Uglerod yordamida molibden (III) oksidini qayta tiklash jarayonini o’rganish Ishdan maqsad

Uglerod yordamida molibden (III) oksidini qayta tiklash jarayonini o’rganish


Ishdan maqsad: Uglerod yordamida molibden (III) oksidini kayta tiklashni texnologik jarayonni urgatish va tajribalar orkali yangilik yaratish. Kuydirish orkali molibdenni kayta tiklash davomiyligi darajasini urnatish va uglerodni sarf kilish.


Qisqacha nazariy ma’lumot
Molibden olshida kupgina usullari mavjud: molibden (III) oksidini uglerod bilan kayta tiklash yoki metallar bilan ( kalsiy, magniy), molibden sulfid termik dissotsiatsiyasi, termik dissotsiatsiya yoki molibden galogenlarining kayta tiklash, eritma tarkibida elektrolizlash. Bularning ichida bir kanchasi ishlatiladi.
Molibden (III) oksidi uglerod bilan kayta tiklashda ikki jarayonda olib boriladi. Molibden (III) oksidini kayta tiklash to MoO₂ gacha, keyin esa MoO₂ to molibdengacha.
1- daraja:

MoO₃ + 0,5C  MoO₂ + 0,5CO₂ (1)

protekaet v intervale temperatur 420-630⁰C. Reaksiya ekzotermicheskaya, N  -9,6 kkal/mol MoO₂.

Promejutochnыe okislы mejdu MoO₃ i MoO₂ poyavlyayutsya lish pri medlennom vosstanovlenii MoO₃ pri nizkix temperaturax (420-500^0C).
Xaroratning intervali 420-630^0C. Ekzotermik reaksiya N  -9,6 kkal/mol MoO₂
MoO₃ va MoO₂ oraligida MoO₃ ning kayta tiklashda past xaroratda sodir buladi (420-500^0C).
2 – darajali endotermik reaksiya 800-900^0C sodir buladi.

MoO₂ + C  Mo + CO₂ N  +46,8 kkal, (2)

MoO₂ + 2C  Mo + 2CO N  +88,1 kkal. (3)

Oxirgi oeaksiyada Z xaroratda olinadi:

Z = +86700 + 4,6T lgT – 97,7T. (4)

Bu tenglamadan keyin Z kuyidagi kurinishda buladi:

Xarorat, ^0K	300	1000	1500
Z, kkal	+60,2	+2,8	-13,5

Z  0 7800Cdan yukori. MoO2 kayta tiklashda reaksiyaning boshlanishi to molibdengacha 8000Cda kizdiriladi.

Tajriba ishini o’tkazish uchun tajriba dastgohi

Tajriba ishini olib borishda mufel pechidan foydalaniladi.


Kerakli materiallar, dastgoxlar va idishlar
1) molibden (III) oksidi;
2) mufel pechi;
3) temir tova;
4) uglerod;
5) kistirgichlar;
6) texnik tarozi.
Ishni bajarish tartibi
3 ta proba 10gr dan molibden (III) oksidi temir tovaga solinadi va 2-3mm kalinlikda yoyiladi. Bu erda boyitma yanchilgan bulishi kerak. Proba mufel pechida 550-600^0C xaroratda kizdiriladi.
Kuydirish jarayoni 1; 1,5; 2 soat davom etadi. Oxirgi probani esa sarik – yashil bulguncha kuydiriladi va kuyindini xar 10-15minutda temir sim bilan aralashtirib turiladi. Pechning xarorati 600^0C dan oshmasligi kerak, reaksiya issiklik natijasida sodir buladi. Kizdirish kuyindini erishi va yukolishini olib keladi. Agarda 700^0C dan yukori bulsa, molibden (III) oksidi xavoga yukoladi.
Kuydirishdan sung kuyindi pechkadan olinadi, sovutiladi, ochik xavoda ulchanadi va ma’lum bir joyga kuyiladi (kuydirish vakti, ogirligi va kachon kuydirilganligi).

Eksperiment natijalari taxlili

Eksperiment natijalari taxlili 5- tablitsaga kiritiladi.