To'quv dastgohi turlari
Birinchi to'quv dastgohlardagi to'qima hosil qilish uchun bajariladigan 5ta asosiy jarayondan 4tasi (xomuza hosil qilish, jipslashtirish, to'qimani tortish va o'rash, tanda bo'shatish va taranglash) hozirgi zamonaviy dastgohlarda ham saqlanib qolgan, faqatgina u jarayonni amalga oshiruvchi mexanizmlar takomillashtirilgan, avtomatlashtirishgan bo'lsada, lekin asosiy mohiyati saqlanib qolgan. Xozirgacha bo'lgan davr ichida eng katta o'zgarish bo'lgan mexanizm – bu arqoq ipini xomuzaga tashlash jarayonidir.
To'quv dastgohlarini quyidagi belgilar bo'yicha tasniflash mumkin:
Arqoq ipini xomuzaga tashlash usullari bo'yicha:
1. Mokili (an'anaviy usul)
2. Mokisiz (noan'anaviy usul)
Mokisiz arqoq tashlash usuliga mitti mokili, rapirali, havo va gidravlik, ko'p xomuzali turlarga bo'linadi. Arqoq tashlash usuli dastgohlarni belgilovchi asosiy ko'rsatgichdir.
Arqoq ipi bilan ta'minlanish bo'yicha dastgohlar ikki turga bo'linadi: uzlukli va uzluksiz
Xomuza hosil qiluvchi mexanizmlarni tuzilishiga qarab, to'quv dastgohlari
kulachokli, karetkali va jakkardli dastgohlarga bo'linadi. Kulachokli homuza
hosil qiluvchi mexanizmli dastgohlarda asosan oddiy o'rilishli (polotno, sarja, satin
va x.k.z) to'qimalar to'qish mumkin.
Mokining xomuzadagi o'rtacha erkin harakatini tezligini quyidagicha
aniqlash mumkin:
Vo'r= S2/t,
S2-mokini xomuzadagi erkin harakat yo'lini uzunligi, m;
t - mokini xomuzadagi harakat vaqti, s.
t=60/360n=/6n
- mokini xomuzadagi harakat vaqtiga to'g'ri keladigan bosh valni burilish
burchagi, grad;
n- bosh valni aylanishlar soni, min-1.
Ma'lumki,
Vo'r = S26n/,
burchagi dastgoh eniga karab 900 1500 teng.
Mokini o'rtacha tezligi
Vo'r= (V1 +V2)/2,
|
V1 -mokini xomuzadagi erkin harakatining boshlang'ich tezligi, m/s;
V2- mokini xomuzadagi erkin harakatining oxirgi tezligi, m/s.
Bundan tashqari
V2 = 2Vo'r - V1 = S26n/- V1,
V2 = 12S2n/- V1,
V2 = V1 - at= V1 - a/6n,
V1 =6S2n/+ a/12n, m/c.
77
a - mokini tezlanishi, m/c2.
Dastgoh bosh valining aylanishlari soni ishlab chiqarilayotgan to'qimani
eniga bevosita bog'liqdir. Masalan: AT-100 uchun n=250 min-1, AT-120 uchun
n=220 min-1, AT-175 uchun n=180 min-1 atrofida bo'ladi.
|
Mokisiz to'quv dastgohlarini ishlab chiqarish unumdorligi
Turli xil mokisiz to'quv dastgohlarini ishlab chiqarish unumdorligini qiyosiy
ko'rsatgichlari
Do'stlaringiz bilan baham: |