Tuzuvchilar: A. A. Xudayorov, M. N. Matmuratov

30-dars                                                                          

Tuzuvchilar: A.A.Xudayorov, M.N.Matmuratov

 

                  Matematika shunday yuksak bir fanki, unda bir olam mo‘jiza yotadi.(Mirzo Ulug‘bek) 

 

 

O`tilgan mavzuga oid test sinovi(30min.) 

1. 

10

5

3











x

x

tengsizlikni yeching. 

 



 











)

;

5

)

3

;

)

5

;

3

D

C

B

A

 

2. 

x

x

x







4

2

2

 tengsizlikni yeching. 



 



 

































3

2

2

;

2

)

2

;

0

)

;

2

0

;

)

;

3

2

2

)

D

C

B

A

 

3. 

1

5

3

2

2









x

x

x

 Tengsizlikni yeching. 





















 











)

3

;

2

5

)

2

5

;

)

2

5

;

1

D

C

B

A

 

4. 

1

3







x

x

tengsizlikni yeching. 

 



 



 

4

;

3

)

4

;

3

)

3

;

)

4

;

3

D

C

B

A





 

5. 

0

1

4

21

1

2











x

x

x

tengsizlikni yeching. 







 









 



3

;

24

2

)

3

;

24

2

1

;

24

2

)

3

;

24

2

1

;

24

2

)

3

;

1

)































D

C

B

A

 

6. 





0

2

3

2









x

x

x

tengsizlikni yeching. 



  



 























)

;

3

1

;

2

)

;

3

;

2

)

;

3

)

D

C

B

A

 

7. 





9

4

3

2

2









x

x

x

 tengsizlikni yeching. 

 



































































3

;

6

5

)

3

;

6

5

)

;

3

6

5

;

)

;

3

6

5

;

)

D

C

B

A

 

8. 

9

2

2

8

10

2

8

2

2













x

x

x

x

x

tengsizlikni yeching. 

 

 

2

2

1

;

4

)

4

;

2

1

)

2

1

;

4

)

2

2

1

;

4

)













































D

C

B

A

 

9. 

2

14







x

x

 



  



    









;

2

)

14

;

2

)

;

14

2

)

;

2

)

D

C

B

A

 

10. 

;

8

16

24

9

2







x

x

 







































)

4

5

;

)

;

4

11

)

4

11

;

4

5

)

D

C

B

A

 

Ildiz qatnashgan funksiyalar 

1.

x

y



funksiya xossalari: 

1.  Aniqlanish sohasi: 











;

0

x

; 

2.  Qiymatlar sohasi: 











;

0

y

; 

3.  O’suvchi funksiya; 

4.  Toq funksiya ham emas, juft funksiya ham 

emas; 

5.  Grafigi koordinata tekisligining I choragida 

joylashgan; 

6.  Koordinata o’qlarini (0;0) nuqtada kesib o’tadi; 

7.  Grafigi: 

 

2. 

x

y





funksiya xossalari: 

1.  Aniqlanish sohasi: 











;

0

x

; 

2.  Qiymatlar sohasi: 





0

;







y

; 

3.  Kamayuvchi funksiya; 

4.  Toq funksiya ham emas, juft funksiya ham 

emas; 

5.  Grafigi koordinata tekisligining IV choragida 

joylashgan; 

6.  Koordinata o’qlarini (0;0) nuqtada kesib o’tadi; 

7.  Grafigi: 

 

3. 

x

y





funksiya xossalari: 

1.  Aniqlanish sohasi: 





0

;







x

; 

2.  Qiymatlar sohasi: 











;

0

y

; 

3.  Kamayuvchi funksiya; 

30-dars                                                                          

Tuzuvchilar: A.A.Xudayorov, M.N.Matmuratov

 

                  Matematika shunday yuksak bir fanki, unda bir olam mo‘jiza yotadi.(Mirzo Ulug‘bek) 

 

 

4.  Toq funksiya ham emas, juft funksiya ham 

emas; 

5.  Grafigi koordinata tekisligining II choragida 

joylashgan; 

6.  Koordinata o’qlarini (0;0) nuqtada kesib o’tadi; 

7.  Grafigi: 

 

4. 

x

y







funksiya xossalari: 

1.  Aniqlanish sohasi: 





0

;







x

; 

2.  Qiymatlar sohasi: 





0

;







y

; 

3.  O’suvchi funksiya; 

4.  Toq funksiya ham emas, juft funksiya ham 

emas; 

5.  Grafigi koordinata tekisligining III choragida 

joylashgan; 

6.  Koordinata o’qlarini (0;0) nuqtada kesib o’tadi; 

7.  Grafigi: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Xulosa, 

bx

a

y



funksiya: 

1. 

0



a

va 

0



b

 da: 

  Aniqlanish sohasi: 











;

0

x

; 

  Qiymatlar sohasi: 











;

0

y

; 

  O’suvchi funksiya; 

  Toq funksiya ham emas, 

juft funksiya ham emas; 

  Grafigi koordinata 

tekisligining I choragida 

joylashgan; 

  Koordinata o’qlarini (0;0) 

nuqtada kesib o’tadi; 

 

2. 

0



a

va 

0



b

 da: 

  Aniqlanish sohasi: 











;

0

x

; 

  Qiymatlar sohasi: 





0

;







y

; 

  Kamayuvchi funksiya; 

  Toq funksiya ham emas, 

juft funksiya ham emas; 

  Grafigi koordinata 

tekisligining IV 

choragida joylashgan; 

  Koordinata o’qlarini (0;0) 

nuqtada kesib o’tadi; 

 

3. 

0



a

va 

0



b

 da: 

  Aniqlanish sohasi: 





0

;







x

; 

  Qiymatlar sohasi: 











;

0

y

; 

  Kamayuvchi funksiya; 

  Toq funksiya ham emas, 

juft funksiya ham emas; 

  Grafigi koordinata 

tekisligining II choragida 

joylashgan; 

  Koordinata o’qlarini (0;0) 

nuqtada kesib o’tadi; 

 

4. 

0



a

va 

0



b

 da: 

  Aniqlanish sohasi: 





0

;







x

; 

  Qiymatlar sohasi: 





0

;







y

; 

  O’suvchi funksiya; 

  Toq funksiya ham emas, 

juft funksiya ham emas; 

  Grafigi koordinata 

tekisligining III 

choragida joylashgan; 

  Koordinata o’qlarini (0;0) 

nuqtada kesib o’tadi; 

 

 

30-dars                                                                          

Tuzuvchilar: A.A.Xudayorov, M.N.Matmuratov

 

                  Matematika shunday yuksak bir fanki, unda bir olam mo‘jiza yotadi.(Mirzo Ulug‘bek) 

 

 

 

bx

a

y



 funksiya grafigini 

 

n

m

a

;



 vektor 

bo’yicha parallel ko’chirish natijasida 





n

m

x

b

a

y







 funksiyaning grafigi hosil bo’ladi. 

Buni quyidagi misolda ko’ramiz. 

1-misol: 





3

1

2

2







x

y

funksiya grafigini yasang 

va funksiyani to’la tekshiring. 

Yechish: Berilgan funksiya grafigini yasashda 

x

y

2

2



funksiyani 

 

3

;

1



a

vektor bo’yicha parallel 

ko’chirish orqali hosil qilamiz. 

x

y

2

2



 funksiya 

grafigini yuqorida keltirilgan xulosalar yordamida 

yasaymiz, ya’ni  

0



a

va 

0



b

 bo’lgani uchun 

funksiya grafigi quyidagicha bo’ladi: 

 

Endi, bu funksiya grafigini 

 

3

;

1



a

vektor bo’yicha 

parallel ko’chiramiz va quyidagi grafikka ega bo’lamiz: 

 

Funksiyani to’la tekshirish: 

1.  Aniqlanish sohasi: 











;

1

x

; 

2.  Qiymatlar sohasi: 









;

3

y

; 

3.  O’suvchi funksiya; 

4.  Toq funksiya ham emas, juft funksiya ham 

emas; 

5.  Grafigi koordinata tekisligining I choragida 

joylashgan; 

6.  Koordinata o’qlarini kesib o’tmaydi; 

 

2-misol: 

1

2











x

y

funksiya grafigini yasang va 

funksiyani to’la tekshiring. 

Yechish: Berilgan funksiya grafigini yasashda 

x

y







funksiyani 





1

;

2





a

vektor bo’yicha 

parallel ko’chirish orqali hosil qilamiz. 

x

y







 

funksiya grafigini yuqorida keltirilgan xulosalar 

yordamida yasaymiz, ya’ni  

0



a

va 

0



b

 bo’lgani 

uchun funksiya grafigi quyidagicha bo’ladi: 

 

Endi, bu funksiya grafigini 





1

;

2





a

vektor bo’yicha 

parallel ko’chiramiz va quyidagi grafikka ega bo’lamiz: 

 

Funksiyani to’la tekshirish: 

1.  Aniqlanish sohasi: 





2

;









x

; 

2.  Qiymatlar sohasi: 





1

;







y

; 

3.  O’suvchi funksiya; 

4.  Toq funksiya ham emas, juft funksiya ham 

emas; 

5.  Grafigi koordinata tekisligining II vaIII 

choragida joylashgan; 

6.  OX o’qini (-3;0) nuqtada kesib o’tadi; 

 

Mustaqil yechich uchun 

1. 





1

2

3







x

y

funksiya grafigini yasang va 

funksiyani to’la tekshiring. 

30-dars                                                                          

Tuzuvchilar: A.A.Xudayorov, M.N.Matmuratov

 

                  Matematika shunday yuksak bir fanki, unda bir olam mo‘jiza yotadi.(Mirzo Ulug‘bek) 

 

 

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

1.  Aniqlanish sohasi:________________ 

2.  Qiymatlar sohasi:_________________  

3.  O’sish va kamayishi: ______________ 

4.  Juft yoki toqligi:__________________ 

5.  Grafigi koordinata tekisligining _____   

choraklarida joylashgan; 

6.  Koordinata o’qlarini qaysi nuqtalarda kesib 

o`tadi:__________________________ 

2. 





1

2

2









x

y

funksiya grafigini yasang va 

funksiyani to’la tekshiring. 

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

1.  Aniqlanish sohasi:________________ 

2.  Qiymatlar sohasi:_________________  

3.  O’sish va kamayishi: ______________ 

4.  Juft yoki toqligi:__________________ 

5.  Grafigi koordinata tekisligining _____   

choraklarida joylashgan; 

6.  Koordinata o’qlarini qaysi nuqtalarda kesib 

o`tadi:__________________________ 

3. 





1

1

2







x

y

funksiya grafigini yasang va 

funksiyani to’la tekshiring. 

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

                           

1.  Aniqlanish sohasi:________________ 

2.  Qiymatlar sohasi:_________________  

3.  O’sish va kamayishi: ______________ 

4.  Juft yoki toqligi:__________________ 

5.  Grafigi koordinata tekisligining _____   

choraklarida joylashgan; 

6.  Koordinata o’qlarini qaysi nuqtalarda kesib 

o`tadi:__________________________ 

 

Uyga vazifa uchun test sinovi 

1. 

a

x

x

2

7

4

2







tenglama 

a

ning qanday 

qiymatlarida 4 ildizlarda ega bo`ladi? 

)

2

)

5

,

1

)

3

)

D

C

B

A

 hech qanday qiymatda 

2. 

5

2

3







x

y

  funksiyaning qiymatlar soxasini 

toping? 

A) 





2

;







   B) 





3

;





   C) 







;

3

    D) 





3

;

2



 

3. Rasimda 

d

c

x

b

a

y







)

(

 funksiya grafigi 

tasvirlangan va y=0 uning eng kichik qiymati bo’lsa, 

quyidagilardan qaysi biri o’rinli. 

 

















0

)

0

)

0

)

0

)

















c

b

a

D

d

c

a

C

d

b

a

B

d

c

a

A

 

4. Agar 

a

x

x







2

8

tenglama ikkita yechimga ega 

bo’lsa,a ning eng kichik butun qiymatini toping? 

A)5  B)6  C)3  D)4 

5. 

a

ax

x

15

5

2





tenglama 2 ta mabfiy va 2 ta musbat 

ildizga ega bo`ladigan barcha   a  lar yigindisini toping? 

4

,

4

)

4

,

3

)

4

,

2

)

)

D

C

B

a

A







 

6. Ifodani shoddalashtiring: 





0



x

x

x

x

x







2

3

2

6

19

4

2

2

 

30-dars                                                                          

Tuzuvchilar: A.A.Xudayorov, M.N.Matmuratov

 

                  Matematika shunday yuksak bir fanki, unda bir olam mo‘jiza yotadi.(Mirzo Ulug‘bek) 

 

 

x

D

x

C

x

B

x

A

)

17

)

)

17

)

 

7. Tenglamani yeching: 

4

1

1

1

4











x

x

 







  























)

;

1

)

1

)

;

1

2

;

6

)

D

C

B

A

 

8. k ning qanday qiymatlarida  

k

x







2

4

tenglama 

3 ta ildizga ega bo`ladi. 

2

3

)

2

)

0

)

2

1

)

D

C

B

A

 

9. Quyidagi tenglamaning ildizlari yig`indisini toping: 

11

10

5

2







x

x

 

30

)

7

)

5

,

0

)

5

,

7

)

D

C

B

A

 

10. 





 

?

4

4

2

2











x

f

x

x

x

x

f

 

2

16

8

)

2

)

2

16

8

)

2

)

2

2

2

2

















x

x

x

D

x

x

C

x

x

x

B

x

x

A

 

11. Birinchi poezda 792 ta ,2-poezda 864 ta ,3- poezda 

936 ta yo’lovchilar uchun joy bor.Agar vagonlardagi 

yolovchilar uchun mo’ljallangan joylarning soni bir xil 

bo’lsa,har bir poezd eng kamida nechta  vagonga ega 

bo’ladi? 

A) 64  B)11  C)72 D)12 

12. Agar 

cab

bca

abc

,

,

 uch xonali turli raqamli  natural 

sonlar yig`indisi 111  ga qodiqsiz bo’linsa, 

c

b

a





 ning 

eng kichik qiymatini toping? 

4

)

5

)

3

)

6

)

D

C

B

A

 

13. 



 







1064

19

...

2

2

2

2















x

x

x

x

x

x

tenglamaning qanoatlantiruvchi 

x

natural sonni toping? 

5

)

4

)

6

)

8

)

D

C

B

A

 

14. 

4







c

b

a

 bo’lsa, 

















































b

a

c

c

a

b

c

b

a

3

2

1

ko’paytmani qiymatini 

toping? 

3

5

)

1

)

3

2

)

2

3

)





D

C

B

A

 

15. Ketma-ket kelgan 2 ta musbat juft sonlar 

kvadratlarining ayirmasi 116 ga teng.Ushbu sondan 

kichigini toping? 

32

)

30

)

28

)

26

)

D

C

B

A

 

16. a ning qanday qiymatlarida 

76

,

0





ax

y

 

funksiyaning grafigi (-1;1,26) nuqtadan o’tadi? 

A) -1,5  B)-0,5  C)1,5   D)0,5 

17. 

yz

xz

xy

z

y

x

xyz

z

y

x

lsa

bo

z

y

x























2

2

2

3

3

3

3

,

'

1

,

 

ifodani qiymatini toping?   

A) -2   B)-1  C)1  D)2 

18. Rasmda 

c

x

b

a

y







 funksiya grafigi 

tasvirlangan.quyidagilafdan qaysi biri o’rinli? 

 

0

)

0

)

0

)

0

)

2

4

3

3

2

4

2



















b

c

D

a

b

C

a

b

B

b

ac

A

 

19. 





400

;

2

 kesmada 2,3,5, va 7 sonlariga bo’linganda 

qoldiq  1  ga teng  bo’ladigan natural sonlar nechta? 

A) 1  B)2  C)4   D)3 

20. 

6

3

3

2





x

x

tenglamaning butun yechimlari 

yig’ndisini toping? 

A) 35  B)-35  C)-19  D)19 

21. Sonning 8 foizi 40 foizining necha foizini tashkil 

qiladi? 

A)20  B)15   C)25  D)5 

22. 

























c

a

b

b

c

a

a

b

c

a

c

b

c

b

a

b

a

c

lsa

bo

c

b

a



























2

2

2

3

3

3

,

'

3

,

 

ifodani qiymatini aniqlang? 

30-dars                                                                          

Tuzuvchilar: A.A.Xudayorov, M.N.Matmuratov

 

                  Matematika shunday yuksak bir fanki, unda bir olam mo‘jiza yotadi.(Mirzo Ulug‘bek) 

 

 

A)0  B)1  C)3  D)-3 

23. 

6

8

5

3









x

x

tengsizlikning manfiy butun 

yechimlati nechta? 

A)cheksiz ko’p  B)5  C)8  D)7 

24. 

8

2

6

2







x

x

x

 tengsizlikning 

qanoatlantirmaydigan musbat  butun yechimlari 

nechta? 

 

A)6  B)4  C)chesiz ko’p  D)5 

25. 





12

6

12

2

2

2











x

x

x

x

tenalama ildizlari 

yig’ndisini toping? 

A)2  B)10  C)-4  D)4 

26. (x;y) sonlari juft  





























2

4

3

4

2

7

6

0

3

2

5

6

3

4

y

x

y

x

x

y

y

x

sistemaning 

yechimi bo’lsa, 

2

2

y

x



ni toping? 

A)1  B)-1   C)2   D)0 

27. Agar 

y

x

lsa

bo

xy

y

x

,

'

11

24

2

2





 nisbatning eng 

katta  qiymatini toping? 

A)3  B)8  C)11   D)5 

28. Velosipedchi tepalikka 12 km/soat tezlik bilan 

chiqdi.Chiqqan yo’li orqali 20 km/soat tezlik bilan 

orqasiga tushdi va chiqishdagiga qaraganda 16 minut 

kamroq vaqt sarflagan .Yo’lning uzunligini toping(km)? 

A)12  B)10  C)8  D)14 

29. 

23

10

2







x

x

y

parobolaning simmetriya o’qini 

ko’rsating. 

5

)

5

)

5

)

23

)













x

D

y

C

x

B

x

A

 

30. OX  o’qqa parallel bo’lib,  M(-3; 1) nuqtadan o’tuvchi   

to’g’ri  chiziq  tenglamasini  tuzing. 

1

)

1

)

0

1

)

3

)















y

x

D

x

C

y

B

x

A

 

 

 

 

 

 

 

30-dars                                                                          

Tuzuvchilar: A.A.Xudayorov, M.N.Matmuratov

 

                  Matematika shunday yuksak bir fanki, unda bir olam mo‘jiza yotadi.(Mirzo Ulug‘bek) 

 

 

 

1.  D 

2.  A 

3.  C 

4.  C 

5.  C 

6.  C 

7.  B 

8.  D 

9.  D 

10.  A 

 

1.  D 

2.  B 

3.  D 

4.  A 

5.  A 

6.  A 

7.  B 

8.  C 

9.  C 

10.  A 

11.  B 

12.  B 

13.  C 

14.  A 

15.  B 

16.  B 

17.  C 

18.  C 

19.  A 

20.  D 

21.  A 

22.  C 

23.  B 

24.  D 

25.  A 

26.  A 

27.  B 

28.  C 

29.  B 

30.  B