Standartlashtirish asoslari

2-MA’RUZA


STANDARTLASHTIRISH ASOSLARI


REJA:
Standartlashtirish asoslari.
Standartlashtirish va metrologiyaning xalq xo`jaligidagi ahamiyati.
Standartlashtirish rivojlanish tarixidan qiqsacha ma`lumotlar.


Tayanch tushunchalar
Asosiy parametr, birikish uzunligi, standart, xatoligi, kompensatsiyasi, tirkish, taranglik, shakl, asosiy parametr, asosiy aniklik klasslari, kalibr, shakl, utuvchi, utuvchi utkazish, tarang utkazish, teshik sistemasi


Standartlashtirish asoslari
Standartlashtirish –mahsulot, jarayon yoki xizmatlarni raqobatbardoshligini oshirish va ishlab chiqarish, mahsulot ayirboshlash sohasida tartibni ta`minlash maqsadida, ko`p marotaba ishlatishga mo`ljallangan, tavsiflar va qoidalarni ishlab chiqish faoliyatidir.
Standartlashtirish quyidagi maqsadlarda amalga oshiriladi:
Fuqarolarning sog’ligi va hayot xavfsizligi darajasini oshirish, jismoniy, davlat va yuridik shaxslar mulklarining xavfsizligini, ekologik xavfsizlikni, o`simliklar va hayvonlar hayoti xavfsizligni, texnik cheklovlarga amal qilishda hamkorlikni ta`minlash maqsadida;
Tabiiy va texnogen ofatlar kelib chiqish xavfini hisobga olgan holda, ob`ektlar havfsilik darajasini oshirish maqsadida;
Ilmiy texnik rivojlanishni ta`minlash maqsadida;
Mahsulot, jarayon va xizmatlar raqobatbardoshligini oshirish maqsadida;
Resurslardan oqilona foydalanish maqsadida;
Texnik va axborot muqobilligini (sovmestimost’) ta`minlash maqsadida;
Iqtisodiy va statistik ma`lumotlar, o`lchovlar va tadqiqotlar (sinovlar) natijalarini taqqoslashni ta`minlash maqsadida;
Mahsulot o`zaroalmashuvchanligini ta`minlash maqsadida.
Standartlashtirish mavjud va potentsial masalalarni hal qilishda umumiy va ko`p marotaba qo`llash uchun mo`ljallangan mezonlarni bevosita o`rnatishda optimal tartiblashga erishga yo`naltiriladi.