‘sai dahoningdin nazri shohi mardon qil Fazliyo, Umar sulton dargahiga yo‘l topsang, Ko‘zlaringga tufrog‘in surmai Sulaymon qil.