Toshkent davlat stomatologiya instituti

TOSHKENT DAVLAT STOMATOLOGIYA INSTITUTI

• Kafedra: Biofizika va tibbiyotda
• axborot texnologiyalari
• Fan: Biofizika
• Assistent: Xodjayeva
• Diyora
• Zuxriddinovna

• © VIG pr.

• Mavzu: Biolektrodinamika. Tibbiyotda termometriya usullari. Termojuftni darajalash va uni termometr sifatida qo’llashni o’rganish.

• © VIG pr.

Eletr toki, tok kuchi, tok zichligi

• Eletr toki, tok kuchi, tok zichligi
• Zaryadlangan zarrachalarning tartibli harakatiga elektr toki deyiladi.
• Birlik vaqt ichida oqib o’tuvchi zaryad miqdoriga tok kuchi deyiladi.
• Tok zichligi deb, tokni hosil qilgan zaryadlangan zarrachalar harakat yo’nalishiga perpendikilyur bo’lgan birlik yuzadan oqib o’tuvchu tok kuchining shu yuzaga nisbatiga aytiladi.

Elektr o’tkazuvchanlik xossalariga qarab qattiq jismlar o’tkazgichlarga, yarim o’tkazgichlarga va dielektriklarga bo’linadi.

• Elektr o’tkazuvchanlik xossalariga qarab qattiq jismlar o’tkazgichlarga, yarim o’tkazgichlarga va dielektriklarga bo’linadi.
• O’tkazgichlar- elektr tokini yaxshi o’tkazuvchi moddalar;
• Dielektriklar-elektr tokini deyarli o’tkazmaydigan materiallar. Solishtirma elektr qarshiligi-107-1020 Om*m
• Yarim o’tkazgichlar o’tkazuvchanligi jihatidan metall va dielektriklar orasidagi moddalar bo’lib, o’z fizik xususiyatlarini turli tashqi ta’sirlar natijasida keng intervalda o’zgartira olish xususiyatiga ega

• 1-Tur o’tkazgichlarda, ya’ni metallarda tokni erkin elektronlar tashiydi.
• 2-Tur o’tkazgichlarda, ya’ni elektrolitlarda tokni (+) va (-) zaryadli ionlar tashiydi.
• Organizm to’qimalari
• 2-Tur o’tkazgichlarga kiradi.

ZANJIRNING BIR QISMI UCHUN OM QONUNI:

• ZANJIRNING BIR QISMI UCHUN OM QONUNI:
• Zanjirning bir qismida tok kuchi kuchlanishga to’g’ri proporsional va o’tkazgichning qarshligiga teskari proporsional.
• I-Tok kuchi U-Kuchlanish
• R-o’tkazgichning qarshilikgi
• BERK ZANJIR UCHUN OM QONUNI:
• I=ℇ/(R+r) I-tok kuchi; ℇ-elektr yurituvchi kuch
• R-tashqi qarshilik r-ichki qarshilik
• Yopiq zanjirdagi tok kuchi manbaning ℇ (EYuK, Elektr yurituvchi kuchi) ga to’g’ri proporsional, zanjirning to’la qarshiligi (tashqi va ichki qarshiliklari yig’indisi) ga teskari proporsioanal.

• O’TKAZGICHNING QARSHILIGI:
• ρ – solishtirma qarshilik,
• l – o’tkazgich uzunligi,
• S – ko’ndalang kesim yuzasi
• ρ –moddaning temperaturasiga bog’liq
• R=R0(1+αt) O’tkazgichning qarshiligi temperatura
• ortishi bilan ortadi

O’tkazgichdagi tok zichligi maydonning elektr kuchlanganligiga to’g’ri proporsional

• O’tkazgichdagi tok zichligi maydonning elektr kuchlanganligiga to’g’ri proporsional
• j=γE
• γ -Proporsionallik koeffisiyenti solishtirma elektr o’tkazuvchanlik deyiladi.
• O’tkazgichning solishtirma elektr o’tkazuvchanligi solishtirma qarshiligiga teskari proporsionaldir
• ɣ=1/ ρ

Organizm to’qimalari turlicha muhitlardan iborat bo’lib, to’qimalarning zich qismlari dielektriklar hisoblanadi. Ular tokni yomon o’tkazadi, ularni o’rab olgan elektrolit eritmalari nisbatan yaxshi o’tkazgich hisoblanadi.

• Organizm to’qimalari turlicha muhitlardan iborat bo’lib, to’qimalarning zich qismlari dielektriklar hisoblanadi. Ular tokni yomon o’tkazadi, ularni o’rab olgan elektrolit eritmalari nisbatan yaxshi o’tkazgich hisoblanadi.
• Elektr o’tkazuvchanligi eng katta bo’lgan to’qimalarga orqa miya suyuqligi, qon zardobini kiritish mumkin.
• Terining muguz qatlami (quruq teri), pay, pardasiz suyakning elektr o’tkazuvchanligi eng kichikdir.
• Terining elektr o’tkazuvchanligi uning holatiga, qalinligiga, yoshiga, namligiga bog’liq bo’ladi.
• Organzim ichki a’zolarining elektr o’tkazuvchanligi, asosan qon va limfatik tomirlar, mushaklarning nerv ustunlarining qarshiligi bilan aniqlanadi.

ρ, Om * m

• ρ, Om * m
• Orqa miya suyuqligi 0.55
• Qon 1.66
• Mushak 2
• Miya va nerv to’qimasi 14.3
• Yog to’qimasi 33.3
• Quruq teri 105
• Suyak pardasisiz suyak 107

Ishdan maqsad: 1.Termojuftni darajalashni o`rganish

• Ishdan maqsad: 1.Termojuftni darajalashni o`rganish
• va uning sezgirligini aniqlash.
• 2.Tana nuqtalarining temperaturasini
• termojuft yordamida aniqlash
• Kerakli asboblar: Termoqurilma (suvli idishchalarga
• solingan 2 ta termojuft), galvanometr,
• termometr.