Topshiriq: rgb-yorug‘lik diodi. Impuls kengligining modulyasiyasi. O’rnatilgan tizimlar fanidan 107-19 – guruh talabasi Bajardi: Imamov Sh Tekshirdi: Abatov sh. A. Samarqand 2022 Mavzu: rgb-yorug‘lik diodi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti Samarqand filiali

Laboratoriya ishi_9

Topshiriq: RGB-yorug‘lik diodi. Impuls kengligining modulyasiyasi.

O’rnatilgan tizimlar fanidan

107-19 – guruh talabasi
Bajardi: Imamov Sh
Tekshirdi: Abatov SH.A.

Samarqand 2022

Mavzu: RGB-yorug‘lik diodi. Impuls kengligining modulyasiyasi.


Ishdan maqsad. Arduinoda RGB-yorug‘lik diodini boshqarish hamda impuls kengligining modulyasiyasi haqida amaliy tushunchalarga ega bo’lish.
Ishni bajarish uchun kerakli jihozlar:

• 
  1 RGB LED 10 mm x 1 ta;
  
• 
  Arduino Uno R3 platasi x 1ta;
  
• 
  270 ohm qarshilik x 3 ta;
  
• 
  Breadboard (Doska)x 1;
  
• 
  Ulash uchun similar;
  
• 
  USB kabeli x 1;
  
• 
  Kompyuter x 1.
  

Ishni bajarish uchun kerakli dasturiy ta’minot:

• 
  Arduino IDE
  
• 
  tinkercat.com web sayti 
  

Nazariy qism.

1. RGB-yorug‘lik diodi haqida

Arduino bilan RGB (Red Green Blue) LEDni boshqarish uchun analogWrite funktsiyasidan foydalanamiz. Bir qarashda RGB LEDlari odatdagi LEDlar bilan bir xil ko'rinadi, lekin aslida ular ichida uchta LED o'rnatilgan bo’lib biri qizil, biri yashil va biri ko'k. Har birining yorqinligini boshqarish orqali siz LED rangini boshqarishingiz mumkin. Ya'ni, biz har bir LEDning yorqinligini moslashtiramiz va chiqishda kerakli rangni olamiz. Buning uchun siz o'zgaruvchan rezistorlardan foydalanishingiz mumkin. Ammo natijada sxema juda murakkab bo'ladi.





1-rasm. RGB-yorug‘lik diodi

2- rasm. Ulanish diagrammasi
RGB LED-dagi umumiy anot ikkinchi eng uzun kontaktdir. Ushbu pinni erga (gnd) ulaymiz. Haddan tashqari o’zgaruvchi elektr oqimlarning oldini olish uchun har bir LED o'z 270 ohmli qarshilik orqali ulanadi. Ushbu rezistorlar katodlar (qizil, yashil va ko'k) va bizning Arduino-dagi boshqaruv pimlari orasidagi elektronga o'rnatiladi.
Agar siz umumiy katot o'rniga oddiy anodli RGB LED dan foydalansangiz, LEDdagi eng uzun pin gnd pin o'rniga +5 V pinga ulanadi.



3-rasm. Arduino platasi, RGB led va BreadBoardning ulanishi (VBBda)

4-rasm. Arduino platasi, RGB led va BreadBoardning ulanishi (RBB da)

2. 
   Ranglar
   

Biroz nazariya: biz uchta asosiy rangni aralashtirib, yangi soyalarni ko'rishimiz mumkin, chunki bizning ko'zimizda uchta turdagi retseptorlar mavjud (qizil, yashil va ko'k uchun).
Natijada, sizning ko'zingiz va miyangiz ushbu uchta rangning to'yinganligi haqidagi ma'lumotlarni qayta ishlaydi va ularni boshqa spektr soyalariga aylantiradi. Ya'ni, uchta LEDni bir vaqtning o'zida ishlatish, biz ko'zimizni aldayotganga o'xshaymiz. Xuddi shu fikr televizorlarda ham qo'llaniladi, bu yerda LCD alohida qizil piksellarni hosil qilish uchun juda yaqin qizil, yashil va ko'k nuqtalardan iborat.

5-rasm. RGB ranglar tasnifi

Amaliy qism.

Kerakli elementlarni tanlaymiz.


RGB-svetadiod kuymasligi uchun rezistorlar orqali ulaymiz.


Kodlarni ardiunoga yuzamiz va tuzgan sxemamizni ishlatib ko’ramiz.

Kodimiz ishladi va RGB-svetadiod yondi.


RGB-svetadiodda keyingi rangda yondi.
Xulosa.
Xulosa o’rnida shuni aytish mumkinki bizga berilgan laboratoriya ishda o’rganishimiz kerak bo’lgan vazifa RGB-svetadiodni o’rganishdan iborat. RGB-svetadiodning 4 ta oyoqchasi bo’lib ulardan biri katod qolganlari esa ranglarni ifodalaydi. RGB-svetadiodni ishlatish uchun ardiona dasturida kerakli kodlar yoziladi.Agar dastur to’g’ri yozilgan bo’lsa sxemamiz ishlaydi.Aks holda RGB-svetadiod ishlamaydi.Bizning asosiy vazifamiz laboratoriya jarayonini tushunish va uni amalda qo’llashdan iborat.