Urbanizatsiya, aglomeratsiya. Va megapolislar

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QURILISH VAZIRLIGI TOSHKENT ARXITEKTURA QURILISH INSTITUTI ARXITEKTURA FAKULTETI ‘’SHAXARSOZLIK ASOSLARI VA BARQAROR RIVOJLANISH’’ FANIDAN

URBANIZATSIYA, AGLOMERATSIYA . VA MEGAPOLISLAR.

GURUX: 2-20
TALABA: EDAMBERDIYEV. SH RAXBAR: NAJMIDDINOVA. G

REJA

1
URBANIZATSIYA TO’G’RISIDA TUSHUNCHA.
2


URBANIZATSIYA XUSUSIYATLARI VA DARAJALARI.


3

SHAHAR AGLOMERATSIYALARI VA MEGAPOLISLARI.


URBANIATSIYA-SHAHARLASHISH DEMAKDIR.
AHOLINING SHAHAR BILAN QISHLOQ O’RTASIDA
AQSIMLANISHI, SHAHAR AXOLINING SALMOG’I XAR BIR MAMLAKAT YOKI UNING AYRIM RAYO’NLARINI RIVOJLANISH DARAJASINI SHU HUDUD HO’JALIGINING INDUSTRAL YOKI AGRAR HARAKATERGA EGA EKANLIGINI NIHOYAT URBANIZATSIYA DARAJASINI MUHIM KO’RSATKICHIDIR.
URBANIZATSIYA XUSUSIYATLARI
SHAHAR AHOLISI SONINING O’SIB BORISHI
ISHLABQARISHNI CHI SHAXARLARDA TO’PLANISHI
SHAXARLAR MAYDONINI KENGAYIB BORISHI

.

URBANIZATSIYA DAEJASI
50%DAN YUQOTI
20-50%O’RTACHA
20% DAN KAM

DUNYO HUDUDINI 1%
CHIQINDINI 80%
SANOAT MAXSULOTLARINI 80%
URBANIZATSIYALASHGAN HUDUDGA TO’G’RI KELADI
SUBURBANIZATSIYA
RURBANIZATSIYA
URBANIZATSIYA YONI
QISHLOQ JOYLAR URBANIZATSIYASI
URBANIZATSIYA
KOMPLEKS TIP
SOXTA URBANIZATSIYA TIPI
INDUSTIRAL TIP
SERVIS TIPI
URBANIZATSIYA TIPLARI.

• KO’P FUNKSIALIDIR, U BARCHA OMILLAR TA’SIRIDA VUJUTGA KELADI

KOMPLEK TIP

• SANOAT TA’SIRIDA VUJUDGA KELADI.

INDUSTRIAL TIP

• Sun’iy ravishda shaxar axolisini oshib ketishi bilan sodir bo’ladi

Soxta urbanizatsiya

• Xizmat ko’rsatish tarmoqlari vujudga kelishi bilan sodir bo’ladi.

Servis tipi

AGLOMERATSIYA- bu yirik shaxarlarning kengayib borib, atrofdagi yondosh shaxarchalar, pasyo’lkalar, tuman hududlarni qo’shib olish natijasida yirik shahar markazlarining yuzaga kelishi. Aglomeratsiya Konurbanizatsiya ham deyiladi.

• AGLOMERATSIYA- bu yirik shaxarlarning kengayib borib, atrofdagi yondosh shaxarchalar, pasyo’lkalar, tuman hududlarni qo’shib olish natijasida yirik shahar markazlarining yuzaga kelishi. Aglomeratsiya Konurbanizatsiya ham deyiladi.

.

Juda yirik aglomeratsiyalar
Tokio
Mexiko
San- Paulo
Kaikota
Nyu-York
Eng yirik megapolislar
BOSVASH
Nyu-York
Vashington
Baltimor
Filadelfiya
Boston
Shaxarlarning funksianal tiplari:
Ko’p funksiali shaxarlar
Iqtisodiy funksia ustun bo’lgan shaxarlar
Mamuriy markaz funksiasini bajaruvchi shaxarlar
Fan shaxarlari
Kurort shaxarlar

• Xulosa
• Hozirgi zamon shaxarlashishi uchun shaxarlarning oddiy bir o’zakli shaxardan shaxar va qishloqlarga tutashib ketib urbanizatsiyalashdir. Urbanizatsiyalarning yanada rivojlanish natijasida aglomeratsiya va megapolislar vujutga keladi.
• Urbanizatsiya darajasi ancha past bo’lgan rivojlanayotgan mamlakatlarda shaxarlashish eniga o’smaydi. Lekin shaxar axolisi tez ko’payib boraveradi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI.

• “Aholi geografiyasi va demagrafiyasi”

(maruza matni) Toshkent 2001-yil
2. Demografiya asoslari (ma’ruzalar matni)
Toshkent 2001-yil
Internet sayitlari
http:uz/el.tfi/pdf/ximumioq-uzl.pdf
http://www.nuu.uz/faculties/geography/
lk=ilm-fam&ln=uz

ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAD