MA’RUZA 3
AYLANA TIPIDAGI DETALLARGA ISHLOV BERISH STANOKLARI KINEMATIKASI
Reja:
Umumiy tushunchalar.
Tokarlik-revolver dastgohlari.
Tokarlik-Iobovoy va karusel dastgohlari.
Tokarlik gardanlash dastgohlari.
Tayanch so'z va iboralar: 1. Tokarlik guruhi dastgohlari. 2. Tokarlik-vintqirqar dastgohi. 5. Tokarlik-gardanlash dastgohi.4. Tokarlik-Iobovoy dastgohi. 5. Tokarlik-karusel dastgohi. 6. Tokarlik -revolver dastgohi.7. Tokarlik avtomatlari.8.Tokarlik yarim avtomatlari.
Tokarlik-Iobovoy va karusel dastgohIari
Tokarlik-Iobovoy dastgohlaridan katta diametrli (5 mgacha) kalta zagotovkalarga yakka buyurtmali ishlab chiqarish sharoitida ishlov berishda foydalaniladi. Zagotovka planshaybaga kulachoklar, qisqichlar va boltlar yordamida mahkamlanadi (2-rasm.).
1A693 modelli tokarlik-lobovoy dastgohining xarakteristikasi quyidagicha:
3.1-rasm Tokorlik lobovoy dastgohi
Ishlovberishaniqligivaishunumdorliginingpastligi,zagotovkanio'rnatishningqiyinligisababli budastgohlar kamuchraydi.
Tokarlik-karuseldastgohlari katta diametrli,ammonisbatankichikuzunlikkaegabo’lganog'irmaxovik, g'ildirak, korpustipidagi zagotovkalargao'rtavayirikmashinasozlikkorxonalarida ishlov berishuchunmo'ljallangan. Zagotovka vertikal o'qatrofidaaylanuvchidoiraviystol (planshayba)gamahkamlanadiki, uzagotovkanio'rnatish vatayyordetalnibo'shatibolishishlarinianchaosonlashtiradi. Karuseldastgohlari (2-jadval)ikkiturdachiqariladi:birstoykali (planshaybaningdiametri1,6 mgacha, ikki-vertikal 5 pozitsiyalirevolverkallakli vayonsupportlarigaega); modellari1541,1512,1А512МФЗ,1516,
3.2-rasm. Tokorlikkaruseldastgohi
1А516МФ4.-ikki stoykalidiametriri 2.5mgacha, uch supportli ikkitasi vertikai,Uchinchisiyon); modellari 1A531, 1553, 1525
3-rasm.Ikki stoykali tokarlik karusel dastgohi:1-plita;2-stanina;3-yon support;4-traversa;5-yuqori balka; 6-stoyka;7-planshayba;8-boshqaruv pulti
Tokarlik-revolver dastgohlari
Tokarlik-revolver dastgohlari seriyali ishlab chiqarishda chiviq tipidagi yoki ayrim zagotovkalardan diametri va uzunligi uncha katta bo'lmagan detallarni tayyorlash uchun xizmat qiladi. Bu dastgohlar universal tokarlik dastgohidagi orqa babka o'rniga revolver kallagiga ega bo'lib, kesuvchi asboblar (keskich, parma, zenker, razvyortka va boshqalar) kallakning o'yiqchalariga mahkamlanadi.
Revolver kallagi burilish o'qining joylashishi bo'yicha ikki turdagi dastgohlar bo'ladi:
1) Revolver kallagi vertikal o'q atrofida buriladigan dastgohlar (3.3-rasm); bu dastgohlarda revolver supportidan tashqari tokarlik dastgohidagidek oddiy support ham bo'lib, bo'ylama va ko'ndalang su-rishlarga ega.
3.3-rasm.Birvaqtningo'zidabo'ylamavarevolver
supportlargao'rnatilganasboblarishlovberishdaqatnashaolishimashinavaqti (Z0)ningqisqarishigaolibkelib, ishunumdorligiortadi. Chiviqzagotovkalarsangatipidagiqisqichlaryordamida, donalizagotovkalaresapatronyokimaxsusqisuvchimoslamalaryordamidamahkamlanadi.Butipdagidastgohlarningmodellari: 1M36, Ш365birgabo'ylamasurishharakatinihamoladi; shuninguchunbudastgohlardaoddiysupportgazaruratqolmaydi. Butipdagidastgohlaruniversaltokarlik-revolverdastgohlarihisoblanadi. Surishqutisidanharakatsupportmexanizmigayurgizishvaliorqaliuzatiladi.
Bu tipdagi dastgohlarning modellari: 1336M, 1A341.
1A341 modelli universal tokarlik-revolver dastgohida ko'p asbobli sozlashni bajarish mumkin. Dastgoh komandoapparat deb ataluvchi boshqarish uzeliga ega bo'lib, shpindelning aylanish chastotalarini avtomatik tarzda tanlash, revolver kallagini zarur bo’lgan pozitsiyaga burish va uni surish harakatlarini cheklash kabi operatsiyalarni amalga oshiradi. Bundan tashqari dastgohda chiviqni surish va qisish uchun gidravlik mexanizm, konussimon yuzalarga ishlov berish uchun ko-pir lineykasi, rezba kesish moslamasi bor.
Ko'p kesklchli dastgohlar. Tokarlik yarim avtomatlari va avtomatlari
Ko'p keskichli tokarlik dastgohlari seriyali va keng ko'lamli ishlab chiqarish sharoitida pog'onali valiklar, tishli g'ildiraklar bloklari va shunga o'xshash detallarni tayyorlash uchun mo'ljallangan. Bu dastgohlar ikki va undan ortiq supportga ega bo'lib, supportlarning har birida bir necha bir vaqtda ishga tushuvchi keskichlar o'rnatilgan. Oldingi support bo'ylama shva ko'ndalang sk,orqa support esa faqat ko'ndalang sksurishlarga ega. Mashina vaqtining qisqarishi tufayli ish unumdorligi ortadi.Bir vaqtda bir necha keskichlar yordamida qirindi katta kesimli qilib olinishi sababli dastgohning yuqori bikrligi ta'minlangan bo'ladi.Ko'p keskichli dastgohlar yarim avtomatik sikl bo'yicha ishlaydi (3.5-rasm).
3.5-rasm
1H713 modelli ko'p keskichli tokarlik yarimavtomatidiametri400 mmgachabo'lganshesterna, val, halqa, flanestipidagidetallargazagotovkanipatronyokiopravkada ko'p keskichlisozlashyokikopirvositasidaishlovberadi. Budastgoh avtomatikliniyalartarkibigakiritilishimumkin.
Mustaqil tayyorlanish uchun savol va topshiriqlar
1.Tokarlik guruhi dastgohlarida bajariladigan ish turlarini izohlang.
2.Tokarlik guruhi dastgohlarining asosiy tip!arini keltiring.
3.1Б811 modelli tokarlik-gardanlash dastgohi ish prinsipi va vazi-falarini ifodalang.
4.Tokarlik-Iobovoy va karusel dastgohlari va ularda bajariladigan ishlar-ni ta'riflang.
Do'stlaringiz bilan baham: |